Καλοκαιρινές διακοπές για παιδιά με διαζευγμένους γονείς
Μία καινούρια στήλη ξεκινάει − εγκαινιάζεται με τον ερχομό του καλοκαιριού και ευελπιστεί να είναι ζεστή ολόκληρο τον χρόνο! Με τη στήριξή σας, φυσικά, μιας και απευθύνεται κυρίως σε γονείς, όχι «προβληματικούς» αλλά προβληματισμένους. Είμαστε διατεθειμένοι να κάνουμε ποικίλες προτάσεις με τις «όψεις και τις απόψεις μας», εκπαιδευτικής κυρίως φύσεως, εφόσον η ενεργός συμμετοχή μου στο χώρο της δημόσιας προσχολικής αγωγής και εκπαίδευσης για 25 περίπου χρόνια αλλά και η στήλη του περιοδικού μού παρέχουν αυτήν την δυνατότητα.
Διαλέξαμε ένα θέμα ευχάριστο, νομίζουμε, για όλους, που έχει να κάνει με τις καλοκαιρινές διακοπές – τουλάχιστον τις διακοπές από τα σχολικά μαθήματα και τα αναλυτικά εκπαιδευτικά προγράμματα. Αλλά έτσι, για να σπάσουμε τη μονοτονία και την «τελειότητα», που μάλλον ανιαρή θα ήταν, σκοπεύουμε να εστιάσουμε περισσότερο σε καλοκαιρινές διακοπές για παιδιά με διαζευγμένους γονείς.
Αρχικά θα πούμε ότι αυτά τα παιδιά είναι τα πιο «τυχερά» και, όσο και αν ακούγεται παράδοξο, αποτελεί συνήθως μία πραγματικότητα, γιατί αυτά τα παιδιά πηγαίνουν διπλές διακοπές, εκδρομές, επισκέψεις, και με τη μαμά και με τον μπαμπά.
Το θέμα είναι ότι ο μπαμπάς και η μαμά δεν είναι μαζί. Ένα σημείο που θα πρέπει να εξηγηθεί στο παιδί από τη στιγμή που η απόφαση για διαζύγιο θα οριστικοποιηθεί. Η εξήγηση θα πρέπει οπωσδήποτε να ανταποκρίνεται στην ηλικία του παιδιού ή των παιδιών και, εάν είναι δυνατόν, παρουσία και των δύο γονέων.
Οι ειδικοί επιστήμονες (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, οικογενειακοί σύμβουλοι), χωρίς να αποτελούν πανάκεια οι συμβουλές τους και χωρίς να είναι οι ίδιοι θαυματοποιοί, συχνά λειτουργούν επικουρικά και μας βγάζουν από τη δύσκολη και συνήθως πρωτόγνωρη για εμάς θέση. Η συζήτηση για το συγκεκριμένο θέμα, αλλά και όλες οι συζητήσεις που γίνονται μεταξύ παιδιών και ενηλίκων, θα πρέπει να έχουν γνώμονα το ίδιο το παιδί. Οι ενήλικες έχουν πάντα στο μυαλό τους κάποια πράγματα τα οποία θέλουν να επικοινωνήσουν με τα παιδιά τους, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι η σωστή επικοινωνία βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με τη σωστή ακρόαση.
