CityMag
find us
  • CMOM
    • Editor's Voice
    • CMOM Portrait
    • Η πυγολαμπίδα φέγγει και κεντά
    • Στη Χώρα των Θαυμάτων
    • Σκέψου διαφορετικά
    • Βeauty Language
    • Εδώ, πρωταγωνιστούν τα παιδιά
    • Το Ταξιδιωτικόν μου Καλανδολόγιον
    • Τεχνότοπος
    • Επιλογές από την παγκόσμια ποίηση
    • Φτιάχνω ~ φτιάχνεις ~ φτιάχνουμε
    • Guest List
  • Impressum
    • Συντακτική Ομάδα
    • The View
    • CMOM radio
    • Live Score
    • Events
    • Photo Gallery
    • Forum
    • Επικοινωνια | Διαφημιση
  • Η τρελή piñata 2015
    • Η τρελή piñata 2014
    • Η τρελή piñata 2012/13
  • Αρχείο
    • Interview
    • Ιn my shoes...
    • Sex and Thessniki
    • Naomi in the closet

Εδώ πρωταγωνιστούν τα παιδιά | Φθινοπωρινά

1/11/2015

0 Comments

 


​Φθινοπωρινά

Picture
Με την ευκαιρία συμπλήρωσης ενός χρόνου αρθρογραφίας στο CΜOM, θα μου επιτρέψετε να εκφράσω την ικανοποίησή μου για την ηλεκτρονική μας επικοινωνία, να σας ευχαριστήσω για την στήριξή σας και να σας κάνω δώρο εκπτωτικά κουπόνια για διαμονή και φαγητό στο χωριό μου!!! Τα τελευταία 3 χρόνια είμαι μόνιμη κάτοικος στο νομό Αρκαδίας, στην επαρχία Γορτυνίας. Το χωριό μου είναι η Βυτίνα, ένα όμορφο, ορεινό χωριό, που βρίσκεται στην Πελοπόννησο και σε απόσταση λιγότερο από 200 χιλιόμετρα από την Αθήνα (δύο περίπου ώρες με το αυτοκίνητο). Τα κουπόνια αφορούν εκπτώσεις, τις οποίες προσφέρουν επιχειρήσεις του τόπου μου. Πιο συγκεκριμένα, η ταβέρνα «Η Παλιά Βυτίνα» και ο ξενώνας «EY ZHN». Αυτά αναλογούν σε έκπτωση 20% επί των τιμών που θα ισχύουν σε όποια περίοδο θα αποφασίσετε να επισκεφθείτε τη Βυτίνα. Εάν ενδιαφέρεστε, μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί μου είτε μέσω της σελίδας του περιοδικού είτε στο προσωπικό μου e-mail: [email protected].
Θα ήθελα να αναφέρω κάποια γενικά στοιχεία για την περιοχή και κάποιες δραστηριότητες που μπορούν να κάνουν τα παιδιά στη Βυτίνα και στην γύρω περιοχή.

Η Βυτίνα είναι ένα χωριό σε υψόμετρο 1.033 μ. και απλώνεται σε ένα οροπέδιο του Μαινάλου, του βουνού που αποτέλεσε την κατοικία του Θεού Πάνα και των Νυμφών. Εδώ, σε μια σπηλιά, έκρυψε η Ρέα το νεογέννητο Δία, για να μην τον φάει ο πατέρας του ο Κρόνος, ενώ αργότερα η Θεά Άρτεμις έπαιζε και κυνηγούσε μαζί με τα αγαπημένα της ελάφια.

Σε αυτό το δάσος, το κατάφυτο από έλατα, μπορούμε να περπατήσουμε στο μεγαλύτερο μέρος του και σήμερα, να τρέξουμε ή να χαλαρώσουμε, γνωρίζοντας από κοντά την πλούσια χλωρίδα και πανίδα του. Και βέβαια να γεμίσουμε τους πνεύμονές μας με οξυγόνο! Μπορούμε επίσης να κάνουμε ποδήλατο ή άλλα ατομικά ή ομαδικά σπορ, λιγότερο ή περισσότερο εξτρίμ, μόνοι μας ή με τη βοήθεια των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην περιοχή (ποδήλατα βουνού, «γουρούνες», τζιπ 4 επί 4), αλλά, και πιο απλά, να κάνουμε βόλτες με άλογα.

Την περίοδο της Τουρκοκρατίας, η Βυτίνα ήταν βακούφιο, τόπος με ιδιαίτερα προνόμια, προσφορά του Σουλτάνου στην αγαπημένη του ερωμένη. Μεταγενέστερα, στην περίοδο της Επανάστασης του 1821, αποτέλεσε κεντρική σιταποθήκη του αγώνα, εφόσον στις όχθες του ποταμού Μυλάοντα, που ρέει στις παρυφές του χωριού, λειτουργούσαν πάνω από 100 νερόμυλοι για την παραγωγή αλευριού, οι οποίοι τροφοδοτούσαν αδιάκοπα τους φούρνους της περιοχής.

Πλάι στο ίδιο αυτό ποτάμι μπορούμε να περπατήσουμε και να απολαύσουμε το μοναδικό τοπίο, με την συντροφιά των πουλιών, ή να επισκεφτούμε τα ξωκλήσια που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση και σε επιβλητικές τοποθεσίες. Τη γύρω περιοχή διατρέχει επίσης το πρώτο, και μοναδικό στην Ελλάδα, διεθνώς πιστοποιημένο μονοπάτι.

Το 1895, με χρήματα του μεγάλου ευεργέτη Παναγιώτη Τριανταφυλλίδη, ιδρύθηκε στην Βυτίνα Δασική Σχολή, πρότυπο για όλα τα Βαλκάνια. Σε αυτή πραγματοποιούνταν πειραματικές καλλιέργειες με φυτά που ευδοκιμούσαν στην περιοχή και σε ανάλογες με αυτήν περιοχές, για να προτείνονται στη συνέχεια συμφέρουσες γεωργικές δράσεις.

Το πετρόχτιστο κτίριο της σχολής, αξιοθαύμαστου αρχιτεκτονικού στιλ, βρίσκεται στην πρώτη είσοδο του χωριού και στο χώρο παλιότερα των στάβλων. Σήμερα έχει διαμορφωθεί και λειτουργεί Εκθετήριο Μελισσοκομίας, το οποίο μπορείτε να επισκεφτείτε κατόπιν συνεννόησης με το κρατικό Κτήμα Βυτίνας.

Στις αρχές περίπου του 20ού αι., δημιουργήθηκε και το «δασάκι» της Βυτίνας. Αποτελούσε αρχικά φυτώριο νέων δενδρυλλίων, ενώ σήμερα εκτείνεται σε αρκετά στρέμματα. Είναι γεμάτο με πανύψηλα δέντρα, πεύκα κυρίως, διαθέτει επίσης ξέφωτα για ελεύθερο παιχνίδι αλλά και παιδική χαρά, όπου μπορείτε να περάσετε ευχάριστα την ώρα σας, μακριά από θορύβους και αυτοκίνητα, απολαμβάνοντας φυσικούς ήχους, μυρωδιές και εικόνες. Είναι ένας χώρος τον οποίο πραγματικά μικροί και μεγάλοι μπορούν να απολαύσουν!

Περιτρέχοντας το χωριό, αξίζει να περάσετε από το δρόμο με την περιβόητη δεντροστοιχία, ή αλλιώς «δρόμο της αγάπης», όπου τα ψηλά δέντρα, πλαισιώνοντάς τον κατά μήκος των δύο πλευρών του, αγκαλιάζονται περήφανα.

Στα δρομάκια του χωριού, θα συναντήσετε παλιά αλλά και ανακαινισμένα σπίτια. Αρκετά από αυτά είναι χτισμένα με το φημισμένο μαύρο μάρμαρο Βυτίνας, διαθέτοντας περιποιημένες αυλές και κήπους που μοσχομυρίζουν.

Οι βρύσες του χωριού ‒αρκετές είναι πετρόχτιστες‒, που χάρη στο μεγάλο ευεργέτη Τρύφωνα Ζαχαρόπουλο λειτουργούσαν ήδη από το 1912, πριν ακόμα υδροδοτηθεί η ίδια η πρωτεύουσα του νομού, αποτελούν σημεία αναφοράς και τόπους ανάπαυλας.

Το χωριό στολίζουν αγάλματα και προτομές διαφόρων ντόπιων ευεργετών και αγωνιστών, όπως το άγαλμα του Κόλλια του Βυτινιώτη (*1), στην πρώτη είσοδο του χωριού, η προτομή του μεγάλου οικονομολόγου Βασίλειου Οικονομίδη (*2), η προτομή του ιστορικού Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου(*3), η προτομή της ηρωίδας του 1821 Ελένης Λιαροπούλου (*4), η προτομή του μεγάλου περιηγητή Ποταγού (*5), αλλά και το νεότερο άγαλμα του Μαθιού Πόταγα (*6), στην κεντρική πλατεία.

Η προτομή του Π. Παπαζαφειρόπουλου βρίσκεται στην αυλή της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Βυτίνας, η οποία ιδρύθηκε με δική του πρωτοβουλία, πριν το 1900, και είναι πλούσια σε τίτλους βιβλίων, τόσο νεότερων όσο και ορισμένων εξαιρετικά σπάνιων. Την βιβλιοθήκη, που λειτουργεί και ως δανειστική, μπορείτε να την επισκεφτείτε καθημερινά, από το πρωί έως το μεσημέρι, εκτός Κυριακής και Δευτέρας.

Στην πλατεία του χωριού, δεσπόζει ο ιερός ναός του πολιούχου Αγίου Τρύφωνα, που είναι χτισμένος με το μαύρο μάρμαρο της Βυτίνας. Ο υπάρχων ναός ανακαινίστηκε το 1834 με χρήματα που συγκεντρώθηκαν με έρανο, στον οποίο συμμετείχαν ντόπιοι και ξένοι φιλόθεοι και φιλότιμοι συμπολίτες αλλά και ο ίδιος ο βασιλιάς Όθωνας, ο οποίος συμμετείχε στον έρανο, προσφέροντας το ποσό των 1000 δραχμών, καθώς μαρτυρεί μαρμάρινη πλάκα στην είσοδο του ναού.

Μπορούμε ακόμα να απολαύσουμε τον καφέ, το παγωτό, το τσάι, διάφορα ποτά και αφεψήματα ή το γλυκό μας σε κάποιο κατάστημα, αλλά και να επισκεφτούμε το λαογραφικό μουσείο του χωριού, που, αν και μικρό, είναι πλούσιο σε αξιόλογα εκθέματα παλαιότερων εποχών.

Ακριβώς απέναντι από τον ιερό ναό, μπορούμε να δούμε το Πανταζοπούλειο Πνευματικό Κέντρο Βυτίνας, δωρεά του ευεργέτη Δημητρίου Πανταζόπουλου, όπου σήμερα στεγάζεται στο ισόγειο το δημοτικό κατάστημα και στον όροφο πραγματοποιούνται ευκαιριακά διάφορες πολιτιστικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις.

Στους γύρω πεζόδρομους, οι μυρωδιές θα σας οδηγήσουν σε εστιατόρια και ταβέρνες, όμως και στα καταστήματα με παραδοσιακά προϊόντα της περιοχή. Κάποια από αυτά είναι το βραβευμένο και πιστοποιημένο με ονομασία προέλευσης μέλι βανίλια-ελάτης και τα φτιαγμένα στα τοπικά εργαστήρια από αγνά προϊόντα ζυμαρικά. Ενδιαφέρον θα βρείτε επίσης στα ξυλόγλυπτα αντικείμενα αλλά και σε διάφορα αναμνηστικά από την περιοχή.

Το χωριό διαθέτει, επιπλέον, πάνω από 1500 κρεβάτια, όπου μπορούν να φιλοξενηθούν σε χώρους υψηλών προδιαγραφών οι επισκέπτες.

Αρκετοί σύλλογοι δραστηριοποιούνται στην περιοχή και, εάν είστε τυχεροί, ίσως παραβρεθείτε σε κάποια από τις εκδηλώσεις, που συχνά διοργανώνονται (ενημερωτικές ημερίδες, λογοτεχνικά αφιερώματα, χοροί, τραγούδια, παρελάσεις, θεατρικά δρώμενα, δωρεάν προβολές κινηματογραφικών έργων, χειροτεχνικές και εικαστικές δράσεις, δημιουργικές δραστηριότητες για παιδιά κ.ά.).
Διατηρώ την εντύπωση ότι μετά από όλα τα παραπάνω τα κουπόνια θα ήταν μία καλή αφορμή για μια πρώτη γνωριμία με τον τόπο.

Κοπιάστε, λοιπόν, και δε θα χάσετε! Ελάτε και πείτε μας μετά τις εντυπώσεις σας. Εμείς θα είμαστε εδώ...

*1 Κόλλιας ο Βυτινιώτης: ξακουστός κλέφτης και καπετάνιος στην εποχή της Τουρκοκρατίας, που γύριζε πολλά μέρη στην Πελοπόννησο και υποστήριζε τους δεινοπαθούντες – ξακουστός για τη σωματική του δύναμη και την ταχύτητά του στο τρέξιμο.

*2 Ο Βασίλειος Οικονομίδης (1814-1894): Ο πρώτος Έλληνας νομοδιδάσκαλος. Ανάμεσα σε άλλα, δίδαξε στο πανεπιστήμιο και υπήρξε σύμβουλος του Υπουργείου Οικονομικών.

*3 Ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος (1815-1891): Ιστορικός που συνέγραψε την ιστορία του ελληνικού έθνους από την Αρχαιότητα μέχρι την εποχή του, η οποία θεωρείται μνημειώδες έργο.

*4 Η Ελένη Λιαροπούλου: Θαρραλέα γυναίκα και μάνα, η οποία, προκειμένου να μην πιαστεί αιχμάλωτη από τους Τούρκους, άφησε τον νεογέννητο γιο της στον πανύψηλο βράχο του Κότρωνα (τοποθεσία της περιοχής), πήδηξε στον γκρεμό και σκοτώθηκε.

*5 Ο Παναγιώτης Ποταγός (1838-1903): Ιατροφιλόσοφος και περιηγητής. Αφού ταξίδεψε για 15 χρόνια σε Συρία, Μεσοποταμία, Περσία, Αφγανιστάν, Μογγολία, Σιβηρία, Ινδία, Αίγυπτο και στις περισσότερες χώρες της Αφρικής, έγραψε για τις περιηγήσεις του και εξέδωσε τα σχετικά συγγράμματα.

*6 Ο Μαθιός Πόταγας (1924-1941): Έμεινε γνωστός ως ο 17χρονος έφηβος, που, αψηφώντας τη ζωή του, όρθωσε το ανάστημά του όταν φάνηκαν το 1941 στην είσοδο του χωριού οι Γερμανοί κατακτητές, με στόχο να το κάψουν. Εκείνοι τον σκότωσαν επί τόπου, με μια σφαίρα στο κεφάλι, που στη συνέχεια κακοποίησαν βάναυσα.

