Εμπειρίες διακοπών και ετοιμασίες για ομαλή μετάβαση
Αύγουστος μήνας και το καλοκαίρι καλά κρατεί! Η διακοπή από τα σχολικά προγράμματα συνεχίζεται. Τα παιδιά, που εδώ πρωταγωνιστούν, με τη σύμφωνη γνώμη των γονέων τους ή και χωρίς αυτήν, ακολουθούν διαφορετικούς δρόμους, για να γεμίσουν τις ελεύθερες ώρες τους:
− Δρόμους μεγάλους ή μικρούς, μονής ή διπλής κατεύθυνσης, λεωφόρους ή σοκάκια, μονοπάτια ή καλντερίμια, φτιαγμένα από άσφαλτο, χώμα ή πέτρες.
− Δρόμους ηλεκτρονικούς, που περνάνε από καλώδια, πρίζες και μπαταρίες, οδηγώντας στη μουσική, στη θέαση, στη ζωγραφική, στο παιχνίδι, και κατά συνέπεια στη χαλάρωση ή στην απάθεια. Βλέπε τηλεόραση και νέες τεχνολογίες (Η/Υ, mp3 και mp4, play station , tablet ή ipad).
− Δρόμους εικονικούς ή χειροπιαστούς, που περνάνε από το βιβλίο, την κατασκευή, τη δημιουργία, την «προετοιμασία» και οδηγούν στην ευχαρίστηση, στην απόλαυση, στην πίεση ή στην απομόνωση. Βλέπε βιβλία, λογοτεχνικά – χειροτεχνιών − κόμικς ή εγχειρίδια προετοιμασίας για την επόμενη σχολική χρονιά.
− Δρόμους πραγματικούς, που περνάνε από τη θάλασσα, το βουνό, την επαρχία ή την πόλη, το κάμπινγκ ή την κατασκήνωση και οδηγούν στην αλλαγή, στην ξενοιασιά, στη χαλάρωση, στην ανάπαυση ή στην υποχρέωση. Βλέπε εκδρομές κοντινές ή μακρινές, σε χωριά, πόλεις και άλλες χώρες.
− Δρόμους συντροφικούς ή μοναχικούς, που περνάνε από τη μοναξιά, την παρέα, την ομάδα, το μπουλούκι και οδηγούν στα πάρτι, στις γιορτές, στα πανηγύρια ή στα μοναστήρια. Βλέπε κοινωνικές −ή όχι− εκδηλώσεις πάσης φύσεως.
− Δρόμους γεμάτους ήχους, εικόνες, μυρωδιές, επιθυμητές, δυσάρεστες ή ικανές να ωθήσουν σε νέες ανακαλύψεις, που οδηγούν σε επιθυμητούς ή μη προορισμούς. Βλέπε περιπάτους και περιπλανήσεις.
− Δρόμους διαδραστικούς, που έχουν λίγο από όλα και λίγο από όλους, μαζί με όλα και με όλους. Βλέπε δράσεις για μικρούς και για μεγάλους, μέσα ή έξω από το σπίτι.
− Δρόμους συναρπαστικούς ή αποκρουστικούς. Βλέπε αξιολόγηση όλων των προηγούμενων.
− Δρόμους εναλλακτικούς και άγνωστους. Βλέπε προσωπικές αναζητήσεις.
Οι καλοκαιρινοί δρόμοι έχουν μεγάλη ποικιλία και είναι στο χέρι μας ποιον από όλους θα διαλέξουμε και θα ακολουθήσουμε. Είναι στο χέρι μας το αν θα μείνουμε ικανοποιημένοι από την αρχική μας επιλογή ή το αν στην πορεία θα στρίψουμε, αλλάζοντας κατεύθυνση. Είναι στο χέρι μας το αν θα επιμείνουμε να καταλήξουμε στον αρχικό μας προορισμό ή το αν θα επιλέξουμε κάποιον άλλο. Είναι στο χέρι μας το αν θα πάμε κατευθείαν ή το αν θα κάνουμε στάσεις για ξεκούραση και ανεφοδιασμό. Είναι στο χέρι μας το αν θα είμαστε όλοι μαζί ή απλώς θα προχωρούμε δίπλα δίπλα. Είναι στο χέρι μας το αν θα βοηθάμε ο ένας τον άλλο μέχρι το τέλος ή το αν θα θέλουμε να φτάσουμε πρώτοι εμείς. Είναι στο χέρι μας, τελικά, το αν θα απολαύσουμε τη διαδρομή ή τον προορισμό μας.