Ανακοινώνουμε απλά το γεγονός, στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορούμε να πούμε κάτι σαν «η μαμά και ο μπαμπάς δε θα ζουν πια στο ίδιο σπίτι», όσο πιο χαλαρά και ήρεμα μπορούμε, αφού θα έχουμε φροντίσει να είμαστε σε ένα ήρεμο περιβάλλον, αν είναι δυνατόν, οικείο και αγαπητό στο παιδί. Μπορούμε να είμαστε αγκαλιά ή καθισμένοι αναπαυτικά στον καναπέ αν είμαστε και οι δυο γονείς − που θα ήταν και το καλύτερο. Μπορούμε να κάνουμε μια όμορφη βόλτα ή, όπως είναι ο μοντέρνος όρος, μια οικοπεριήγηση στη φύση. Μπορούμε να ξεκουραζόμαστε στο παγκάκι της παιδικής χαράς ή ακόμα στα καταστήματα γρήγορου φαγητού μετά από αχαλίνωτο shopping, που λένε και στα ελληνικά, το οποίο μπορεί κάλλιστα να πραγματοποιηθεί στο ψιλικατζίδικο, στο ζαχαροπλαστείο ή και στο σούπερ μάρκετ της γειτονιάς. Δεν είναι διόλου απαραίτητο να δυσκολέψουμε ακόμα περισσότερο τα πράγματα με περίλυπο ύφος και με δακρύβρεχτες ανακοινώσεις, έχοντας όμως κατά νου ότι συχνά τα δάκρυα είναι λυτρωτικά − ας τα αφήσουμε κατά μέρος για αργότερα. Είναι, λοιπόν, μία ανακοίνωση που γεννά ερωτήσεις από την πλευρά του παιδιού, τις οποίες ενθαρρύνουμε και προκαλούμε, αλλά κυρίως ακούμε και εστιάζουμε σε ό,τι εκείνο ρωτάει, για να απαντήσουμε αναλόγως. Τα παιδιά, αν αφεθούν, ρωτάνε απλά πράγματα και, όσο μικρότερα σε ηλικία είναι, αρκούνται στις απλές απαντήσεις. Προσοχή, επομένως, για να μη δώσετε εκτάσεις και προεκτάσεις που θα μπερδέψουν, θα κουράζουν και θα προβληματίσουν το παιδί σας χωρίς λόγο.
Βασικά θέματα που πρέπει να τονιστούν:
α. Ο μπαμπάς και η μαμά θα αγαπούν πάντα το παιδί, χωρίς να έχει αλλάξει κάτι από ό,τι ίσχυε έως τώρα.
β. Το παιδί δεν έχει σχέση με την απόφαση των γονιών του να μείνουν χωριστά, ή, με άλλα λόγια, σε καμία περίπτωση δεν ευθύνεται το παιδί για την απόφασή τους.
Ενθαρρύνουμε το παιδί να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του και εκφράζουμε και εμείς τα δικά μας. Συζητάμε, συζητάμε, συζητάμε. Και βέβαια προγραμματίζουμε τις καλοκαιρινές μας διακοπές. Καλό είναι να έχει ήδη αποφασιστεί από τους γονείς ένα πρόγραμμα και να έχει οργανωθεί ένα χρονοδιάγραμμα σε σχέση με τα τυπικά (τις ημερομηνίες που το παιδί θα περνάει με κάθε γονέα, το τι έκαστος αναλαμβάνει − παρουσία σε γιορτές, εκδηλώσεις κ.λπ.). Το πρόγραμμα που ανακοινώνεται και τηρείται παρέχει ασφάλεια στο παιδί και είναι βασικό στοιχείο για την ομαλή του πορεία. Μπορείτε, έτσι, να προγραμματίσετε διακοπές στη θάλασσα, στο βουνό, κάπου στη Γη ή σε άλλον πλανήτη, με παρέα ή χωρίς, αλλά φροντίστε να είσαστε κοντά στο παιδί σας, και εννοώ, βέβαια, κοντά του συναισθηματικά. Στο μεταξύ, παρατηρήστε τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά του ή στις συνήθειές του και συζητήστε τες μαζί του, καθώς και με τον άλλο γονέα, παρουσία ή όχι του ίδιου του παιδιού. Η ύπαρξη αδερφών βοηθάει συνήθως στο χειρισμό τέτοιων καταστάσεων, μιας και προκύπτει ποικιλία απόψεων και στάσεων, που συχνά αποφορτίζει την ατμόσφαιρα. Από την άλλη, τα προβλήματα μπορούν να πολλαπλασιαστούν εάν δεν τύχουν ανάλογου χειρισμού. Γι’ αυτό διατηρείστε την ψυχραιμία σας, χωρίς να ξεχνάτε ότι για κάθε πρόβλημα υπάρχει λύση, αλλά πρέπει πρώτα να το αναγνωρίσουμε.