_________ 
Βιβλιογραφία
Γορτυνία, σειρά εκδόσεων δημοδιδασκάλων Γορτυνίας, επιμέλεια Κασσιμάτη επιθεωρητού, εκδόσεις Παλλάδιον, 1957.
Παναγιώτης Παπαζαφειρόπουλος ‒ ιερεύς και σχολάρχης Βυτίνας (1819-1908), Γεωργίου Αθ. Χώρα, εκδόσεις Παπαζήσεις, Αθήνα, 1979.
Βυτίνα, Ηλία Τριανταφύλλη, Αθήνα, 1989.
Eλένη Λιαροπούλου ‒ Ηρωίδα της Βυτίνας, Ελένης Μέμου-Γουρζουλίδου, Βυτίνα, 2000.
ΠΑΝ, Ο Φιλοσπήλυγξ ‒ Λατρευτικά σπήλαια του Πανός, Αθανάσιου Θ. Λαμπρόπουλου, εκδόσεις Σεμέλη, 2002.
Η λαογραφία της Βυτίνας, Λεωνίδα Αναγνωστόπουλου, 2004, χορηγία Συμεών Ξυνογαλά.
Το Μαίναλο, Η χλωρίδα και η πανίδα, Αθανάσιου Λαμπρόπουλου, Βυτίνα, 2004, Εκδόσεις Κατάγραμμα, Κιάτο.
Περιήγηση Αρκαδίας ‒ ιστορικός ταξειδιωτικός οδηγός, Πέτρου Σαραντάκη, Εκδόσεις Οιάτης, 2008.
Παναγιώτης Τρ.Τριανταφυλλίδης – Βυτιναίος, Μέγας Εθνικός Ευεργέτης, Αθανασίου Θ. Λαμπρόπουλου, έκδοση του σωματείου «Φίλοι του κληροδοτήματος Παναγιώτη Τριανταφυλλίδη», Βυτίνα, 2013.



Picture

​γράφει η 

Έλσα Θαλασσινού

0 Comments

Εδώ πρωταγωνιστούν τα παιδιά | Βάλτε στόχους...

2/8/2015

0 Comments

 


Βάλτε στόχους…
γράφει η Έλσα Θαλασσινού

Picture
Ο ήλιος του καλοκαιριού δίνει ζωή και δύναμη. Γεμάτοι ενέργεια, λοιπόν, ξεκινάμε και συνεχίζουμε τις διακοπές μας. Ξεκουραζόμαστε και χαλαρώνουμε, αλλά δεν ξεχνάμε τους στόχους μας!

Στόχους πρέπει πάντα να έχουμε, για να μπορούμε να βρίσκουμε και να κρατάμε την ισορροπία μας και την ομαλή μας πορεία. Στόχους ρεαλιστικούς, προσιτούς και εφικτούς, αλλά πάντα υψηλότερους από τους προηγούμενους.

Σε αυτό το άρθρο, θα αναλύσουμε κυρίως δύο μεγάλες κατηγορίες στόχων, τους προσωπικούς και τους παιδαγωγικούς ‒ αν, φυσικά, μπορούμε να τους διαχωρίσουμε. Η διάκριση γίνεται καθαρά για πρακτικούς λόγους, αφού η μία κατηγορία συχνά εμπεριέχεται στην άλλη ή συνυπάρχει με αυτή. Θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μία ανάλυση, για να γίνουν ευκολότερα κατανοητά το περιεχόμενο και το σκεπτικό μας πάνω σε αυτές τις πράξεις και τις δράσεις.

Ας πάρουμε τους μήνες ξεχωριστά, μιας και ανήκουν σε δύο διαφορετικές εποχές του χρόνου. Ο Αύγουστος είναι ο τελευταίος μήνας του καλοκαιριού, ενώ ο Σεπτέμβριος ο πρώτος του φθινοπώρου, και είναι φυσικό να υπάρχει σαφής διαχωρισμός μεταξύ τους σε σχέση με τις στοχευόμενες ή στοχευμένες δράσεις.

Ο Αύγουστος είναι κατεξοχήν μήνας διακοπών, και ίσως μάλιστα ο πρώτος και ο τελευταίος συνάμα ‒ χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι όλες οι ημέρες του μήνα αντιστοιχούν για όλους σε ημέρες διακοπών! Τα παιδιά, όμως, ανήκουν στην κατηγορία των ευνοημένων ως προς αυτό και τα περισσότερα για τρεις ολόκληρους μήνες διακόπτουν την κύρια ασχολία τους, που είναι η φοίτηση στο σχολείο, και καταπιάνονται με άλλες εξωσχολικές δραστηριότητες. Οι δραστηριότητες αυτές μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο ευχάριστες, αλλά πάντως διαφοροποιούνται από την καθημερινότητα της σχολικής ζωής.

Εστιάζοντας επομένως στα παιδιά, που άλλωστε πάντα πρωταγωνιστούν εδώ, θα αναφέρουμε κάποιους από τους στόχους τους οποίους θα μπορούσαμε να θέσουμε, μαζί με τα παιδιά, για την περίοδο των οικογενειακών διακοπών ή έστω για τον τελευταίο μήνα των σχολικών διακοπών. Αυτό το διάστημα ολόκληρη η οικογένεια –αν βέβαια δύναται να κάνει διακοπές‒ έχει στόχο την ξεκούραση, τη χαλάρωση, την ξενοιασιά, την ανεμελιά, την αναζήτηση νέων εμπειριών… Όλα αυτά μαζί ή κάποια από αυτά…

Είναι μία περίοδος κατά την οποία οι επιθυμίες και οι ανάγκες των μελών μιας οικογένειας είναι ανάλογες και αυτό αποτελεί μία πολύ καλή ευκαιρία για συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων, κοινές δράσεις και σύσφιξη σχέσεων. Συχνά βέβαια οι προτεραιότητες διαφέρουν ανάλογα με την ηλικία, το φύλο ή τις ιδιαιτέρες προτιμήσεις των ατόμων, αλλά όλοι αναζητούν την ευχαρίστηση και τη χαρά της αλλαγής από την καθημερινότητα και τη ρουτίνα. Αναζητούν νέες εικόνες και νέες εμπειρίες, γεμάτες ουρανό, ήλιο, θάλασσα, αέρα, οξυγόνο, μουσική, γεμάτες με παιχνίδι… Είναι λοιπόν μία κατάλληλη συγκυρία αυτή για σχεδιασμούς κοινής συναίνεσης και με αμοιβαίες υποχωρήσεις, προκειμένου να επιτευχθεί ένα πλάνο γενικά αποδεκτό, που να προσφέρει το «ποθητό» σε όλους. Βόλτες στο βουνό ή τη θάλασσα, κολύμπι, παιχνίδι, ποδήλατο, φαγητό, γλυκό και παγωτό, ηλιοθεραπεία, περπάτημα στη φύση, χαλαρό διάβασμα, τηλεόραση, tablet, υπολογιστής, ταξίδια, ξενύχτια και πόσα άλλα ακόμα μπορούν να χωρέσουν στην περίοδο των διακοπών, στοχεύοντας στην ευχαρίστηση και στην ψυχαγωγία όλων.

Ως προς τη δεύτερη κατηγορία, τώρα, τους «παιδαγωγικούς» στόχους. Αυτοί επιτυγχάνονται σχεδόν αυτόματα αν ακολουθηθούν τα προηγούμενα βήματα. Η ομάδα-οικογένεια έρχεται πιο κοντά, ισχυροποιώντας τους δεσμούς, η έκθεση και η αυτοδέσμευση των μελών οδηγούν στην ενίσχυση της προσωπικότητας αλλά και στην αυτογνωσία και στην τόνωση της αυτοεκτίμησης, που έχουν ως αποτέλεσμα την αρμονική συνύπαρξη και τις ομαλές σχέσεις.

Ας μην ξεχνάμε ότι η χαλαρή περίοδος των διακοπών θα ήταν καλό να μην ταυτίζεται με περίοδο «ασυδοσίας», με συνεχείς υπερβολές και παρεκτροπές. Οι κανόνες κάποιες φορές μπορούν να έχουν εξαιρέσεις, αλλά πάντα πρέπει να υπάρχουν, για να παρέχουν ασφάλεια και σιγουριά σε μικρούς και σε μεγάλους. Το καλοκαιρινό πρόγραμμα των διακοπών είναι από τη φύση του διαφορετικό και συχνά αρκετά ελαστικό. Είναι χρήσιμο, όμως, να είναι ξεκάθαρο και γνωστό σε όλους, ώστε να διαφυλάσσεται η ομαλή λειτουργία της οικογένειας και της ομάδας γενικότερα.

Η ομαλότητα φέρνει ηρεμία και έτσι οι μπαταρίες εύκολα και ανενόχλητα γεμίζουν, προκειμένου να είναι έτοιμες και φορτισμένες, με στόχο να ξεκινήσει και πάλι μια καινούρια σχολική ή εργασιακή χρονιά γεμάτη ενέργεια. Καθώς τον αμέσως επόμενο μήνα θα ξεκινήσει για όλους ή μάλλον θα συνεχιστεί μετά από το διάλλειμα των διακοπών η καθημερινή ζωή…

Ο Σεπτέμβριος είναι ένας μήνας ορόσημο και σηματοδοτεί ένα νέο ξεκίνημα για μικρούς και για μεγάλους. Οι στόχοι λοιπόν για αυτόν το μήνα διαφέρουν σε σχέση με τον προηγούμενο, ή μάλλον είναι περισσότεροι και ίσως δυσκολότεροι. Και αυτό συμβαίνει γιατί προστίθενται στόχοι προσωπικοί, που αφορούν τον εργασιακό τομέα για τους μεγάλους, και στόχοι σχολικοί και εκπαιδευτικοί για τους μικρούς. Οι μαθητές πρέπει να προσαρμοστούν γρήγορα και με καλά αποτελέσματα στο νέο σχολικό πρόγραμμα. Το άγχος της επιτυχίας και ο φόβος του αγνώστου δυσκολεύουν αρκετά τα πράγματα. Ωστόσο οι γεμάτες μπαταρίες βοηθούν για ένα δυνατό ξεκίνημα και η αρχή είναι το ήμισυ του παντός…

Βάζουμε λοιπόν νέους στόχους, ξεκινώντας από τους προσωπικούς, οι οποίοι είναι η αρχή και η βάση που θα οδηγήσουν με ασφάλεια σε μια επιτυχημένη εργασιακή ή σχολική πορεία.

Εστιάζοντας και πάλι στους πρωταγωνιστές, στα παιδιά δηλαδή, τα παρακινούμε, τα προκαλούμε, τα βοηθούμε ‒ σε αναλογία με την ηλικία τους, να σχεδιάσουν μόνα τους τους δικούς τους στόχους. Δεν παραβλέπουμε τους προσωπικούς στόχους που έχουν να κάνουν με τη χαρά και την ικανοποίηση αλλά και την αναγνώριση και την επιβράβευση!

Τα παιδιά θα πρέπει, αφού αναγνωρίσουν και ιεραρχήσουν τις υποχρεώσεις και τις προτιμήσεις τους, να προγραμματίσουν και να σχεδιάσουν ένα χρονοδιάγραμμα, κάνοντας τις δικές τους επιλογές, που δεν θα αντιβαίνουν όμως στην ομαλή λειτουργία της οικογένειας αλλά και ολόκληρης της ομάδας.

Η αυτοδέσμευση οδηγεί με ασφάλεια σε ομαλή πορεία και έτσι οι πιθανότητες επιτυχίας πολλαπλασιάζονται.

Συχνά τα παιδιά έχουν ανάγκη βοήθειας και είναι θετικό να ξέρουν ότι είμαστε πρόθυμοι να τα βοηθήσουμε. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι τα βοηθάμε πραγματικά όταν τα μαθαίνουμε να σκέφτονται, να διακρίνουν, να αντιλαμβάνονται και τελικά να επιλέγουν μόνα τους, και όχι όταν προσφέρουμε έτοιμες λύσεις, οι οποίες συχνά βρίσκονται σε δυσαρμονία με τις προτιμήσεις και τα ενδιαφέροντά τους. Δεν μπορούμε να ξέρουμε τι θα κληθούν να αντιμετωπίσουν στην πορεία της ζωής τους και γι’ αυτό θα πρέπει να τα βοηθήσουμε να γίνουν ικανά και δυνατά, ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν το οτιδήποτε…

Οι σχολικές δυσκολίες και τα μαθητικά προβλήματα αποτελούν σίγουρα τα πιο απλά σε σύγκριση με όσα θα ακολουθήσουν στην υπόλοιπη ζωή τους, οπότε είναι φρόνιμο τώρα να δοκιμαστούν στα εύκολα ‒που μπορεί να φαίνονται, ωστόσο, δύσκολα, κάτι θεμιτό και σεβαστό‒, προετοιμαζόμενα, στην ουσία, για τα πραγματικά δύσκολα.

Η υπευθυνότητα, η συνέπεια, η θετικά θεμελιωμένη αυτοεκτίμηση είναι στόχοι και δεξιότητες που πρέπει να έχουν τα παιδιά αλλά και οι ενήλικες, για να έχουν εκείνα μια ομαλή πορεία και εξέλιξη. Αυτές οι δεξιότητες ενθαρρύνονται και καλλιεργούνται σιγά σιγά, με αρχή την πολύ μικρή ηλικία και με βάση το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον.

Για να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αποκτήσουν και να ενισχύσουν αυτές τις δεξιότητες, θα πρέπει εκτός από την αγάπη να τους παρέχουμε δυνατότητες δράσεων, πρωτοβουλιών και ελεύθερης έκφρασης. Τα «λάθη» είναι αναμενόμενα, αλλά βοηθούν πάντα στο να προχωράμε μαθαίνοντας. Εξάλλου ο γονιός είναι πάντα δίπλα και έτοιμος να επέμβει, μαθαίνοντας και ο ίδιος αντίστοιχα από τη διαδικασία…

Προσοχή όμως στη στιγμή, που κάνει τη διαφορά. Ούτε πιο νωρίς αλλά βέβαια ούτε και όταν μπορεί να είναι πολύ αργά. Δεν υπάρχουν μαγικές συνταγές διαπαιδαγώγησης, αλλά η επαγρύπνηση και η παρακολούθηση μας βοηθούν στο να αντιληφθούμε τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα, τις ανάγκες και τα τυχόν προβλήματα του ατόμου που μας ενδιαφέρει. Η ανοιχτή συζήτηση και ο διάλογος οδηγούν στην ανάδειξη προτάσεων και στην εξεύρεση λύσεων προς το συμφέρον όλων των εμπλεκομένων.

Η επιδίωξη και η επίτευξη της προσωπικής ισορροπίας είναι προς το συμφέρον μικρών, μεγάλων αλλά και μεγαλύτερων. Αυτός θα πρέπει να είναι ο αρχικός και ο τελικός στόχος, τόσο στην εργασιακή όσο και στη σχολική αλλά και στην οικογενειακή σκηνή. Αυτός είναι ο Στόχος, ο Σκοπός για όλες τις εποχές, τις ηλικίες, τις κατηγορίες και οι επί μέρους στόχοι –προσωπικοί, επαγγελματικοί, οικονομικοί, παιδαγωγικοί, εκπαιδευτικοί και τόσοι άλλοι‒ είναι απλώς επικουρικοί, για να επιτύχουμε το ζητούμενο!

Στοχεύουμε λοιπόν με προσοχή και περιμένουμε τα αποτελέσματα. Καλή επιτυχία!!!
Ε.Θ.


Picture

γράφει η 
Έλσα Θαλασσινού

0 Comments

Εδώ πρωταγωνιστούν τα παιδιά | Και οι εξορμήσεις συνεχίζονται...

1/6/2015

0 Comments

 


Και οι εξορμήσεις συνεχίζονται...
γράφει η Έλσα Θαλασσινού

Picture
Καλοκαίρι μύρισε!!! Τα σχολεία σιγά σιγά κλείνουν και οι «επιδρομές» στην ύπαιθρο θα είναι πιο εύκολες και πιο ευχάριστες… Συνεχίζουμε, λοιπόν, τις αναφορές μας στα πάρκα της Αττικής, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι και οι παραλίες δεν είναι οι πλέον ενδιαφέροντες τόποι ψυχαγωγίας και όχι μόνο…

Στις σχετικές προτάσεις του προηγούμενου διμήνου, αναφέρθηκε πρώτο το Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνη Τρίτση», που βρίσκεται στη θέση με το τοπωνύμιο «Πύργος Βασιλίσσης», στο δυτικό τμήμα του αστικού ιστού της Αθήνας, και εκτείνεται μέσα στην εύφορη κοιλάδα του ποταμού Κηφισού.

Είναι ένας μεγάλος όμορφος χώρος –1000 στρεμμάτων‒, έξι φορές μεγαλύτερος από τον Εθνικό Κήπο, και αποτελεί ένα από τα τελευταία καταφύγια άγριας ζωής στο αστικό κέντρο. Αξίζει λοιπόν να τον επισκεφτείτε, γιατί έχει πολλά πράγματα να κάνετε και σίγουρα θα βρείτε κάτι να σας ενδιαφέρει.

Η Ορνιθολογική εταιρεία διατηρεί ένα χώρο στο πάρκο, που λειτουργεί ως αίθουσα εκθέσεων αλλά και ως εργαστήρι περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, στο οποίο συχνά υλοποιούνται προγράμματα περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος για μικρούς και για μεγάλους. Οι σχεδιασμένες δράσεις για τους «επισκέπτες», για το μήνα Ιούνιο, έχουν ως θέμα το βάτραχο, ενώ για το μήνα Ιούλιο τη λευκονυχτερίδα. Πληροφορίες μπορείτε να αντλήσετε από το γραφείο της Ορνιθολογικής εταιρείας στο Πάρκο «Α. Τρίτσης», στο τηλέφωνο 2102316977 και στο mail: park@ornithologiki.gr. Μπορείτε βέβαια να περιηγηθείτε και μόνοι σας στο χώρο, να περπατήσετε και να απολαύσετε το τοπίο, τα μονοπάτια και τη λίμνη, τη χλωρίδα και την πανίδα, να βγάλετε όμορφες φωτογραφίες, να κάνετε ποδήλατο, να τρέξετε, να παίξετε ή να χαλαρώσετε διαβάζοντας κάποιο βιβλίο…. σε αυτό το όμορφα διαμορφωμένο, ανοιχτό, καταπράσινο πάρκο.

Ανοιχτοί για το ευρύ κοινό και ελεύθεροι στην πρόσβαση είναι και οι άλλοι χώροι-πάρκα, που έχουμε ήδη αναφέρει. Σε αυτούς δεν πραγματοποιείται κάποια συστηματική δράση, αλλά συχνά οργανώνονται εκδηλώσεις ιδιαίτερου ενδιαφέροντας, που ανακοινώνονται συνήθως από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ας τους δούμε λίγο πιο αναλυτικά:

Το Πεδίον του Άρεως. Για το άλσος, που μαζί με το λόφο Φινόπουλου συνιστούν 277 στρέμματα, γνωρίζουμε ότι σχεδιάστηκε το 1934, με σκοπό να τιμηθούν οι ήρωες της Επανάστασης του 1821. Αυτό υποδηλώνουν οι προτομές των ηρώων κατά μήκος της κεντρικής αρτηρίας του. Περιτρέχεται από τις οδούς Μαυρομματαίων, Ευελπίδων, Μπούσγου και από τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας.

Στην είσοδο του πάρκου, στη συμβολή της Λεωφόρου Αλεξάνδρας με την οδό Μαυρομματαίων, βρίσκεται ένας ανδριάντας του βασιλιά Κωνσταντίνου Α’ έφιππου. Επί της προαναφερθείσας Λεωφόρου υπάρχει ένα άγαλμα της θεάς Αθηνάς, ενώ μέσα στο χώρο έχουν χτιστεί και δύο ναοί: Ο Ιερός Ναός Παμμεγίστων Ταξιαρχών Πεδίου Άρεως και ο ιερός ναός του Αγίου Χαραλάμπους.

Φυσική συνέχεια του Πεδίου του Άρεως αποτελεί η πλατεία Πρωτομαγιάς, περίπου 25 στρεμμάτων, η οποία υπέρκειται της οδού Μουστοξύδη. Μέσα στο πάρκο υπάρχει μία παιδική χαρά και το ανοιχτό αμφιθέατρο «Αλίκη», που χρησιμοποιείται για παραστάσεις, εκδηλώσεις ή συναυλίες. Ο επισκέπτης μπορεί να συναντήσει και ένα ιστορικό ‒εγκαταλελειμμένο πια‒ αναψυκτήριο της Αθήνας, το «Γκριν Παρκ».

Το πάρκο Φλοίσβου στο δήμο Παλαιού Φαλήρου εγκαινιάστηκε το 2008 και  περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, το μεγαλύτερο παιδότοπο των Βαλκανίων, με δυνατότητα φιλοξενίας πάνω από 1400 παιδιά ηλικίας 2-12 ετών. Εκτείνεται σε 13 στρέμματα και εντοπίζεται μεταξύ του Φλοίσβου και της ομώνυμης Μαρίνας, επί της λεωφόρου Ποσειδώνος.

Ο χώρος ταξινομείται σε έξι τμήματα:

Το ένα απευθύνεται σε νήπια 2-5 ετών.
Ένα δεύτερο σε παιδιά μέχρι 12 ετών.
Και ένα τρίτο είναι κατάλληλο για περίπατο.
Μία έκταση ακόμα είναι οργανωμένη για αθλοπαιδιές, με υπαίθρια όργανα γυμναστικής και γήπεδα για mini soccer και καλαθοσφαίριση.
Ένα ξύλινο αμφιθέατρο 80 θέσεων, επίσης, προσφέρεται για τη διοργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων, ενώ η διαθέσιμη καντίνα ευνοεί την επίβλεψη των παιδιών από τους γονείς.
Τέλος, υπάρχει ένας ειδικά διαμορφωμένος και περιφραγμένος χώρος, όπου μπορούν τα συνοδευμένα κατοικίδια να τρέχουν ελεύθερα και να παίζουν με τους «φίλους» τους...

Ο Διομήδειος Κήπος, ή αλλιώς «Βοτανικός Κήπος Ιουλίας & Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους», στο Χαϊδάρι, καταλαμβάνει 1860 στρέμματα. Βρίσκεται στα βόρεια του Όρους Αιγάλεω και διατέθηκε στη χρήση του κοινού το 1975.

Εκεί συναντάμε ένα μνημείο προς τιμή των εκτελεσθέντων από τους Γερμανούς, το 1945, στο χώρο του Κήπου, καθώς επίσης παιδικές χαρές και θερμοκήπια.

Εκείνο που διακρίνει το Βοτανικό Κήπο παγκοσμίως από άλλα ανάλογα πάρκα είναι η ανάπτυξη ενός οικοσυστήματος στο οποίο συμβιώνουν αυτοφυή δασικά και καλλιεργούμενα είδη.

Το Άλσος Παγκρατίου δημιουργήθηκε το 1908, με τη δενδροφύτευση μιας έκτασης πολλών στρεμμάτων με πεύκα. Το 1936 ο χώρος παραχωρήθηκε στο Δήμο Αθηναίων, ο οποίος συνέχισε τη δενδροφύτευση και με άλλα δέντρα, θάμνους και διάφορα είδη μεσογειακής βλάστησης.

Εκείνη την εποχή λειτουργούσε στο Άλσος μικρός ζωολογικός κήπος, που διαλύθηκε κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τη δεκαετία του 1970 υπήρχε στο χώρο και μικρό θεατράκι, το γνωστό «Ελεύθερο Θέατρο». Στις μέρες μας σχεδιάζεται η ανάπλαση του Άλσους, με τη συντήρηση των ήδη υπαρχόντων υποδομών και τη δημιουργία νέων. Σήμερα, οι είσοδοι του Άλσους βρίσκονται στις οδούς Ευτυχίδου, Σπύρου Μερκούρη, Αρχελάου, Αριστοξένου, Φαίδρου, Φιλοχόρου και Ιππομέδοντος.

Το Άλσος Βεΐκου (Γαλάτσι) βρίσκεται στο βόρειο τμήμα των Τουρκοβουνίων. Εκεί η προπολεμική λειτουργία λατομείων κατέστρεψε την υπάρχουσα οροσειρά. Αποτελεί μια τεράστια έκταση πρασίνου και είναι ένας από τους μεγαλύτερους πνεύμονες της Αθήνας. Μέρος αυτής, που αντιστοιχεί σε 224 στρέμματα, έχει διατεθεί στο ήδη υπάρχον Αθλητικό Κέντρο Γαλατσίου. Διαθέτει, επίσης, καφετέρια, παιδική χαρά, γήπεδα, θέατρο και θερινό κινηματογράφο.

Ο Λόφος Φιλοπάππου (Θησείο-Κουκάκι-Πετράλωνα) βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το λόφο της Ακρόπολης και πρόκειται για έναν ανοιχτό χώρο, προσφερόμενο για εξερεύνηση και άλλες δραστηριότητες, με υπέροχη θέα έως το Σαρωνικό.

Το Άλσος Νέας Φιλαδέλφειας διαθέτει μεγάλη ποικιλία δέντρων και φυτών, καλύπτοντας έκταση 480 στρεμμάτων. Το 1956 εγκαταστάθηκε Μετεωρολογικός Σταθμός (Υπηρεσία ΕΜΥ), ενώ το 1976, με παρέμβαση στο ρυμοτομικό σχέδιο, προστέθηκε Τουριστικό Περίπτερο στο χώρο της λίμνης. Στις μέρες μας, ωστόσο, υπόκειται τις συνέπειες της αδιαφορίας των αρμοδίων.

Το Άλσος Νέας Σμύρνης. Η δημιουργία του χώρου είχε προβλεφθεί ήδη στο πρώτο σχέδιο της πόλης, το 1924, από την επιτροπή Καλλιγά.

Το Άλσος διαθέτει παιδική χαρά, που λειτουργεί καθημερινά, κυλικείο καθώς και ένα ανοιχτό θέατρο, με χωρητικότητα 2.500 ατόμων περίπου. Εκεί θα βρείτε ακόμα ένα υπαίθριο σκάκι και μία εγκατάσταση κέντρου περιβαλλοντικής ενημέρωσης, το οποίο βρίσκεται υπό ανάπτυξη. Υπάρχει, τέλος, ποδηλατοδρόμιο περιμετρικά σε όλη την έκταση του Άλσους.

Κάθε Σεπτέμβριο πραγματοποιούνται οι «Ιωνικές Γιορτές», πολιτιστικές εκδηλώσεις του Δήμου, ενώ και το καλοκαίρι παρουσιάζουν την πορεία των εργασιών τους διάφορα πολιτιστικά τμήματα του Δήμου.

Οι ώρες που διατίθεται ανοιχτό κοινό είναι 6:00-21:00 το χειμώνα και 6:00-23:00 το καλοκαίρι.

Το Πάρκο Σκοπευτηρίου Καισαριανής είναι ένας χώρος 55 στρεμμάτων σε συνέχεια του 300άρη Στόχου, που εκτείνεται σε 15 στρέμματα και αναπτύσσεται παραπλεύρως του Θυσιαστηρίου της Λευτεριάς (Σημερινό Μνημείο). Διαθέτει πλήθος εγκαταστάσεων, όπως παιδική χαρά, κυκλοφοριακό πάρκο και θερινό κινηματογράφο. Η είσοδος σε αυτό πραγματοποιείται από τις οδούς Ηρώων Σκοπευτηρίου και Ν. Εφέσου (parking), και Ηρώων Σκοπευτηρίου (κύρια είσοδος χώρου).

Το Πάρκο Σταύρος Νιάρχος, στο Φαληρικό Δέλτα ‒στο χώρο παλιότερα του Ιπποδρόμου‒, βρίσκεται στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωσή του και καλύπτει 170.000 τ.μ. Θα αποτελέσει ένα καταπράσινο τοπίο, διανθισμένο με κήπους, μεγάλη ποικιλία δέντρων και φυτών, σιντριβάνια, επίσης, αλέες, μονοπάτια, σχεδιαστικά προηγμένες παιδικές χαρές, και άλλους ανοιχτούς χώρους. Εκεί, οι πολίτες θα έχουν τη δυνατότητα να απολαύσουν τον περίπατό τους, να γυμναστούν, να παρακολουθήσουν συναυλίες, εκθέσεις, προβολές ταινιών και να συμμετάσχουν σε διάφορες άλλες εκδηλώσεις.

Ολοκληρώνοντας, θα αναφέρουμε ονομαστικά:

Το Άλσος Συγγρού (Μαρούσι).

Το Πάρκο Τατοΐου.

Το Πάρκο Ανδρέα Παπανδρέου, στη Νέα Ερυθραία, δίπλα από το Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής με ποδηλατοδρόμιο.

Το Πάρκο κυκλοφοριακής αγωγής Χαλανδρίου, όπου οι μικροί φίλοι μπορούν με ασφάλεια να «οδηγήσουν» τα δικά τους ηλεκτρικά αυτοκίνητα υπακούοντας στα σήματα οδικής κυκλοφορίας.

Το Άλσος Ελληνικού Στρατού (Γουδή).

Το Πάρκο Ηρώων Ενόπλων Δυνάμεων μαζί με το Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής (Μοσχάτο-Ταύρος).

Σας προτρέπουμε να τα επισκεφτείτε και να μοιραστείτε μαζί μας τις εντυπώσεις σας.


__________
Πηγές:
www.attiko-prasino.gr
www.ornithologiki.gr
el.wikipedia.org/wiki/Πεδίον_του_Άρεως
www.diomedes-bg.uoa.gr
www.snfcc.org/the-stavros-niarchos-park/overview/?lang=el
http://www.palaiofaliro.gr/Default.aspx?id=3029&nt=18&lang=1



Picture
γράφει η Έλσα Θαλασσινού

0 Comments

Εδώ πρωταγωνιστούν τα παιδιά | Εξορμήσεις...

5/4/2015

0 Comments

 


Εξορμήσεις...
γράφει η Έλσα Θαλασσινού
Picture
Η άνοιξη ήρθε για τα καλά και μυρίζει παντού!
Και κοντά στη φύση την αισθάνεσαι καλύτερα!

Σε αυτό το άρθρο μας θα εστιάσουμε, λοιπόν, στα πάρκα της πρωτεύουσας, θεωρώντας ευκολότερη, για όσους κατοικούν σε μικρότερα αστικά κέντρα, την πρόσβαση σε πάρκα και εστίες πρασίνου γενικότερα.

Δεν είναι απαραίτητο να ξενιτευτείτε, κάποιες φορές ούτε καν να μπείτε σε αυτοκίνητο, για να κάνετε εξορμήσεις προς τέρψιν και ψυχαγωγίαν. Υπάρχει δυνατότητα εξορμήσεων με πλούσιο περιεχόμενο δράσεων, για την απόκτηση νέων εμπειριών.