Η καλοκαιρινή περίοδος είναι γενικά μια χαλαρή περίοδος, κυρίως ίσως για όσους ασχολούμαστε με εκπαιδευτικά επαγγέλματα, αλλά και για τα παιδιά, γιατί τα σχολεία είναι κλειστά και το ωρολόγιο πρόγραμμα δε μας κυνηγάει. Όποτε, όμως, κι αν καταφέρει να πάρει κάποιος την άδειά του από τη δουλειά, αυτή προσφέρει μεγαλύτερη άνεση χρόνου και ευνοεί τη διάθεσή μας να ασχοληθούμε με τα οικογενειακά και τα προσωπικά μας θέματα, για να έρθουμε κοντά με αυτούς που αγαπάμε. Διακοπές, άλλωστε, σημαίνει σταματάω − διακόπτω ό,τι συνήθως κάνω και καταπιάνομαι με κάτι διαφορετικό. Και αυτό το διαφορετικό δεν απαιτεί πάντα χρήματα, μπορώ να κάνω διακοπές στο κρεβάτι μου, αντί να είμαι στο γραφείο μου, μπορώ να κάνω βόλτες στο πάρκο της γειτονιάς μου ή έστω μίας κοντινής στη δική μου γειτονιάς, μπορώ να επισκεφτώ μια δημόσια βιβλιοθήκη ή κάποιο μουσειακό χώρο ή μία από τις πολλές ανοιχτές εκδηλώσεις, που ευτυχώς ακόμα οργανώνουν διάφορα δημοτικά διαμερίσματα, ιδίως την καλοκαιρινή περίοδο. Για τις μικρές μας αποδράσεις υπάρχουν και διαθέσιμοι βοηθοί, που μπορούν να γίνουν πολύ καλοί σύντροφοι − τα βιβλία! Ένα κατάλληλο βιβλίο μπορεί να αποτελέσει αφορμή για συζήτηση πάνω στο φλέγον θέμα με τα παιδιά (χωρισμός, διαζύγιο). Ευτυχώς κυκλοφορούν αρκετά, και αρκετά καλά, στο εμπόριο (οι τιμές τους ξεκινούν από 5 περίπου ευρώ). Επίσης μεταφέρονται εύκολα! Θα ήταν φρόνιμο, βέβαια, να τα διαβάζατε εσείς πριν τα προτείνετε στο παιδί σας, ενώ πάντα κάποιος «παθών» μπορεί να σας συστήσει κάτι σχετικό.
Τα επιτραπέζια παιχνίδια (από την απλή τράπουλα και το κλασικό τάβλι, μέχρι το σκάκι και πολλά από όσα κυκλοφορούν στο εμπόριο) είναι επίσης μια ομαδική ασχολία, η οποία, εκτός από ανταγωνιστικές, μπορεί να πάρει και πολλές άλλες προεκτάσεις – συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων, οργάνωση στρατηγικών κ.λπ.
Οι εξορμήσεις στη φύση –στην κορφή του βουνού ή στον βυθό της θάλασσας−, όταν πληρούν τους κανόνες ασφαλείας, είναι για όλους ευχάριστες και, αξιοποιούμενες, γίνονται πηγή άντλησης πολύτιμων πληροφοριών και γνώσεων. Παρέχουν δε τη δυνατότητα για πολλές δημιουργικές ασχολίες σε μικρούς και μεγάλους. Μπορούμε να βγάλουμε φωτογραφίες και να φτιάξουμε το δικό μας άλμπουμ, πραγματικό ή ηλεκτρονικό, μπορούμε να μαζέψουμε υλικά από τη φύση (χωρίς να καταστρέφουμε, να κόβουμε, να ξεριζώνουμε κ.λπ.) και να φτιάξουμε με απλά υλικά τα δικά μας κοσμήματα, κάδρα, διακοσμητικά αντικείμενα, ακόμα και παιχνίδια ή απλά μουσικά όργανα, που σίγουρα θα μας γεμίσουν χαρά και ικανοποίηση. Ο ανοιχτός χώρος, ακόμα, πάντα προσφέρει έδαφος για ποικίλες «κινητικές» δραστηριότητες, όπως για αγώνες τρεξίματος με ανοιχτά και κλειστά μάτια, για αγώνες «πηδήματος» μέσα και έξω από το νερό, για αναγνώριση ήχων και μυρωδιών, για το κυνήγι του κρυμμένου θησαυρού, και βέβαια για τα διαχρονικά: κρυφτό, κυνηγητό, κουτσό, στρατιωτάκια ακούνητα, και όσα άλλα όλοι παίξαμε στο προαύλιο του σχολείου ή στην αυλή του σπιτιού (οι πιο τυχεροί).
Εκτός από το φυσικό περιβάλλον, ο κοινωνικός περίγυρος, οι «σωστοί» φίλοι και οι συγγενείς (παππούδες, γιαγιάδες κ.λπ.) βοηθάνε πάντα μικρούς και μεγάλους, προσφέροντας συναισθηματική αλλά και πραγματική υποστήριξη. Όλο και κάποιο ξεχασμένο χωριό θα υπάρχει στην ελληνική επαρχία να σας προσφέρει τη φιλοξενία του. Κινητοποιηθείτε και σίγουρα κάτι ενδιαφέρον θα προκύψει. Διαλέξτε δραστηριότητες που σας αρέσουν, αλλά ο χειμώνας δε σας αφήνει να τις κάνετε πραγματικότητα!
Κατά τα άλλα, η ζωή συνεχίζεται καλοκαίρι και χειμώνα, φθινόπωρο και άνοιξη. Με χωρισμένους γονείς ή μη, με φυσικούς ή με θετούς, με νέους ή με μεγαλύτερους, ακόμα και χωρίς γονείς τα παιδιά μεγαλώνουν. Εμείς οι γονείς προσπαθούμε απλώς να τα βοηθήσουμε να μεγαλώσουν και να γίνουν δυνατά και ικανά, για να αντιμετωπίσουν ό,τι μέλλει γενέσθαι. Καλές καλοκαιρινές διακοπές!!!
Είμαι στη διάθεσή σας για αναλυτικότερες σχετικές οδηγίες − προτάσεις και κατευθύνσεις: [email protected]
Εικόνα από: http://www.yoob.ee
Διαλέξαμε ένα θέμα ευχάριστο, νομίζουμε, για όλους, που έχει να κάνει με τις καλοκαιρινές διακοπές – τουλάχιστον τις διακοπές από τα σχολικά μαθήματα και τα αναλυτικά εκπαιδευτικά προγράμματα. Αλλά έτσι, για να σπάσουμε τη μονοτονία και την «τελειότητα», που μάλλον ανιαρή θα ήταν, σκοπεύουμε να εστιάσουμε περισσότερο σε καλοκαιρινές διακοπές για παιδιά με διαζευγμένους γονείς.
Αρχικά θα πούμε ότι αυτά τα παιδιά είναι τα πιο «τυχερά» και, όσο και αν ακούγεται παράδοξο, αποτελεί συνήθως μία πραγματικότητα, γιατί αυτά τα παιδιά πηγαίνουν διπλές διακοπές, εκδρομές, επισκέψεις, και με τη μαμά και με τον μπαμπά.
Το θέμα είναι ότι ο μπαμπάς και η μαμά δεν είναι μαζί. Ένα σημείο που θα πρέπει να εξηγηθεί στο παιδί από τη στιγμή που η απόφαση για διαζύγιο θα οριστικοποιηθεί. Η εξήγηση θα πρέπει οπωσδήποτε να ανταποκρίνεται στην ηλικία του παιδιού ή των παιδιών και, εάν είναι δυνατόν, παρουσία και των δύο γονέων.