Ξεκινάμε, βέβαια, από το μεγάλο, εθνικό μας πάρκο, τον Εθνικό Κήπο, που βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας, δίπλα στην πλατεία Συντάγματος, τη Βουλή των Ελλήνων και το Ζάππειο Μέγαρο. Ο Εθνικός Κήπος είναι ανοιχτός για το κοινό από την ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου, και όλες τις ημέρες του χρόνου η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη. Με κύρια είσοδο εκείνη της Λεωφόρου Βασιλίσσης Αμαλίας, ενώ υπάρχουν ακόμα τρεις είσοδοι από την οδό Ηρώδου Αττικού, την οδό Βασιλίσσης Σοφίας και μέσα από το Ζάππειο. Στο χώρο απαγορεύεται η είσοδος των τροχοφόρων, πέραν των προορισμένων για σχετικές εργασίες.

Η ιστορία του χώρου ξεκινάει από πολύ πολύ παλιά. Ήδη κατά την αρχαιότητα, γύρω στο 600 π.Χ., η έκταση αυτή αποτελούσε ένα από τα τρία δημόσια πάρκα εκτός των τειχών της πόλης: Το ιερό άλσος του Λυκείου, αφιερωμένο στον Απόλλωνα. Αργότερα, μέρος του κτήματος έγινε ο ιδιωτικός κήπος του φιλόσοφου και βοτανολόγου Θεόφραστου, που ήταν ένας διάδοχος του Αριστοτέλη. Ο κήπος αποτέλεσε ένα δώρο από το Δημήτριο Φαλήρου στο δάσκαλό του. Υπήρχε επίσης ένα ιερό και μια βιβλιοθήκη − ακόμα και τότε!

Πολύ αργότερα, το 1836, με τον ερχομό του βασιλιά Όθωνα, οριοθετήθηκε ως βασιλικός κήπος από τον Φρίντριχ φον Γκέρτνερ (Friedrich von Gaertner), τον αρχιτέκτονα των ανακτόρων, μια έκταση 500 περίπου στρεμμάτων. Ο κήπος των 15,5 στρεμμάτων ήταν προορισμένος να λειτουργήσει, με εντολή της βασίλισσας Αμαλίας, ως επιστημονικός και βοτανικός κήπος αλλά και ως ιδιωτικός. Το 1839 φυτεύτηκαν 15.000 καλλωπιστικά φυτά, που μεταφέρθηκαν από τη Γένοβα, καθώς επίσης και άλλα αυτοφυή είδη, που μεταφέρθηκαν από το Σούνιο και την Εύβοια.

Σήμερα όλο το πάρκο, που έχει έκταση 15,5 εκταρίων, συνυπολογίζοντας τον κήπο του Ζαππείου με έκταση 13 εκταρίων, έχει έκταση 28,5 εκταρίων (285 στρέμματα). Ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει εκατοντάδες είδη πουλιών, δέντρων, θάμνων, φυτών αλλά και όμορφες τεχνητές λίμνες.

Μέσα στον κήπο θα συναντήσουμε, ακόμα, κάποια αρχαιολογικά κατάλοιπα (μωσαϊκό ρωμαϊκής έπαυλης, διάσπαρτα μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη), ένα ηλιακό ρολόι καθώς και διάφορες πιο σύγχρονες δημιουργικές παρεμβάσεις, όπως αγάλματα – προτομές των Αριστ. Βαλαωρίτη, Ι. Ευνάρδου, Ι. Καποδίστρια, Ζαν Μωρεάς (Jean Moreas), Δ. Σολωμού, Σπ. Σαμαρά κ.ά. Επίσης κτίρια, όπως την Παιδική Βιβλιοθήκη, το Κτίριο Βοτανολογικής Συλλογής (κλειστό προσωρινά λόγω επισκευών) και ένα παραδοσιακό καφενεδάκι.

Τέλος, ο επισκέπτης μπορεί να περιηγηθεί στο χώρο της ζωοπτηνολογικής συλλογής, στην οποία φιλοξενούνται οικόσιτα ζώα και πτηνά, όπως πάπιες, χήνες, κότες, παπαγαλάκια, περιστέρια, παγώνια και αίγαγροι.

Picture
Μια ήρεμη βόλτα στον Εθνικό Κήπο θα σας φανερώσει σίγουρα και άλλες γωνιές, που ο βιαστικός περαστικός δεν προλαβαίνει να αντιληφθεί, και ίσως να βρείτε εκεί και τη δική σας γωνιά απόλαυσης.

Κάποια πληροφοριακά στοιχεία για τους χώρους του Εθνικού Κήπου, που ίσως σας φανούν χρήσιμα και σας βοηθήσουν να τον αισθανθείτε πιο οικείο...

Η Παιδική Βιβλιοθήκη ιδρύθηκε το Μάρτιο του 1984 από το Υπουργείο Γεωργίας, στο πλαίσιο της δημιουργίας ενός δικτύου Παιδικών Βιβλιοθηκών σε αγροτικές περιοχές σε όλη την Ελλάδα. Διαθέτει δύο αναγνωστήρια, μία αίθουσα παραμυθιού και μία αίθουσα μουσικής και προβολών. Το σπιτάκι στο οποίο στεγάζεται χτίστηκε αρχικά το 1848, αποτελώντας το γραφείο-ησυχαστήριο («l’hermitage») του Γάλλου κηποτέχνη Μπαρώ (Louis Bareau). Όταν ξεκίνησε, στα ράφια της είχε μόνο 1.500 βιβλία, ενώ σήμερα οι τίτλοι των βιβλίων ξεπερνούν τους 6.000. Εκεί πραγματοποιούνται συνεργασίες με διαφόρους φορείς, άτομα και ομάδες, που μπορούν να προσφέρουν στο χώρο της βιβλιοθήκης και στο περιβάλλον (Ορνιθολογική Εταιρεία, WWF, Ελλάδα Καθαρή, περιβαλλοντικές ομάδες σχολείων, συγγραφείς, εικονογράφοι κ.λπ.). Συχνά λαμβάνουν χώρα εικαστικές και άλλες ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις. Τα παιδιά εδώ, εκτός από την ενασχόλησή τους με τα βιβλία, μπορούν να παίξουν παζλ ή σκάκι ή ακόμα να ζωγραφίσουν. Το πρώτο Σάββατο κάθε μήνα γίνεται αφήγηση παραμυθιού στις 11:30 π.μ. και στις 12:30 μ.μ. Καλό θα ήταν να προηγείται τηλεφωνική συνεννόηση με τη βιβλιοθήκη (τηλ. 210-3236503). Λειτουργεί από Τρίτη μέχρι και Σάββατο, από τις 9:00 π.μ. μέχρι τις 14:00 μ.μ., εκτός από αργίες.

Οι τεχνητές λίμνες του κήπου είναι δύο. Η πρώτη είναι η μεγάλη πασίγνωστη κεντρική λίμνη με τις πάπιες, δίπλα στην οποία βρίσκεται μία μικρότερη, οβάλ λιμνούλα, στην οποία μπορεί κανείς να δει χελώνες του νερού. Και η δεύτερη λίμνη βρίσκεται κοντά στην είσοδο της λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας, στην οποία κολυμπούν κυπρίνοι.

Η παιδική χαρά παραμένει καθημερινά από τις 9 το πρωί έως τη δύση του ηλίου και ο χώρος διαθέτει φύλακα με το κλείσιμο του Κήπου. Έχει έκταση περίπου 2 στρέμματα και στο μεγαλύτερο μέρος της είναι σκιασμένη από πεύκα.

Το ηλιακό ρολόι βρίσκεται μπροστά από τις Ουασινγκτόνιες (Washingtonia filifera), φυτά που φύτεψε το 1842 η βασίλισσα Αμαλία, με σπόρους που έφερε από την Αμερική(!) και διατηρούνται μέχρι σήμερα, στην κεντρική είσοδο από την Λεωφόρο Βασιλίσσης Αμαλίας. Το ρολόι είναι ένας επικλινής μεταλλικός δείκτης, στερεωμένος σε μαρμάρινη βάση, στην οποία είναι χαραγμένες οι ώρες. Η σκιά του δείκτη, ανάλογα με τη θέση του ήλιου, δείχνει και την αντίστοιχη ώρα.

Το ρωμαϊκό μωσαϊκό δάπεδο βρίσκεται προς την πλευρά της Λεωφόρου Βασιλίσσης Σοφίας. Ανακαλύφθηκε σε βάθος ενός μέτρου από το αίθριο μιας ρωμαϊκής έπαυλης, κατά την περίοδο δημιουργίας του κήπου, και χρησιμοποιήθηκε από τη βασιλική οικογένεια ως εξωτερικό αίθριο, περιβαλλόμενο από αναρριχώμενα φυτά. Η συνολική του επιφάνεια είναι 400μ2 ενώ μια μαρμάρινη σκάλα οδηγεί στο χώρο.

Το καφενείο έχει είσοδο από την οδό Ηρώδου Αττικού. Λειτουργεί καθημερινά από τις 8:00 το πρωί μέχρι τη δύση του ηλίου. Προσφέρεται για μια ήσυχη, μικρή ανάπαυλα από τις δουλειές ή τα ψώνια στο κέντρο της πόλης.

Τέλος, ο Εθνικός μας Κήπος είναι γεμάτος με παγκάκια για ξεκούραση, και συχνά γύρω από αυτά αναπτύσσονται παρέες που συζητούν και φιλοσοφούν. Όπως οι αρχαίοι ημών πρόγονοι...

Picture
Κάποια άλλα πάρκα και σχετικοί χώροι στην πόλη της Αθήνας και στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής είναι:

Το Πάρκο Περιβαλλοντικής Ευαισθητοποίησης «Αντώνη Τρίτση» βρίσκεται στη θέση με το τοπωνύμιο «Πύργος Βασιλίσσης», στο δυτικό τμήμα του αστικού ιστού της Αθήνας, εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου Ιλίου, και γειτνιάζει προς τα ανατολικά με το Δήμο Αγ. Αναργύρων και προς τα βόρεια με το Δήμο Καματερού.

Και ακόμα:

Ο Βοτανικός Κήπος Ιουλίας και Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους (Χαϊδάρι)
Ο Λόφος Φιλοπάππου ή Λόφος Μουσών (Θησείο-Κουκάκι-Πετράλωνα)
Το Άλσος Βεΐκου (Γαλάτσι)
Το Άλσος Ελληνικού Στρατού (Γουδή)
Το Άλσος Νέας Σμύρνης
Το Άλσος Νέας Φιλαδέλφειας
Το Άλσος Παγκρατίου
Το Άλσος Σκοπευτηρίου Καισαριανής
Το Δασόκτημα Τατοΐου
Το Δάσος Συγγρού ή Άλσος Κτήματος Συγγρού (Κηφισιά-Μαρούσι-Μελίσσια)
Το Πάρκο Ανδρέα Παπανδρέου (Νέα Ερυθραία)[1]
Το Πάρκο Ηρώων Ενόπλων Δυνάμεων (Μοσχάτο-Ταύρος)
Το Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής (Μοσχάτο-Ταύρος)
Το Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής, με ποδηλατοδρόμιο (Νέα Ερυθραία)
Το Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής Χαλανδρίου
Το Πεδίον του Άρεως

Για τους χώρους αυτούς, όμως, ίσως και για κάποιους άλλους στην ευρύτερη περιφέρεια της ελληνικής επικράτειας, θα μιλήσουμε αναλυτικότερα στο επόμενο άρθρο μας. Μέχρι τότε περιμένουμε τις εντυπώσεις σας από τις εμπειρίες των ανοιξιάτικων εξορμήσεών σας, κοντά ή πιο μακριά από το κλεινόν άστυ.

Πηγές:
Η μείζων Αθήνα / Βύρων Γ. Πολύδωρας /Εκδόσεις Καστανιώτη 2002

Αλέξανδρος Παπαγεωργίου-Βενετάς, Ο ΚΗΠΟΣ ΤΗΣ ΑΜΑΛΙΑΣ, σχεδιασμός, ίδρυση και εξέλιξη του Εθνικού Κήπου της Αθήνας. Εκδόσεις Ίκαρος, Αθήνα 2008

Επίσημη Ιστοσελίδα του δήμου Αθηναίων:
"Ο κήπος της Αθήνας" στο www.cityofathens.gr
http://el.wikipedia.org/wiki/

[1] Το Πάρκο Ανδρέα Παπανδρέου γειτνιάζει με το Πάρκο Κυκλοφοριακής Αγωγής, στη Νέα Ερυθραία.


Picture


γράφει η Έλσα Θαλασσινού

0 Comments

Εδώ πρωταγωνιστούν τα παιδιά | Χειμωνιάτικες διέξοδοι

2/2/2015

0 Comments

 


Χειμωνιάτικες διέξοδοι
γράφει η Έλσα Θαλλασινού

Picture
Ο καινούριος χρόνος προχωράει...

Ο χειμώνας προσφέρεται για παραμονή στο σπίτι και χαλάρωση. Η ανάγνωση είναι πάντα μια ξεκούραστη αλλά και εποικοδομητική δραστηριότητα, γι’ αυτό και το σχετικό με τα βιβλία άρθρο συνεχίζεται.

Αναλύοντας περισσότερο το θέμα, θα εστιάσουμε αρχικά στην επιλογή αγοράς ενός βιβλίου ή μάλλον στα στοιχεία εκείνα που βοηθούν στην επιτυχή αγορά του.

Η διαφήμιση, που έχει μπει για τα καλά στην ζωή μας, δεν είναι πάντα ο ασφαλέστερος σύμβουλος και, κάποιες φορές, δεν είναι σύμφωνη ούτε καν με το περιεχόμενο του βιβλίου. Ακόμα και οι απόψεις όσων έχουν ήδη διαβάσει κάποιο συγκεκριμένο βιβλίο πολλές φορές διίστανται και μας μπερδεύουν.

Αναφέρουμε, λοιπόν, και κάποιες άλλες παραμέτρους που θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη, για να βοηθήσουμε την τύχη να μας οδηγήσει σε μια κατάλληλη, επιτυχή και, κατά συνέπεια, απολαυστική επιλογή. Διαθέστε, λοιπόν, λίγο χρόνο και σκέψη, ώστε να επιλέξετε πριν προβείτε σε μία αγορά.

Η ηλικία του υποψήφιου αναγνώστη είναι κάτι που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας όταν επιλέγουμε ή όταν συστήνουμε βιβλία. Ηλικία, πραγματική − βιολογική, αλλά και αναγνωστική, από άποψη αναγνωστικών εμπειριών. Η πρότερη επαφή − εμπειρία με το βιβλίο γενικά και με το λογοτεχνικό βιβλίο ειδικότερα, την οποία έχει ο ενδιαφερόμενος, είναι βασικός παράγοντας, που πρέπει να αξιολογείται. Οι γενικοί κανόνες ωστόσο είναι πάντα οι ίδιοι.

Ξεκινάμε από τα μικρά και απλά, αλλά όχι απλοϊκά, και προχωράμε στα μεγαλύτερα και πιο πολύπλοκα. Υποχωρήσεις και εκπτώσεις στην ποιότητα δεν επιτρέπονται, και τελικά κοστίζουν, γιατί, αν μη τι άλλο, χάνουμε σε απόλαυση.