Οι ειδικοί επιστήμονες (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί, οικογενειακοί σύμβουλοι), χωρίς να αποτελούν πανάκεια οι συμβουλές τους και χωρίς να είναι οι ίδιοι θαυματοποιοί, συχνά λειτουργούν επικουρικά και μας βγάζουν από τη δύσκολη και συνήθως πρωτόγνωρη για εμάς θέση. Η συζήτηση για το συγκεκριμένο θέμα, αλλά και όλες οι συζητήσεις που γίνονται μεταξύ παιδιών και ενηλίκων, θα πρέπει να έχουν γνώμονα το ίδιο το παιδί. Οι ενήλικες έχουν πάντα στο μυαλό τους κάποια πράγματα τα οποία θέλουν να επικοινωνήσουν με τα παιδιά τους, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι η σωστή επικοινωνία βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με τη σωστή ακρόαση.
Ανακοινώνουμε απλά το γεγονός, στη συγκεκριμένη περίπτωση μπορούμε να πούμε κάτι σαν «η μαμά και ο μπαμπάς δε θα ζουν πια στο ίδιο σπίτι», όσο πιο χαλαρά και ήρεμα μπορούμε, αφού θα έχουμε φροντίσει να είμαστε σε ένα ήρεμο περιβάλλον, αν είναι δυνατόν, οικείο και αγαπητό στο παιδί. Μπορούμε να είμαστε αγκαλιά ή καθισμένοι αναπαυτικά στον καναπέ αν είμαστε και οι δυο γονείς − που θα ήταν και το καλύτερο. Μπορούμε να κάνουμε μια όμορφη βόλτα ή, όπως είναι ο μοντέρνος όρος, μια οικοπεριήγηση στη φύση. Μπορούμε να ξεκουραζόμαστε στο παγκάκι της παιδικής χαράς ή ακόμα στα καταστήματα γρήγορου φαγητού μετά από αχαλίνωτο shopping, που λένε και στα ελληνικά, το οποίο μπορεί κάλλιστα να πραγματοποιηθεί στο ψιλικατζίδικο, στο ζαχαροπλαστείο ή και στο σούπερ μάρκετ της γειτονιάς. Δεν είναι διόλου απαραίτητο να δυσκολέψουμε ακόμα περισσότερο τα πράγματα με περίλυπο ύφος και με δακρύβρεχτες ανακοινώσεις, έχοντας όμως κατά νου ότι συχνά τα δάκρυα είναι λυτρωτικά − ας τα αφήσουμε κατά μέρος για αργότερα. Είναι, λοιπόν, μία ανακοίνωση που γεννά ερωτήσεις από την πλευρά του παιδιού, τις οποίες ενθαρρύνουμε και προκαλούμε, αλλά κυρίως ακούμε και εστιάζουμε σε ό,τι εκείνο ρωτάει, για να απαντήσουμε αναλόγως. Τα παιδιά, αν αφεθούν, ρωτάνε απλά πράγματα και, όσο μικρότερα σε ηλικία είναι, αρκούνται στις απλές απαντήσεις. Προσοχή, επομένως, για να μη δώσετε εκτάσεις και προεκτάσεις που θα μπερδέψουν, θα κουράζουν και θα προβληματίσουν το παιδί σας χωρίς λόγο.
Βασικά θέματα που πρέπει να τονιστούν:
α. Ο μπαμπάς και η μαμά θα αγαπούν πάντα το παιδί, χωρίς να έχει αλλάξει κάτι από ό,τι ίσχυε έως τώρα.
β. Το παιδί δεν έχει σχέση με την απόφαση των γονιών του να μείνουν χωριστά, ή, με άλλα λόγια, σε καμία περίπτωση δεν ευθύνεται το παιδί για την απόφασή τους.