Εξετάστε την προέλευση και την υπογραφή του συγκεκριμένου αναγνώσματος. Εκδόσεις από καταξιωμένους εκδοτικούς οίκους −όσους απέμειναν, δηλαδή− διαφέρουν από φυλλάδες αγνώστου προελεύσεως, που κυκλοφορούν στα περίπτερα. Βέβαια, τίποτα δεν είναι ποτέ δεδομένο, ιδίως όταν υπεισέρχεται το οικονομικό όφελος, και έτσι πολλές φορές συναντάμε αναγνώσματα που δεν αξίζουν να σημειώνουν μεγάλες εμπορικές-εισπρακτικές επιτυχίες, προερχόμενα από γνωστούς εκδοτικούς Οίκους. Από την άλλη, αξιόλογα αναγνώσματα προσφέρονται κάποιες φορές από καθημερινές ή κυριακάτικες εφημερίδες. Η προσωπική κριτική ματιά, λοιπόν, είναι πάντα απαραίτητη.

Ένα βιβλίο θα πρέπει να είναι ευχάριστο στα μάτια μας πρώτα από όλα και εύχρηστο στα χέρια μας, για να μας προδιαθέτει αρχικά θετικά.

Το μέγεθος  μπορεί να φοβίσει όταν είναι ιδιαίτερα ογκώδες ή να προβληματίσει, θετικά ή αρνητικά, αν είναι υπερβολικά μικροσκοπικό. Ακόμα και το υλικό κατασκευής ενός βιβλίου, τα χρώματα και τα σχέδια, μπορεί να επηρεάσουν μια επιλογή για αγορά ή ανάγνωση.

Ας πάρουμε λοιπόν το βιβλίο στα χέρια μας και ας του ρίξουμε μια ματιά...

Το εξώφυλλο –πρώτη εντύπωση− είναι αρκετά σημαντικό, παρόλο που είναι άδικο να κρίνουμε ένα ολόκληρο έργο μόνο από αυτό. Ο τίτλος του αναγνώσματος, αν και μπορεί να είναι παραπλανητικός ή εσκεμμένα εμπορικός, αποτελεί, επίσης, ένα πρώτο δείγμα γραφής.

Η περίληψη, που υπάρχει συνήθως στο οπισθόφυλλο των βιβλίων, είναι ενδεικτική και μας παρέχει κάποιες πρώτες πληροφορίες για το περιεχόμενο, παρόλο που υπάρχει το ενδεχόμενο, ακόμα και αυτή, να είναι παραπλανητική. Συχνά στο τελευταίο φύλλο αναγράφονται αποσπάσματα από το κείμενο, που μας εξοικειώνουν λίγο με το ύφος του όλου έργου. Μια σύντομη ανάγνωση του πρώτου κεφαλαίου ή έστω των πρώτων σειρών είναι ένα σίγουρο δείγμα γραφής. Η ανάγνωση μιας ή δύο τυχαίων σελίδων, επιπλέον, μας κάνει να καταλάβουμε αν το ύφος του περιεχόμενου ανταποκρίνεται στις προτιμήσεις μας.

Αναφορικά με τους μικρούς αναγνώστες, προσχολικής ή πρωτοσχολικής ηλικίας, τα γράμματα θα πρέπει να είναι μεγάλα και οι εικόνες που συνοδεύουν τον πεζό λόγο αρκετές και εντυπωσιακές. Το κείμενο να έχει προτάσεις μικρές και απλές, ούτως ώστε το νόημα να είναι σαφές. Το περιεχόμενο θα ήταν καλό να άπτεται των ενδιαφερόντων και των εμπειριών των αναγνωστών. Σε αναγνώσματα που απευθύνονται σε μικρές ηλικίες, αρκετές φορές, επισημαίνεται από τον ίδιο τον εκδότη ενδεικτικά η προτεινόμενη ηλικία αναγνωστών για τους οποίους προορίζεται. Έτσι, κυκλοφορούν, για παράδειγμα, σειρές παιδικών-εφηβικών βιβλίων κ.λπ., παρόλο που οι γενικές οδηγίες δεν αφορούν ποτέ όλους τους ενδιαφερόμενους.

Η κατηγοριοποίηση κάποιου βιβλίου από τον ίδιο το συγγραφέα ή, πολύ συχνά, από τον εκδοτικό Οίκο, ως διήγημα, μυθιστόρημα, βιογραφία κ.λπ., είναι μια ένδειξη −αν όχι απόδειξη− για το είδος του κειμένου που κρατάμε στα χέρια μας, η οποία θα μπορούσε να μας προσανατολίσει πιο κοντά σε ό,τι αναζητάμε.

Στην αρχή ή στο τέλος, επίσης, του βιβλίου αναγράφονται δημοσιευμένες κριτικές, τις οποίες μπορούμε να συμβουλευτούμε, εάν βέβαια θεωρούμε τον υπογράφοντα αξιόπιστο.

Η  θεματική γκάμα των βιβλίων προσφέρει αρκετή ποικιλία επιλογών. Πέρα από τα λογοτεχνικά, όπως συνηθίζουμε να τα λέμε, βιβλία, συναντάμε και βιβλία γενικότερου περιεχομένου. Βρίσκουμε στην κυκλοφορία εξειδικευμένες εκδόσεις, επιστημονικά αναγνώσματα, επίσης κάποιες σειρές θεματικών βιβλίων ή λευκωμάτων, που συνοδεύονται από εντυπωσιακό φωτογραφικό υλικό, και είναι συχνά αρκετά ενδιαφέρουσες.

Ιδιαίτερο αναγνωστικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν, όντας και αρκετά δημοφιλή, τα εικονογραφημένα κόμικς, τύπου Αστερίξ, Λούκυ Λουκ κ.λπ., ή ακόμα κόμικς με θέματα μυθολογικά και ιστορικά. Ας μην ξεχνάμε πως μεγάλωσαν και μεγαλώνουν με αυτά γενιές και γενιές διεθνώς…

Κυκλοφορούν ακόμα κάποια άλλα έντυπα, ίσως λίγο παρεξηγημένα, που ωστόσο μπορούν να απευθυνθούν σε μια ευρεία γκάμα αναγνωστών. Αυτά είναι βιβλία χωρίς κείμενο ή με σύντομα κείμενα, με εικαστικό κυρίως περιεχόμενο. Τέτοια είναι τα φωτογραφικά άλμπουμ, οι συλλογές εικαστικών έργων, οι κατάλογοι μουσείων κ.λπ. Πρόκειται σχεδόν πάντα για εντυπωσιακά εγχειρίδια, που δεν απαιτούν ιδιαίτερη αναγνωστική εμπειρία.

Αναφορά πρέπει να γίνει και στα σύγχρονα e-books (ηλεκτρονικά βιβλία), που μπορείτε εύκολα να βρείτε και να κατεβάσετε από το διαδίκτυο, όπου και αν είστε, αν βέβαια διαθέτετε  ηλεκτρονικά εργαλεία και πρόσβαση στο διαδίκτυο. Είναι ένα νέο, ενδιαφέρον είδος ανάγνωσης, με πολλαπλές χρησιμότητες, αλλά υστερεί κατά πολύ από την ολοκληρωμένη αναγνωστική εμπειρία που χαρίζει ό,τι αγγίζεις, μυρίζεις, αγκαλιάζεις, χαϊδεύεις, τσαλακώνεις, σημειώνεις, και ό,τι άλλο επιτρέπει η άμεση επαφή με όσα βιβλία κυκλοφορούν σε πιο συμβατικές μορφές έκδοσης. Αναγνωρίζω εδώ ότι η άποψη αυτή είναι άποψη ενός πιο «παραδοσιακού» αναγνώστη...

Αφού ολοκληρωθεί η ανάγνωση, έχουμε να προτείνουμε κάποιες καλές πρακτικές για την ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας και την ανάδειξη κριτικών αναγνωστών.

Μια τέτοια τακτική είναι η κριτική θεώρηση του κειμένου. Μια συζήτηση με αφορμή ένα βιβλίο ανοίγει συχνά νέους δρόμους για διάφορες και διαφορετικές σκέψεις και απόψεις και μπορεί να αποκτήσει ενδιαφέρουσες προεκτάσεις. Κάποιες φορές η ανάλυση ενός βιβλίου παράγει ακόμα και ένα καινούριο ανάγνωσμα.

Ας θυμηθούμε τις λέσχες ανάγνωσης που λειτουργούσαν παλιότερα, αποτελώντας φυτώρια διανοούμενων νέων ή τα, πάλαι ποτέ, φιλολογικά καφέ, που ανάδειξαν σπουδαίους λογοτέχνες − αν και αρκετοί από αυτούς υπήρξαν παρεξηγημένοι στις μέρες τους.

Σήμερα κάποια βιβλιοπωλεία, στο κέντρο της Αθήνας, διαθέτουν ευχάριστους χώρους ανάγνωσης για μικρούς και για μεγάλους, όπου μπορείς να απολαύσεις ταυτόχρονα έναν καφέ ή ένα ποτό και να ανταλλάξεις φιλολογικές και −γιατί όχι;− φιλοσοφικές απόψεις.

Οι δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες, όπως αναφέραμε και στο προηγούμενο άρθρο μας, βρίσκονται ανά την επικράτεια και προσφέρονται προς αξιοποίηση.

Ένα βιβλίο μπορεί ακόμα να γίνει αφορμή για δραματοποίηση ή αναπαράσταση. Οι επετειακές θεατρικές παραστάσεις στις γιορτές των νηπιαγωγείων και των σχολείων πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης όλης της χώρας συχνά είναι θεατρικά δρώμενα που προκύπτουν μετά την ανάγνωση κάποιου βιβλίου. Ένα ερέθισμα τέτοιου τύπου θα μπορούσε να αξιοποιηθεί και από το οικογενειακό περιβάλλον και να γίνει αφορμή για ανάγνωση και συζήτηση.

Έτσι ή αλλιώς η ανάγνωση δεν πραγματοποιείται μόνο με έναν τρόπο και ένα βιβλίο επιδέχεται πολλές αναγνώσεις. Η εμπειρία της ανάγνωσης είναι κάτι ιδιαίτερο και αξίζει όλοι να την δοκιμάσουμε, έστω και για μια φορά.

Και... Καλή σας απόλαυση!!!


Picture


γράφει η Έλσα Θαλασσινού

0 Comments

Εδώ πρωταγωνιστούν τα παιδιά | Γιορτινές προτάσεις φιλαναγνωσίας 

7/12/2014

0 Comments

 


Γιορτινές προτάσεις φιλαναγνωσίας
γράφει η Έλσα Θαλασσινού

Picture
Μια ιδιαίτερη περίοδος ξεκινάει τώρα το Δεκέμβριο. Μια περίοδος αναμονής. Μικροί και μεγάλοι περιμένουμε να κλείσουν τα σχολεία και να σταματήσουν τα μαθήματα, να κοιμηθούμε και να ξυπνήσουμε όποτε θέλουμε! Να φτιάξουμε γλυκά, να κάνουμε γιορτινά ψώνια, να ξενυχτήσουμε, να φάμε και να πιούμε και να χορέψουμε! Να φύγει η παλιά χρονιά και να έρθει η καινούρια. Και, βέβαια, να κάνουμε και να μας κάνουν δώρα!

Έρχονται τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά και ο Άγιος Βασίλης και πάλι ο Άγιος Βασίλης και πάλι και πάλι... Οι μικροί που εστιάζουν στον Άγιο Βασίλη κάτι ξέρουν, γιατί ο Άγιος έρχεται γεμάτος δώρα! Χαρά παιδιών και παιχνιδιών. Ακόμα και όσα παιδιά ξέρουν ή έστω υποψιάζονται ότι ο γέροντας με την άσπρη γενειάδα και τη χοντρή κοιλιά δεν είναι παρά μια εφεύρεση της κόκα κόλα (ήταν μια πολύ πετυχημένη διαφημιστική καμπάνια της εταιρείας) περιμένουν και −γιατί όχι;− μαζί τους και εμείς οι μεγαλύτεροι, ΟΛΟΙ περιμένουμε το δώρο ή τα δώρα μας!

Βιβλία είναι τα δώρα που εμείς προτείνουμε. Βιβλία για όλους, μικρούς και μεγάλους, νέους και γέρους. Βιβλία ακριβά ή φτηνά, μεγάλα ή μικρά. Πολύχρωμα ή ασπρόμαυρα, για όλες τις ηλικίες, τα γούστα, τα βαλάντια. 

Βιβλία με διάφορα και διαφορετικά περιεχόμενα, λογοτεχνικά, εγκυκλοπαιδικά, επιστημονικά, επιμορφωτικά, ψυχαγωγικά. Γεμάτα άρθρα, ιστορίες, μυθιστορίες, βιογραφίες, νουβέλες και διηγήματα. Ή ακόμα βιβλία με συνταγές, συμβουλές, προσευχές. Περιοδικά, εφημερίδες, φυλλάδια, δερματόδετοι τόμοι, συλλεκτικές ή ειδικές εκδόσεις, βιβλία τσέπης ή ακόμα και ηλεκτρονικά βιβλία. Σε σειρές ή αυτοτελή, σύγχρονες ή σπάνιες εκδόσεις γνωστών, κλασικών ή νέων συγγραφέων.
Ό,τι και να είναι, βιβλίο να είναι!!!

Οι μικροί μαθητές που για πρώτη φορά πήγαν στο σχολείο αυτήν τη χρονιά έμαθαν ήδη να διαβάζουν, και τα μικρά βιβλία με απλό κείμενο, συνοδευόμενο από όμορφες εικόνες, είναι ένα δώρο που μπορεί να τους δώσει χαρά, αλλά και ιδιαίτερη ικανοποίηση, αφού η ανάγνωση είναι για αυτούς μια καινούρια ανακάλυψη και κατάκτηση. 

Οι ενήλικοι –όλοι εμείς− μπορούμε λίγο να βοηθήσουμε ή έστω να προσπαθήσουμε να βοηθήσουμε, για να γίνει η ανάγνωση μία διά βίου ευχαρίστηση!

Ας μην περιορίσουμε τη χρήση του βιβλίου μόνο μέσα στις σχολικές τάξεις, ο ρόλος του ως πηγή γνώσης έχει πολλές αποχρώσεις, γι’ αυτό ας δείξουμε στους καινούριους αναγνώστες τις ποικίλες και απολαυστικές διεξόδους που ανοίγει ένα βιβλίο.

Με ένα βιβλίο ξεχνιέμαι, για να παραφράσω λίγο μια παλιότερη διαφήμιση που αναφερόταν σε κάποιο συγκεκριμένο τύπο βιβλίου.

Διαβάζοντας, η φαντασία βρίσκει δρόμους και η δημιουργικότητα αναπτύσσεται και εξελίσσεται. Η ησυχία εξασφαλίζεται, η τάξη επιτυγχάνεται. Οι γνώσεις εμπλουτίζονται, το λεξιλόγιο επίσης, μικρών και μεγάλων, «βοηθάει και στην έκθεση!» έλεγαν οι παλιοί δάσκαλοι. Το άγνωστο γίνεται γνωστό, το μακρινό έρχεται κοντά μας και το ταξίδι μέσα από τις σελίδες ενός βιβλίου δεν κοστίζει. Την απομόνωση του αναγνώστη μπορεί να ακολουθήσει μία ομαδική συνάντηση, για το σχολιασμό και την ανταλλαγή απόψεων πάνω στα γεγραμμένα.