Ενθαρρύνουμε το παιδί να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του και εκφράζουμε και εμείς τα δικά μας. Συζητάμε, συζητάμε, συζητάμε. Και βέβαια προγραμματίζουμε τις καλοκαιρινές μας διακοπές. Καλό είναι να έχει ήδη αποφασιστεί από τους γονείς ένα πρόγραμμα και να έχει οργανωθεί ένα χρονοδιάγραμμα σε σχέση με τα τυπικά (τις ημερομηνίες που το παιδί θα περνάει με κάθε γονέα, το τι έκαστος αναλαμβάνει − παρουσία σε γιορτές, εκδηλώσεις κ.λπ.). Το πρόγραμμα που ανακοινώνεται και τηρείται παρέχει ασφάλεια στο παιδί και είναι βασικό στοιχείο για την ομαλή του πορεία. Μπορείτε, έτσι, να προγραμματίσετε διακοπές στη θάλασσα, στο βουνό, κάπου στη Γη ή σε άλλον πλανήτη, με παρέα ή χωρίς, αλλά φροντίστε να είσαστε κοντά στο παιδί σας, και εννοώ, βέβαια, κοντά του συναισθηματικά. Στο μεταξύ, παρατηρήστε τυχόν αλλαγές στη συμπεριφορά του ή στις συνήθειές του και συζητήστε τες μαζί του, καθώς και με τον άλλο γονέα, παρουσία ή όχι του ίδιου του παιδιού. Η ύπαρξη αδερφών βοηθάει συνήθως στο χειρισμό τέτοιων καταστάσεων, μιας και προκύπτει ποικιλία απόψεων και στάσεων, που συχνά αποφορτίζει την ατμόσφαιρα. Από την άλλη, τα προβλήματα μπορούν να πολλαπλασιαστούν εάν δεν τύχουν ανάλογου χειρισμού. Γι’ αυτό διατηρείστε την ψυχραιμία σας, χωρίς να ξεχνάτε ότι για κάθε πρόβλημα υπάρχει λύση, αλλά πρέπει πρώτα να το αναγνωρίσουμε.
Η καλοκαιρινή περίοδος είναι γενικά μια χαλαρή περίοδος, κυρίως ίσως για όσους ασχολούμαστε με εκπαιδευτικά επαγγέλματα, αλλά και για τα παιδιά, γιατί τα σχολεία είναι κλειστά και το ωρολόγιο πρόγραμμα δε μας κυνηγάει. Όποτε, όμως, κι αν καταφέρει να πάρει κάποιος την άδειά του από τη δουλειά, αυτή προσφέρει μεγαλύτερη άνεση χρόνου και ευνοεί τη διάθεσή μας να ασχοληθούμε με τα οικογενειακά και τα προσωπικά μας θέματα, για να έρθουμε κοντά με αυτούς που αγαπάμε. Διακοπές, άλλωστε, σημαίνει σταματάω − διακόπτω ό,τι συνήθως κάνω και καταπιάνομαι με κάτι διαφορετικό. Και αυτό το διαφορετικό δεν απαιτεί πάντα χρήματα, μπορώ να κάνω διακοπές στο κρεβάτι μου, αντί να είμαι στο γραφείο μου, μπορώ να κάνω βόλτες στο πάρκο της γειτονιάς μου ή έστω μίας κοντινής στη δική μου γειτονιάς, μπορώ να επισκεφτώ μια δημόσια βιβλιοθήκη ή κάποιο μουσειακό χώρο ή μία από τις πολλές ανοιχτές εκδηλώσεις, που ευτυχώς ακόμα οργανώνουν διάφορα δημοτικά διαμερίσματα, ιδίως την καλοκαιρινή περίοδο. Για τις μικρές μας αποδράσεις υπάρχουν και διαθέσιμοι βοηθοί, που μπορούν να γίνουν πολύ καλοί σύντροφοι − τα βιβλία! Ένα κατάλληλο βιβλίο μπορεί να αποτελέσει αφορμή για συζήτηση πάνω στο φλέγον θέμα με τα παιδιά (χωρισμός, διαζύγιο). Ευτυχώς κυκλοφορούν αρκετά, και αρκετά καλά, στο εμπόριο (οι τιμές τους ξεκινούν από 5 περίπου ευρώ). Επίσης μεταφέρονται εύκολα! Θα ήταν φρόνιμο, βέβαια, να τα διαβάζατε εσείς πριν τα προτείνετε στο παιδί σας, ενώ πάντα κάποιος «παθών» μπορεί να σας συστήσει κάτι σχετικό.
Τα επιτραπέζια παιχνίδια (από την απλή τράπουλα και το κλασικό τάβλι, μέχρι το σκάκι και πολλά από όσα κυκλοφορούν στο εμπόριο) είναι επίσης μια ομαδική ασχολία, η οποία, εκτός από ανταγωνιστικές, μπορεί να πάρει και πολλές άλλες προεκτάσεις – συζήτηση, ανταλλαγή απόψεων, οργάνωση στρατηγικών κ.λπ.
Οι εξορμήσεις στη φύση –στην κορφή του βουνού ή στον βυθό της θάλασσας−, όταν πληρούν τους κανόνες ασφαλείας, είναι για όλους ευχάριστες και, αξιοποιούμενες, γίνονται πηγή άντλησης πολύτιμων πληροφοριών και γνώσεων. Παρέχουν δε τη δυνατότητα για πολλές δημιουργικές ασχολίες σε μικρούς και μεγάλους. Μπορούμε να βγάλουμε φωτογραφίες και να φτιάξουμε το δικό μας άλμπουμ, πραγματικό ή ηλεκτρονικό, μπορούμε να μαζέψουμε υλικά από τη φύση (χωρίς να καταστρέφουμε, να κόβουμε, να ξεριζώνουμε κ.λπ.) και να φτιάξουμε με απλά υλικά τα δικά μας κοσμήματα, κάδρα, διακοσμητικά αντικείμενα, ακόμα και παιχνίδια ή απλά μουσικά όργανα, που σίγουρα θα μας γεμίσουν χαρά και ικανοποίηση. Ο ανοιχτός χώρος, ακόμα, πάντα προσφέρει έδαφος για ποικίλες «κινητικές» δραστηριότητες, όπως για αγώνες τρεξίματος με ανοιχτά και κλειστά μάτια, για αγώνες «πηδήματος» μέσα και έξω από το νερό, για αναγνώριση ήχων και μυρωδιών, για το κυνήγι του κρυμμένου θησαυρού, και βέβαια για τα διαχρονικά: κρυφτό, κυνηγητό, κουτσό, στρατιωτάκια ακούνητα, και όσα άλλα όλοι παίξαμε στο προαύλιο του σχολείου ή στην αυλή του σπιτιού (οι πιο τυχεροί).
Εκτός από το φυσικό περιβάλλον, ο κοινωνικός περίγυρος, οι «σωστοί» φίλοι και οι συγγενείς (παππούδες, γιαγιάδες κ.λπ.) βοηθάνε πάντα μικρούς και μεγάλους, προσφέροντας συναισθηματική αλλά και πραγματική υποστήριξη. Όλο και κάποιο ξεχασμένο χωριό θα υπάρχει στην ελληνική επαρχία να σας προσφέρει τη φιλοξενία του. Κινητοποιηθείτε και σίγουρα κάτι ενδιαφέρον θα προκύψει. Διαλέξτε δραστηριότητες που σας αρέσουν, αλλά ο χειμώνας δε σας αφήνει να τις κάνετε πραγματικότητα!
Κατά τα άλλα, η ζωή συνεχίζεται καλοκαίρι και χειμώνα, φθινόπωρο και άνοιξη. Με χωρισμένους γονείς ή μη, με φυσικούς ή με θετούς, με νέους ή με μεγαλύτερους, ακόμα και χωρίς γονείς τα παιδιά μεγαλώνουν. Εμείς οι γονείς προσπαθούμε απλώς να τα βοηθήσουμε να μεγαλώσουν και να γίνουν δυνατά και ικανά, για να αντιμετωπίσουν ό,τι μέλλει γενέσθαι. Καλές καλοκαιρινές διακοπές!!!
Είμαι στη διάθεσή σας για αναλυτικότερες σχετικές οδηγίες − προτάσεις και κατευθύνσεις: [email protected]
Εικόνα από: http://www.yoob.ee
γράφει η Ελισσάβετ Θαλασσινού