Για μια συζήτηση, ανάλυση ή προεκτάσεις και επεκτάσεις, αλλά όχι «ιερά εξέταση» τύπου: Τι έλεγε το βιβλίο, και πες μου την περίληψη ή τι έμαθες και ξέχασες αυτό και δεν έμαθες το άλλο! Η ανάγνωση είναι πρωτίστως απόλαυση. Αυτό θα ήταν καλό να μάθουν οι καινούριοι αναγνώστες αν θέλουμε να είναι και αύριο και μεθαύριο αναγνώστες και φίλοι της ανάγνωσης και κατ’ επέκταση της μάθησης.

Η ανάγνωση, που μπορεί να γίνει ακόμα και παιχνίδι με πολλή πλάκα κάποιες φορές, είναι επίσης μια «οικονομική» συνήθεια, αφού δεν είναι ανάγκη πάντα να αγοράζουμε τα βιβλία που θέλουμε να διαβάσουμε. Διάφοροι εναλλακτικοί τρόποι εύρεσης βιβλίων, όπως η ανταλλαγή μεταξύ φίλων, συμμαθητών, συναδέλφων, είναι αρκετά διαδεδομένοι στις μέρες μας και πολύ οικονομικοί και φιλικοί με την τσέπη μας. Υπάρχουν επίσης οι δημόσιες και δημοτικές βιβλιοθήκες, τις οποίες μπορούμε να επισκεπτόμαστε και είτε να τα διαβάζουμε εκεί, αφού κάποιες διαθέτουν υπέροχους χώρους ανάγνωσης, είτε να δανειζόμαστε βιβλία της αρεσκείας μας.

Οι βιβλιοθήκες είναι χώροι που θα έπρεπε να δείξετε στα παιδιά σας ότι υπάρχουν και ότι μπορούν να τους αξιοποιήσουν ποικιλοτρόπως. Είτε ψάχνοντας για κάποιο συγκεκριμένο βιβλίο ή έγγραφο, για να συλλέξουν πληροφορίες, είτε για να βρουν μια σπάνια ή παλιά έκδοση είτε ακόμα για να χρησιμοποιήσουν το διαδίκτυο και να αναζητήσουν εκεί όσες πληροφορίες χρειάζονται. Αυτή η διαδικασία κοστίζει μόνο σε χρόνο και καθόλου σε χρήμα! Υπάρχουν επίσης καταστήματα και άλλοι χώροι, κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα −αν και βρήκα έναν τέτοιο χώρο στην Στούπα της Μάνης!−, όπου μπορείς να αφήσεις το παλιό σου βιβλίο και να πάρεις ένα άλλο της αρεσκείας σου. Ακόμα και οι εφημερίδες προσφέρουν συχνά βιβλία, κάποτε  αξιόλογα, συμπεριλαμβανόμενα στην τιμή τους ή με την καταβολή επιπλέον χαμηλού αντιτίμου.

Αρκεί, βέβαια, όταν τα πάρετε, να τα διαβάσετε, γιατί συχνά μένουν παραπεταμένα και ανέγγιχτα. Εμείς ως εκπαιδευτικοί μπορούμε να παροτρύνουμε τους μαθητές μας να ασχοληθούν με το εξωσχολικό βιβλίο, προτείνοντας λίστες δημοφιλών και επιμορφωτικών εξωσχολικών βιβλίων. Ίσως ακόμα μπορούμε να τους ωθήσουμε στο να διαβάσουν κάποιο από αυτά την περίοδο των διακοπών ή σε κάποια άλλη στιγμή, χρησιμοποιώντας ως μέσο πίεσης την εξέταση, γραπτή ή προφορική. Δεν είναι αποτελεσματική αυτή η μέθοδος όμως και σχεδόν ποτέ δεν οδηγεί στην ειλικρινή φιλαναγνωσία, έχει μάλλον το αντίθετο αποτέλεσμα, και ιδίως αν δεν ακολουθούν επιπλέον προτροπές.

Το οικογενειακό και το κοινωνικό περιβάλλον παίζουν σημαντικό ρόλο και έχουν επίσης ένα μεγάλο μερίδιο ευθύνης για τη δημιουργία ενδιαφέροντος γύρω από την αναγνωστική δραστηριότητα και στη συνέχεια για τη στήριξη των αναγνωστών. Ας μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά μιμούνται τους γύρω τους και μαθαίνουν μέσα από αυτό. Εάν εμείς διαβάζουμε, τότε τα παιδιά  μας είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα αποκτήσουν την ίδια συνήθεια. Υπάρχουν βέβαια και άλλοι τρόποι να καλλιεργήσουμε τη φιλαναγνωσία.

Μια βόλτα σε κάποια έκθεση βιβλίου από αυτές που συχνά διοργανώνονται σε ανοιχτούς ή κλειστούς χώρους είναι μια καλή ευκαιρία να δούμε από κοντά και να ξεφυλλίσουμε πολλά και διαφορετικά βιβλία, ώστε να διαλέξουμε αυτά που θα μιλήσουν στην καρδιά, στα μάτια ή στην τσέπη  μας.

Το Ε.ΚΕ.ΒΙ. (Εθνικό Κέντρο Βιβλίου) ήταν ένας φορέας που δημιουργήθηκε το 1994, με σκοπό να συμβάλλει στην ενίσχυση και στην προώθηση του βιβλίου. Μια πρωτοβουλία του Ε.ΚΕ.ΒΙ. αποτέλεσε η ηλεκτρονική εφημερίδα «Μικρός Αναγνώστης», η οποία απευθυνόταν σε παιδιά. Είχε ως στόχο, μέσα από την πλούσια συλλογή θεμάτων και το ευχάριστο περιβάλλον περιήγησης, να μυήσει τους μικρούς αναγνώστες στον κόσμο του βιβλίου και να τους ενημερώσει για σχετικά θέματα. Η λειτουργία, βέβαια, του φορέα έχει τώρα ανασταλεί, εξακολουθεί όμως να διαθέτει πολλές και χρήσιμες πληροφορίες «φιλαναγνωσίας»: http://www.mikrosanagnostis.gr/

Μια επιπλέον ενδιαφέρουσα διεύθυνση αφορά ένα μπλογκ, το οποίο διαχειρίζονται εκπαιδευτικοί, με τίτλο «Πολιτισμός και τέχνες στην εκπαίδευση». Εκεί μπορείτε να βρείτε αρκετούς προτεινόμενους τίτλους βιβλίων και κάποιες φορές μικρές αναφορές στο περιεχόμενό τους:

Επίσης, υπάρχουν και οι ιστότοποι των βιβλιοπωλείων και των εκδοτικών οίκων που ενημερώνονται τακτικά για τις νέες κυκλοφορίες βιβλίων και ενίοτε για σχετικές εκδηλώσεις παρουσιάσεων κ.λπ.

Η «βιβλιοnet», ακόμα, είναι μία ηλεκτρονική υπηρεσία του Ε.ΚΕ.ΒΙ., η οποία πληροφορεί τους χρήστες της για θέματα του εκδοτικού κόσμου και περιλαμβάνει πληροφορίες για 170.000 τίτλους βιβλίων που εκδόθηκαν στην Ελλάδα καθώς και για 82.000 δημιουργούς. Περισσότερα από 50 ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία λειτουργούν με βάση τη «βιβλιοnet»:www.vivlionet.gr

Οι εκδηλώσεις παρουσιάσεων βιβλίου, συχνά με την παρουσία του ίδιου του συγγραφέα, είναι μια πολύ καλή εμπειρία για να γνωρίσουμε το βιβλίο από μια άλλη πλευρά, εκείνη του δημιουργού και των ανθρώπων που είναι υπεύθυνοι για το αποτέλεσμα το οποίο εμείς έχουμε στα χέρια μας. Οι παρουσιάσεις για παιδιά συχνά εμπλουτίζονται με ενδιαφέροντα δρώμενα, που προσελκύουν τους εν δυνάμει αναγνώστες, εξάπτουν τη φαντασία τους και ευνοούν μία θετική στάση απέναντι στην ανάγνωση.

Δεν είναι βέβαια καθόλου άσκοπο να κάνουν οι ενήλικες τη δική τους έρευνα αγοράς πριν προτείνουν έναν τίτλο βιβλίου στους μικρούς και άπειρους αναγνώστες. Καλό είναι, όταν επιλέγουμε ένα βιβλίο, να  έχουμε κατά νου μερικά πράγματα. Αλλά για αυτά θα μιλήσουμε στο επόμενο τεύχος!


Picture

γράφει η 
Έλσα Θαλασσινού

0 Comments

Εδώ πρωταγωνιστούν τα παιδιά | Φθινοπωρινές διαδρομές

5/10/2014

0 Comments

 


Φθινοπωρινές διαδρομές

Picture
Καλό φθινόπωρο σε όλους!!! Καλή σχολική χρονιά!!!

Καλή «σχολική» χρονιά σε όλους, πάλι, μιας και ακόμα και όσοι δεν έχουν μικρά παιδιά μπορεί πάντα να αισθάνονται παιδιά…, όπως λέει και μία φίλη. Αυτό ακούγεται πολύ όμορφο και ελπιδοφόρο.

Τα παιδιά εξάλλου είναι το μέλλον και πιστεύω ότι πρέπει να γίνουν καλύτερα από εμάς, για να μπορέσει η ανθρωπότητα να προχωρήσει. Εμείς απλώς τα βοηθάμε παρέχοντάς τους δυνατότητες και δείχνοντάς τους δρόμους. Ανοιχτούς ή κλειστούς, που ακόμα περιμένουν να στρωθούν.

Το φθινόπωρο είναι μια καλή εποχή για αναδιοργανώσεις και ξεκαθαρίσματα, αφού το διάλειμμα του καλοκαιριού μάς έχει φέρει όλους πιο κοντά, και ξεκούραστα, με καλή διάθεση, μπορούμε να ξεκινήσουμε ξανά για νέα ταξίδια, ακολουθώντας νέες διαδρομές.

Κάπως έτσι ξεκίνησε μια καινούρια σχολική χρονιά και διανύει κιόλας τα πρώτα της χιλιόμετρα. Μια ακόμα διαδρομή για τους μικρούς «αθλητές της ζωής», για όσους τους συμπαραστέκονται αλλά και για όσους ακολουθούν και παρακολουθούν. Η διαδρομή αυτή δεν είναι αγώνας δρόμου, είναι απλώς μία από τις πολλές υπάρχουσες πορείες στον οδικό χάρτη.

Δεν είναι αγώνας – διαγωνισμός, γιατί όλοι κάπου θα φτάσουν, αργά ή γρήγορα, λίγη σημασία έχουν το πού και το πότε θα γίνει ο τερματισμός. Αρκεί εκεί που θα φτάσουν να είναι καλά.

Αυτοί καλά και εμείς καλύτερα, που λένε και στα παραμύθια!

Μην ξεχνάμε ότι σημασία έχει το ταξίδι, γιατί η Ιθάκη είναι πάντα εκεί. Απολαύστε το ταξίδι λοιπόν! Μικροί και μεγάλοι, ο καθένας από την δικιά του μεριά, αλλά και όλοι μαζί.

Η αρχή και το άγνωστο μπορεί να δημιουργούν ανασφάλειες και παγίδες. Αντιμετωπίζοντας όμως τις δυσκολίες σαν προκλήσεις, μπορείτε να πάρετε κουράγιο και να συνεχίσετε. Η εμπιστοσύνη και ο χρόνος είναι αξιόλογοι συνοδοιπόροι. Η θετική διάθεση και ενέργεια ανταμείβουν τις προσπάθειες, τις δικές σας και των παιδιών, και το σοκάκι γίνεται λεωφόρος!

Η προσαρμογή, για άλλους αργά και για άλλους πιο γρήγορα, θα έρθει, και τότε όλα θα γίνουν πιο εύκολα, αρκεί να μην αφήσουμε να τα καταβάλουν η συνήθεια, η πλήξη και η πίεση. Η τάξη, ο προγραμματισμός και η οριοθέτηση χώρου, χρόνου αλλά και συμπεριφορών λειτουργούν επικουρικά και εξομαλύνουν το δρόμο.

Το άνετο οικογενειακό περιβάλλον είναι η καλύτερη αφετηρία. Αναφερόμενη στο «άνετο» περιβάλλον, δεν εννοώ την αμιγώς χωροταξική πλευρά του όρου, καθώς αυτό δε διαμορφώνεται μόνο από τα τετραγωνικά μέτρα που καταλαμβάνει, αλλά και από παράγοντες όπως: το φως, η απλότητα, η ησυχία, η ηρεμία, η τάξη, η καθαριότητα, η θαλπωρή και άλλα απλά πράγματα, όπως μια άνετη καρέκλα, ένα μαλακό πολύχρωμο μαξιλάρι ή ένα λουλούδι που μυρίζει όμορφα…

Βαδίζοντας σε έναν τέτοιο δρόμο, ακόμα και ο νέος μαθητής είναι ευκολότερο αν όχι να απολαύσει όλη την διαδρομή −που είναι το ζητούμενο−, έστω να την ολοκληρώσει περισσότερο ευχάριστα.

Η καταγραφή, επίσης, υποχρεώσεων αλλά και απολαβών είναι εξίσου σημαντική. Οδηγεί στην αυτοδέσμευση και διευκολύνει και ξεκαθαρίζει αρκετά τα «δρομολόγια». Μετά την υποχρεωτική πορεία των σχολικών κυρίως υποχρεώσεων, φροντίστε να χαράξετε και παράπλευρες διαδρομές. Εμπλουτίστε το καθημερινό πρόγραμμα των παιδιών σας και το δικό σας με τις γνωστές εξωσχολικές δραστηριότητες.

Προσέξτε όμως! Οι δραστηριότητες πρέπει να είναι πραγματικά έξω-σχολικές.

Τα Αγγλικά, τα Γαλλικά, τα Γερμανικά και τα πάσης φύσεως ιδιαίτερα μαθήματα δεν είναι εξωσχολικά, είναι σχολικά, απλώς γίνονται εκτός του σχολικού χώρου. Βέβαια, δε σημαίνει ότι αυτοί είναι δρόμοι κλειστοί και αποκλείονται ή απαγορεύονται, ιδίως με το ισχύον εκπαιδευτικό σύστημα και με τον τρόπο που αυτό λειτουργεί. Εδώ, ωστόσο, δεν αναφέρομαι σε αυτού του τύπου τις δραστηριότητες.

Τα πραγματικά εξωσχολικά οδοιπορικά αφορούν διαδρομές εκτός σχολικού χώρου και, μάλλον, εκτός οριοθετημένου χώρου γενικότερα. Δρόμοι προς την βιβλιοθήκη ή προς κάποια θεατρική − κινηματογραφική αίθουσα, την πισίνα, το πολύ πολύ κάποιο γυμναστήριο, το γήπεδο, το πάρκο...

Μια διαφορετική, ελεύθερη διαδρομή, ίσως εκτός δρόμου, μακριά από την πίεση του προγράμματος, σχολικού, εργασιακού, οικογενειακού... Η φύση, όταν οι καιρικές συνθήκες το επιτρέπουν, είναι ένας πολύ καλός, ευρύς και διαδραστικός δρόμος-χώρος, που μπορεί να φιλοξενήσει ποικίλες δράσεις και δραστηριότητες!

Εργαλεία και εξαρτήματα, όπως ποδήλατα, πατίνια, βάρκες, μπάλες, σχοινιά και σκοινάκια, φωτογραφικές μηχανές και διάφορα άλλα, που θα σας αποκαλύψει η φαντασία σας εάν την αφήσετε να σας καθοδηγήσει, μπορούν να βοηθήσουν στην ολοκλήρωση της διαδρομής που αφορά την απόλαυση και τη χαλάρωση. Εάν οι μπαταρίες γεμίζουν καλά, τότε θα μπορούν να σας κρατήσουν και να σας οδηγήσουν με συνέπεια στις καθημερινές υποχρεώσεις, σχολικές και εξωσχολικές.

Ελεύθερος, όμως, δε σημαίνει ασύδοτος και/ή απρογραμμάτιστος. Το πρόγραμμα λειτουργεί ως οδηγός στην «κυκλοφορία». Συναποφασίζεται από τους εμπλεκόμενους και διαμορφώνεται έτσι, ώστε να περιλαμβάνει μία, κατά το δυνατόν, ποικιλία διαδρομών – δραστηριοτήτων, ενώ βοηθάει, πάντα, στο να μην παρεκκλίνουμε πολύ από το «σωστό» δρόμο.

Οι κλίσεις και οι προτιμήσεις των άμεσα ενδιαφερόμενων θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη στη διαμόρφωση − χάραξη της πορείας του προγράμματος. Η εύρυθμη λειτουργία ολόκληρης της οικογένειας είναι αναγκαία, κάτι που δεν πρέπει να παραβλέπουμε ή να υποτιμάμε. Οι ιδιαίτερες οικονομικές συνθήκες που επικρατούν στις μέρες μας επηρεάζουν επίσης τη χάραξη των διαδρομών μας και γι’ αυτό θα πρέπει να αξιολογούνται και να ιεραρχούνται ανάλογα οι ανάγκες και οι δυνατότητες υλοποίησής τους. Εξάλλου οι υπερβολές πάντα βλάπτουν και ως γνωστόν «ουκ εν τω πολλώ το ευ».

Στην πορεία για τη γραμμή τερματισμού, είναι σημαντικό το οποιοδήποτε «δρομολόγιο» − πρόγραμμα να τηρείται και να υλοποιείται με συνέπεια, ώστε τα ταξίδια να είναι ασφαλή, αποτελεσματικά και απολαυστικά, είτε οδηγούν στην πρόοδο (γνωστική, επαγγελματική κ.λπ.) είτε απλώς στην ευχαρίστηση και στη χαλάρωση.

Τα προκαθορισμένα πλαίσια-δρόμοι, τα όρια και οι κανόνες δίνουν σιγουριά και ασφάλεια ακόμα και στα πολύ μικρά παιδιά, και έτσι όλοι προχωρούν καλύτερα. Αντίθετα, η ασυνέπεια και η άλογη ευελιξία – ανατροπή αποσυντονίζουν, μπερδεύουν, μας κάνουν όλους να ερχόμαστε αντιμέτωποι με στενάχωρες και συχνά ακόμα και δυσάρεστες καταστάσεις. Ωστόσο, επειδή όλα είναι μέσα στο πρόγραμμα, σε μια διαδρομή όλο και κάτι απρόοπτο μπορεί να συμβεί!

Εάν συναντήσετε ανώμαλους δρόμους ή εάν έχετε κάποιες ερωτήσεις για συγκεκριμένα εκπαιδευτικά ή παιδαγωγικά θέματα που σας απασχολούν, εμποδίζοντας την όμορφη διαδρομή και την ομαλή σας μετάβαση, μπορείτε να τις μοιραστείτε εδώ, επώνυμα ή ανώνυμα, και είμαι στη διάθεσή σας με ιδέες πλοήγησης προς ναυτιλλομένους.

Θα ήθελα επίσης να μοιραστείτε μαζί μου τις προτάσεις σας για θέματα που σας ενδιαφέρουν και τα οποία θα θέλατε να αναπτύξω ή να «σχολιάσω» πιο ειδικά ή και εμπειρικά-βιωματικά, αφού η 25ης παρουσία στη δημόσια προσχολική αγωγή και εκπαίδευση μού προσφέρει αυτήν τη δυνατότητα. Καλές φθινοπωρινές διαδρομές σάς εύχομαι, γεμάτες ανθρώπους, εικόνες, μυρωδιές, χρώματα, μουσικές και ό,τι άλλο εσείς αντιλαμβάνεστε. Καλά ταξίδια...



Ε.Θ.


Picture
γραφει η Έλσα Θαλασσινού

0 Comments

Εδώ πρωταγωνιστούν τα παιδιά | Εμπειρίες διακοπών και ετοιμασίες για ομαλή μετάβαση

1/8/2014

0 Comments

 


Εμπειρίες διακοπών και ετοιμασίες για ομαλή μετάβαση

Picture

Αύγουστος μήνας και το καλοκαίρι καλά κρατεί! Η διακοπή από τα σχολικά προγράμματα συνεχίζεται. Τα παιδιά, που εδώ πρωταγωνιστούν, με τη σύμφωνη γνώμη των γονέων τους ή και χωρίς αυτήν, ακολουθούν διαφορετικούς δρόμους, για να γεμίσουν τις ελεύθερες ώρες τους:

− Δρόμους μεγάλους ή μικρούς, μονής ή διπλής κατεύθυνσης, λεωφόρους ή σοκάκια, μονοπάτια ή καλντερίμια, φτιαγμένα από άσφαλτο, χώμα ή πέτρες.

− Δρόμους ηλεκτρονικούς, που περνάνε από καλώδια, πρίζες και μπαταρίες, οδηγώντας στη μουσική, στη θέαση, στη ζωγραφική, στο παιχνίδι, και κατά συνέπεια στη χαλάρωση ή στην απάθεια. Βλέπε τηλεόραση και νέες τεχνολογίες (Η/Υ, mp3 και mp4, play station , tablet ή ipad).

− Δρόμους εικονικούς ή χειροπιαστούς, που περνάνε από το βιβλίο, την κατασκευή, τη δημιουργία, την «προετοιμασία» και οδηγούν στην ευχαρίστηση, στην απόλαυση, στην πίεση ή στην απομόνωση. Βλέπε βιβλία, λογοτεχνικά – χειροτεχνιών − κόμικς ή εγχειρίδια προετοιμασίας για την επόμενη σχολική χρονιά.

− Δρόμους πραγματικούς, που περνάνε από τη θάλασσα, το βουνό, την επαρχία ή την πόλη, το κάμπινγκ ή την κατασκήνωση και οδηγούν στην αλλαγή, στην ξενοιασιά, στη χαλάρωση, στην ανάπαυση ή στην υποχρέωση. Βλέπε εκδρομές κοντινές ή μακρινές, σε χωριά, πόλεις και άλλες χώρες.

− Δρόμους συντροφικούς ή μοναχικούς, που περνάνε από τη μοναξιά, την παρέα, την ομάδα, το μπουλούκι και οδηγούν στα πάρτι, στις γιορτές, στα πανηγύρια ή στα μοναστήρια. Βλέπε κοινωνικές −ή όχι− εκδηλώσεις πάσης φύσεως.

− Δρόμους γεμάτους ήχους, εικόνες, μυρωδιές, επιθυμητές, δυσάρεστες ή ικανές να ωθήσουν σε νέες ανακαλύψεις, που οδηγούν σε επιθυμητούς ή μη προορισμούς. Βλέπε περιπάτους και περιπλανήσεις.

− Δρόμους διαδραστικούς, που έχουν λίγο από όλα και λίγο από όλους, μαζί με όλα και με όλους. Βλέπε δράσεις για μικρούς και για μεγάλους, μέσα ή έξω από το σπίτι.

− Δρόμους συναρπαστικούς ή αποκρουστικούς. Βλέπε αξιολόγηση όλων των προηγούμενων.

− Δρόμους εναλλακτικούς και άγνωστους. Βλέπε προσωπικές αναζητήσεις.

Οι καλοκαιρινοί δρόμοι έχουν μεγάλη ποικιλία και είναι στο χέρι μας ποιον από όλους θα διαλέξουμε και θα ακολουθήσουμε. Είναι στο χέρι μας το αν θα μείνουμε ικανοποιημένοι από την αρχική μας επιλογή ή το αν στην πορεία θα στρίψουμε, αλλάζοντας κατεύθυνση. Είναι στο χέρι μας το αν θα επιμείνουμε να καταλήξουμε στον αρχικό μας προορισμό ή το αν θα επιλέξουμε κάποιον άλλο. Είναι στο χέρι μας το αν θα πάμε κατευθείαν ή το αν θα κάνουμε στάσεις για ξεκούραση και ανεφοδιασμό. Είναι στο χέρι μας το αν θα είμαστε όλοι μαζί ή απλώς θα προχωρούμε δίπλα δίπλα. Είναι στο χέρι μας το αν θα βοηθάμε ο ένας τον άλλο μέχρι το τέλος ή το αν θα θέλουμε να φτάσουμε πρώτοι εμείς. Είναι στο χέρι μας, τελικά, το αν θα απολαύσουμε τη διαδρομή ή τον προορισμό μας.

Ένα είναι σίγουρο, πάντως, ότι στόχος όλων είναι το να φτάσουμε στη χαρά και στην ευχαρίστηση και να γεμίσουμε με αυτά τις μπαταρίες μας, γιατί το καλοκαίρι δε διαρκεί για πάντα.

Τα εργαλεία που μας βοηθάνε σε αυτό το γέμισμα μπορεί να είναι από κουβαδάκια και φτυαράκια μέχρι φωτογραφικές μηχανές και κινητά τηλέφωνα. Από μαγιό και αντηλιακά μέχρι ορειβατικά παπούτσια και κιάλια. Από ξαπλώστρες και ομπρέλες θαλάσσης μέχρι αιώρες και κουνουπιέρες. Από παγωτά και γρανίτες μέχρι πατάτες τηγανιτές, γεμιστά και κεφτεδάκια. Από μολύβια και μπλοκ μέχρι πινέλα και ψαλίδια. Από κουβέντες και λόγια μέχρι φιλοσοφικές θεωρίες. Από τα βότσαλα της θάλασσας μέχρι τα αστέρια του ουρανού. Από τα χέρια μας και τα πόδια μας μέχρι το μυαλό μας. Από πολύ φτηνά μέχρι πολύ πολύ πολύ ακριβά έως και ανεκτίμητα.

Η επιλογή είναι δική σας, αλλά η γνώμη μας είναι ότι, ακόμα και αν δεν μπορείτε να τα κάνετε όλα αυτά, μπορείτε πάντα να εκμεταλλευτείτε και να αξιοποιήσετε ό,τι περνάει από το χέρι σας και όσο περισσότερο γίνεται. Δείξτε εμπιστοσύνη στα παιδιά σας και αδράξτε τις ευκαιρίες που προσφέρουν οι διακοπές, για να έρθετε πραγματικά κοντά τους. Αγκαλιές, φιλιά, χάδια, παιχνίδια, φαγητά, συζητήσεις, ακόμα και οι διαφωνίες θα σας φανούν χρήσιμες. Τα παιδιά ξέρουν να απολαμβάνουν και, αν τους το επιτρέψουμε, μπορούν να το ξαναθυμίσουν και σε εμάς αργότερα, αν τυχόν το έχουμε ξεχάσει από τα «παιδικάτα» μας. Ας επιτρέψουμε λίγο στα παιδιά μας να γίνουν πράγματι οι πρωταγωνιστές, και ας χαρούμε μαζί τους. Το καλοκαιρινό έργο πρέπει να είναι γεμάτο με ενέργεια, γιατί το φθινόπωρο που ακολουθεί θα τη χρειαστούμε!

Τα παιδιά, βέβαια, θα πρωταγωνιστήσουν ξανά, αφού μετά τις καλοκαιρινές διακοπές θα ανοίξουν πάλι τα σχολεία και το κουδούνι θα τα καλέσει κοντά στα θρανία. Οι μπαταρίες όλων μας, λοιπόν, θα πρέπει να είναι έτοιμες, για να μπορούμε να αντεπεξέλθουμε σε όσες δοκιμασίες προκύψουν. Δοκιμασίες και αλλαγές για μικρούς και για μεγάλους, για παιδιά και για γονείς.

Οι φθινοπωρινές μεταβάσεις είναι «δράσεις» για όλους και δε διαδραματίζονται θεατρικά ή κινηματογραφικά, αλλά σε σχολικές αίθουσες, σε σπίτια, σε αυτοκίνητα, σε φροντιστήρια κ.λπ. κ.λπ. Όμως, όπου και αν παίζεται η «παράσταση», συμπεριλαμβάνει πράξεις του μεγάλου έργου της ζωής, χωρίς να είναι ούτε η αρχή αλλά ούτε και το τέλος του. Ξεκούραστοι και χαρούμενοι όλοι μαζί ξεκινάμε την καινούρια «πράξη», που ονομάζεται νέα σχολική χρονιά, στο σπίτι, στον παιδικό σταθμό, στο νηπιαγωγείο, στο δημοτικό σχολείο και στο γυμνάσιο ακόμα, στο λύκειο και στο πανεπιστήμιο. Επικοινωνούμε τις σκέψεις, τις ανησυχίες, τους προβληματισμούς μας και μπαίνουμε στο κλίμα που έχει το καινούριο αυτό κομμάτι του έργου. Η προσεκτική παρατήρηση και η συζήτηση βοηθάνε, ώστε να αποσαφηνιστούν και να απομυθοποιηθούν καταστάσεις αλλά και να εντοπιστούν θέματα που απαιτούν λύσεις ή ιδιαίτερους χειρισμούς. Στο εκπαιδευτικό κομμάτι του έργου μαζί με τα παιδιά και με τους γονείς μέρος του αποτελούν οι παιδαγωγοί, οι εκπαιδευτικοί, οι κοινωνικοί σύμβουλοι, επίσης η ευρύτερη οικογένεια καθώς και η τοπική κοινωνία, και τελικά εμπλεκόμαστε όλοι με όποιον τυχόν ρόλο καλούμαστε να διαδραματίσουμε εμείς πλέον στον αγώνα της συνύπαρξης και στην ανάγκη για συνεργασία. Το ζητούμενο είναι η οποιαδήποτε μετάβαση να είναι ομαλή, για να είμαστε εμείς καλά και τα παιδιά μας ακόμα καλύτερα. Οι γεμάτες από το καλοκαίρι μπαταρίες είναι τα αρχικά «εργαλεία» που θα μας βοηθήσουν να πετύχουμε το στόχο μας. Επίσης βοηθούν: η ηρεμία και η ψυχραιμία, η υπομονή και η σταθερότητα, η εμπιστοσύνη και η πίστη, η συζήτηση και η ανταλλαγή απόψεων, η εμπειρία των «πληγέντων» από την αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων, η αγάπη και η κατανόηση, η αυτογνωσία και η ενσυναίσθηση, το χαμόγελο και το χιούμορ, ο καλός ύπνος, η σωστή διατροφή, ο καθαρός αέρας και άλλα πολλά, που μπορείτε να ανακαλύψετε μόνοι σας και να δοκιμάσετε (οι ιδέες σας είναι πάντα ευπρόσδεκτες).

Καλή σας επιτυχία, λοιπόν, και να μην ξεχνάτε ότι οι μεταβάσεις συνιστούν μια νέα αρχή, όχι το τέλος του έργου και σε καμία περίπτωση, βέβαια, το τέλος του κόσμου. Εδώ, πάλι, ήρθε απλώς το τέλος ενός άρθρου.

Καλό καλοκαίρι και, αφού δε θα το πούμε στην ώρα του, καλό φθινόπωρο!
Ε.Θ.


Picture


γράφει η Ελισσάβετ Θαλασσινού

0 Comments

Εδώ, πρωταγωνιστούν τα παιδιά! | Καλοκαιρινές διακοπές για παιδιά με διαζευμένους γονείς

10/6/2014

0 Comments

 


Καλοκαιρινές διακοπές για παιδιά με διαζευγμένους γονείς

Picture
Μία καινούρια στήλη ξεκινάει − εγκαινιάζεται με τον ερχομό του καλοκαιριού και ευελπιστεί να είναι ζεστή ολόκληρο τον χρόνο! Με τη στήριξή σας, φυσικά, μιας και απευθύνεται κυρίως σε γονείς, όχι «προβληματικούς» αλλά προβληματισμένους. Είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε ποικίλες προτάσεις με τις «όψεις και τις απόψεις μας», εκπαιδευτικής κυρίως φύσεως, εφόσον η ενεργός συμμετοχή μου στο χώρο της δημόσιας προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης για 25 περίπου χρόνια αλλά και η στήλη του περιοδικού μού παρέχουν αυτήν την δυνατότητα.

Διαλέξαμε ένα θέμα ευχάριστο, νομίζουμε, για όλους, που έχει να κάνει με τις καλοκαιρινές διακοπές – τουλάχιστον τις διακοπές από τα σχολικά μαθήματα και τα αναλυτικά εκπαιδευτικά προγράμματα. Αλλά έτσι, για να σπάσουμε τη μονοτονία και την «τελειότητα», που μάλλον ανιαρή θα ήταν, σκοπεύουμε να εστιάσουμε περισσότερο σε καλοκαιρινές διακοπές για παιδιά με διαζευγμένους γονείς.

Αρχικά θα πούμε ότι αυτά τα παιδιά είναι τα πιο «τυχερά» και, όσο και αν ακούγεται παράδοξο, αποτελεί συνήθως μία πραγματικότητα, γιατί αυτά τα παιδιά πηγαίνουν διπλές διακοπές, εκδρομές, επισκέψεις, και με τη μαμά και με τον μπαμπά.

Το θέμα είναι ότι ο μπαμπάς και η μαμά δεν είναι μαζί. Ένα σημείο που θα πρέπει να εξηγηθεί στο παιδί από τη στιγμή που η απόφαση για διαζύγιο θα οριστικοποιηθεί. Η εξήγηση θα πρέπει οπωσδήποτε να ανταποκρίνεται στην ηλικία του παιδιού ή των παιδιών και, εάν είναι δυνατόν, παρουσία και των δύο γονέων.

Οι ειδικοί επιστήμονες (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, οικογενειακοί σύμβουλοι), χωρίς να αποτελούν πανάκεια οι συμβουλές τους και χωρίς να είναι οι ίδιοι θαυματοποιοί, συχνά λειτουργούν επικουρικά και μας βγάζουν από τη δύσκολη και συνήθως πρωτόγνωρη για εμάς θέση. Η συζήτηση για το συγκεκριμένο θέμα, αλλά και όλες οι συζητήσεις που γίνονται μεταξύ παιδιών και ενηλίκων, θα πρέπει να έχουν γνώμονα το ίδιο το παιδί. Οι ενήλικες έχουν πάντα στο μυαλό τους κάποια πράγματα τα οποία θέλουν να επικοινωνήσουν με τα παιδιά τους, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι η σωστή επικοινωνία βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με τη σωστή ακρόαση.

Ανακοινώνουμε απλά το γεγονός, στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορούμε να πούμε κάτι σαν «η μαμά και ο μπαμπάς δε θα ζουν πια στο ίδιο σπίτι», όσο πιο χαλαρά και ήρεμα μπορούμε, αφού θα έχουμε φροντίσει να είμαστε σε ένα ήρεμο περιβάλλον, αν είναι δυνατόν, οικείο και αγαπητό στο παιδί. Μπορούμε να είμαστε αγκαλιά ή καθισμένοι αναπαυτικά στον καναπέ αν είμαστε και οι δυο γονείς − που θα ήταν και το καλύτερο. Μπορούμε να κάνουμε μια όμορφη βόλτα ή, όπως είναι ο μοντέρνος όρος, μια οικοπεριήγηση στη φύση. Μπορούμε να ξεκουραζόμαστε στο παγκάκι της παιδικής χαράς ή ακόμα στα καταστήματα γρήγορου φαγητού μετά από αχαλίνωτο shopping, που λένε και στα ελληνικά, το οποίο μπορεί κάλλιστα να πραγματοποιηθεί στο ψιλικατζίδικο, στο ζαχαροπλαστείο ή και στο σούπερ μάρκετ της γειτονιάς. Δεν είναι διόλου απαραίτητο να δυσκολέψουμε ακόμα περισσότερο τα πράγματα με περίλυπο ύφος και με δακρύβρεχτες ανακοινώσεις, έχοντας όμως κατά νου ότι συχνά τα δάκρυα είναι λυτρωτικά − ας τα αφήσουμε κατά μέρος για αργότερα. Είναι, λοιπόν, μία ανακοίνωση που γεννά ερωτήσεις από την πλευρά του παιδιού, τις οποίες ενθαρρύνουμε και προκαλούμε, αλλά κυρίως ακούμε και εστιάζουμε σε ό,τι εκείνο ρωτάει, για να απαντήσουμε αναλόγως. Τα παιδιά, αν αφεθούν, ρωτάνε απλά πράγματα και, όσο μικρότερα σε ηλικία είναι, αρκούνται στις απλές απαντήσεις. Προσοχή, επομένως, για να μη δώσετε εκτάσεις και προεκτάσεις που θα μπερδέψουν, θα κουράζουν και θα προβληματίσουν το παιδί σας χωρίς λόγο.

Βασικά θέματα που πρέπει να τονιστούν:

α. Ο μπαμπάς και η μαμά θα αγαπούν πάντα το παιδί, χωρίς να έχει αλλάξει κάτι από ό,τι ίσχυε έως τώρα.

β. Το παιδί δεν έχει σχέση με την απόφαση των γονιών του να μείνουν χωριστά, ή, με άλλα λόγια, σε καμία περίπτωση δεν ευθύνεται το παιδί για την απόφασή τους.

Ενθαρρύνουμε το παιδί να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του και εκφράζουμε και εμείς τα δικά μας. Συζητάμε, συζητάμε, συζητάμε. Και βέβαια προγραμματίζουμε τις καλοκαιρινές μας διακοπές. Καλό είναι να έχει ήδη αποφασιστεί από τους γονείς ένα πρόγραμμα και να έχει οργανωθεί ένα χρονοδιάγραμμα σε σχέση με τα τυπικά (τις ημερομηνίες που το παιδί θα περνάει με κάθε γονέα, το τι έκαστος αναλαμβάνει − παρουσία σε γιορτές, εκδηλώσεις κ.λπ.). Το πρόγραμμα που ανακοινώνεται και τηρείται παρέχει ασφάλεια στο παιδί και είναι βασικό στοιχείο για την ομαλή του πορεία. Μπορείτε, έτσι, να προγραμματίσετε διακοπές στη θάλασσα, στο βουνό, κάπου στη Γη ή σε άλλον πλανήτη, με παρέα ή χωρίς, αλλά φροντίστε να είσαστε κοντά στο παιδί σας, και εννοώ, βέβαια, κοντά του συναισθηματικά. Στο μεταξύ, παρατηρήστε τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά του ή στις συνήθειές του και συζητήστε τες μαζί του, καθώς και με τον άλλο γονέα, παρουσία ή όχι του ίδιου του παιδιού. Η ύπαρξη αδερφών βοηθάει συνήθως στο χειρισμό τέτοιων καταστάσεων, μιας και προκύπτει ποικιλία απόψεων και στάσεων, που συχνά αποφορτίζει την ατμόσφαιρα. Από την άλλη, τα προβλήματα μπορούν να πολλαπλασιαστούν εάν δεν τύχουν ανάλογου χειρισμού. Γι’ αυτό διατηρείστε την ψυχραιμία σας, χωρίς να ξεχνάτε ότι για κάθε πρόβλημα υπάρχει λύση, αλλά πρέπει πρώτα να το αναγνωρίσουμε.

Η καλοκαιρινή περίοδος είναι γενικά μια χαλαρή περίοδος, κυρίως ίσως για όσους ασχολούμαστε με εκπαιδευτικά επαγγέλματα, αλλά και για τα παιδιά, γιατί τα σχολεία είναι κλειστά και το ωρολόγιο πρόγραμμα δε μας κυνηγάει. Όποτε, όμως, κι αν καταφέρει να πάρει κάποιος την άδειά του από τη δουλειά, αυτή προσφέρει μεγαλύτερη άνεση χρόνου και ευνοεί τη διάθεσή μας να ασχοληθούμε με τα οικογενειακά και τα προσωπικά μας θέματα, για να έρθουμε κοντά με αυτούς που αγαπάμε. Διακοπές, άλλωστε, σημαίνει σταματάω − διακόπτω ό,τι συνήθως κάνω και καταπιάνομαι με κάτι διαφορετικό. Και αυτό το διαφορετικό δεν απαιτεί πάντα χρήματα, μπορώ να κάνω διακοπές στο κρεβάτι μου, αντί να είμαι στο γραφείο μου, μπορώ να κάνω βόλτες στο πάρκο της γειτονιάς μου ή έστω μίας κοντινής στη δική μου γειτονιάς, μπορώ να επισκεφτώ μια δημόσια βιβλιοθήκη ή κάποιο μουσειακό χώρο ή μία από τις πολλές ανοιχτές εκδηλώσεις, που ευτυχώς ακόμα οργανώνουν διάφορα δημοτικά διαμερίσματα, ιδίως την καλοκαιρινή περίοδο. Για τις μικρές μας αποδράσεις υπάρχουν και διαθέσιμοι βοηθοί, που μπορούν να γίνουν πολύ καλοί σύντροφοι − τα βιβλία! Ένα κατάλληλο βιβλίο μπορεί να αποτελέσει αφορμή για συζήτηση πάνω στο φλέγον θέμα με τα παιδιά (χωρισμός, διαζύγιο). Ευτυχώς κυκλοφορούν αρκετά, και αρκετά καλά, στο εμπόριο (οι τιμές τους ξεκινούν από 5 περίπου ευρώ). Επίσης μεταφέρονται εύκολα! Θα ήταν φρόνιμο, βέβαια, να τα διαβάζατε εσείς πριν τα προτείνετε στο παιδί σας, ενώ πάντα κάποιος «παθών» μπορεί να σας συστήσει κάτι σχετικό.

Τα επιτραπέζια παιχνίδια (από την απλή τράπουλα και το κλασικό τάβλι, μέχρι το σκάκι και πολλά από όσα κυκλοφορούν στο εμπόριο) είναι επίσης μια ομαδική ασχολία, η οποία, εκτός από ανταγωνιστικές, μπορεί να πάρει και πολλές άλλες προεκτάσεις – συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων, οργάνωση στρατηγικών κ.λπ.

Οι εξορμήσεις στη φύση –στην κορφή του βουνού ή στον βυθό της θάλασσας−, όταν πληρούν τους κανόνες ασφαλείας, είναι για όλους ευχάριστες και, αξιοποιούμενες, γίνονται πηγή άντλησης πολύτιμων πληροφοριών και γνώσεων. Παρέχουν δε τη δυνατότητα για πολλές δημιουργικές ασχολίες σε μικρούς και μεγάλους. Μπορούμε να βγάλουμε φωτογραφίες και να φτιάξουμε το δικό μας άλμπουμ, πραγματικό ή ηλεκτρονικό, μπορούμε να μαζέψουμε υλικά από τη φύση (χωρίς να καταστρέφουμε, να κόβουμε, να ξεριζώνουμε κ.λπ.) και να φτιάξουμε με απλά υλικά τα δικά μας κοσμήματα, κάδρα, διακοσμητικά αντικείμενα, ακόμα και παιχνίδια ή απλά μουσικά όργανα, που σίγουρα θα μας γεμίσουν χαρά και ικανοποίηση. Ο ανοιχτός χώρος, ακόμα, πάντα προσφέρει έδαφος για ποικίλες «κινητικές» δραστηριότητες, όπως για αγώνες τρεξίματος με ανοιχτά και κλειστά μάτια, για αγώνες «πηδήματος» μέσα και έξω από το νερό, για αναγνώριση ήχων και μυρωδιών, για το κυνήγι του κρυμμένου θησαυρού, και βέβαια για τα διαχρονικά: κρυφτό, κυνηγητό, κουτσό, στρατιωτάκια ακούνητα, και όσα άλλα όλοι παίξαμε στο προαύλιο του σχολείου ή στην αυλή του σπιτιού (οι πιο τυχεροί).

Εκτός από το φυσικό περιβάλλον, ο κοινωνικός περίγυρος, οι «σωστοί» φίλοι και οι συγγενείς (παππούδες, γιαγιάδες κ.λπ.) βοηθάνε πάντα μικρούς και μεγάλους, προσφέροντας συναισθηματική αλλά και πραγματική υποστήριξη. Όλο και κάποιο ξεχασμένο χωριό θα υπάρχει στην ελληνική επαρχία να σας προσφέρει τη φιλοξενία του. Κινητοποιηθείτε και σίγουρα κάτι ενδιαφέρον θα προκύψει. Διαλέξτε δραστηριότητες που σας αρέσουν, αλλά ο χειμώνας δε σας αφήνει να τις κάνετε πραγματικότητα!

Κατά τα άλλα, η ζωή συνεχίζεται καλοκαίρι και χειμώνα, φθινόπωρο και άνοιξη. Με χωρισμένους γονείς ή μη, με φυσικούς ή με θετούς, με νέους ή με μεγαλύτερους, ακόμα και χωρίς γονείς τα παιδιά μεγαλώνουν. Εμείς οι γονείς προσπαθούμε απλώς να τα βοηθήσουμε να μεγαλώσουν και να γίνουν δυνατά και ικανά, για να αντιμετωπίσουν ό,τι μέλλει γενέσθαι. Καλές καλοκαιρινές διακοπές!!!

Είμαι στη διάθεσή σας για αναλυτικότερες σχετικές οδηγίες − προτάσεις και κατευθύνσεις: [email protected]


Εικόνα από: http://www.yoob.ee


Picture


γράφει η Ελισσάβετ Θαλασσινού

0 Comments
    Picture
    γράφει η 
    Έλσα Θαλασσινού




    Κείμενα

    All
    030 | Καλοκαιρινές διακοπές για παιδιά με διαζε&upsil
    031 | Εμπειρίες διακοπών και ετοιμασίες για ομα&lam
    033 | Γιορτινές προτάσεις φιλαναγνωσίας
    034 | Χειμωνιάτικες διέξοδοι
    035 | Εξορμήσεις...
    036 | Και οι εξορμήσεις συνεχίζονται...
    037 | Βάλτε στόχους…

    RSS Feed

Powered by Create your own unique website with customizable templates.