Ένα είναι σίγουρο, πάντως, ότι στόχος όλων είναι το να φτάσουμε στη χαρά και στην ευχαρίστηση και να γεμίσουμε με αυτά τις μπαταρίες μας, γιατί το καλοκαίρι δε διαρκεί για πάντα.
Τα εργαλεία που μας βοηθάνε σε αυτό το γέμισμα μπορεί να είναι από κουβαδάκια και φτυαράκια μέχρι φωτογραφικές μηχανές και κινητά τηλέφωνα. Από μαγιό και αντηλιακά μέχρι ορειβατικά παπούτσια και κιάλια. Από ξαπλώστρες και ομπρέλες θαλάσσης μέχρι αιώρες και κουνουπιέρες. Από παγωτά και γρανίτες μέχρι πατάτες τηγανιτές, γεμιστά και κεφτεδάκια. Από μολύβια και μπλοκ μέχρι πινέλα και ψαλίδια. Από κουβέντες και λόγια μέχρι φιλοσοφικές θεωρίες. Από τα βότσαλα της θάλασσας μέχρι τα αστέρια του ουρανού. Από τα χέρια μας και τα πόδια μας μέχρι το μυαλό μας. Από πολύ φτηνά μέχρι πολύ πολύ πολύ ακριβά έως και ανεκτίμητα.
Η επιλογή είναι δική σας, αλλά η γνώμη μας είναι ότι, ακόμα και αν δεν μπορείτε να τα κάνετε όλα αυτά, μπορείτε πάντα να εκμεταλλευτείτε και να αξιοποιήσετε ό,τι περνάει από το χέρι σας και όσο περισσότερο γίνεται. Δείξτε εμπιστοσύνη στα παιδιά σας και αδράξτε τις ευκαιρίες που προσφέρουν οι διακοπές, για να έρθετε πραγματικά κοντά τους. Αγκαλιές, φιλιά, χάδια, παιχνίδια, φαγητά, συζητήσεις, ακόμα και οι διαφωνίες θα σας φανούν χρήσιμες. Τα παιδιά ξέρουν να απολαμβάνουν και, αν τους το επιτρέψουμε, μπορούν να το ξαναθυμίσουν και σε εμάς αργότερα, αν τυχόν το έχουμε ξεχάσει από τα «παιδικάτα» μας. Ας επιτρέψουμε λίγο στα παιδιά μας να γίνουν πράγματι οι πρωταγωνιστές, και ας χαρούμε μαζί τους. Το καλοκαιρινό έργο πρέπει να είναι γεμάτο με ενέργεια, γιατί το φθινόπωρο που ακολουθεί θα τη χρειαστούμε!
Τα παιδιά, βέβαια, θα πρωταγωνιστήσουν ξανά, αφού μετά τις καλοκαιρινές διακοπές θα ανοίξουν πάλι τα σχολεία και το κουδούνι θα τα καλέσει κοντά στα θρανία. Οι μπαταρίες όλων μας, λοιπόν, θα πρέπει να είναι έτοιμες, για να μπορούμε να αντεπεξέλθουμε σε όσες δοκιμασίες προκύψουν. Δοκιμασίες και αλλαγές για μικρούς και για μεγάλους, για παιδιά και για γονείς.
Οι φθινοπωρινές μεταβάσεις είναι «δράσεις» για όλους και δε διαδραματίζονται θεατρικά ή κινηματογραφικά, αλλά σε σχολικές αίθουσες, σε σπίτια, σε αυτοκίνητα, σε φροντιστήρια κ.λπ. κ.λπ. Όμως, όπου και αν παίζεται η «παράσταση», συμπεριλαμβάνει πράξεις του μεγάλου έργου της ζωής, χωρίς να είναι ούτε η αρχή αλλά ούτε και το τέλος του. Ξεκούραστοι και χαρούμενοι όλοι μαζί ξεκινάμε την καινούρια «πράξη», που ονομάζεται νέα σχολική χρονιά, στο σπίτι, στον παιδικό σταθμό, στο νηπιαγωγείο, στο δημοτικό σχολείο και στο γυμνάσιο ακόμα, στο λύκειο και στο πανεπιστήμιο. Επικοινωνούμε τις σκέψεις, τις ανησυχίες, τους προβληματισμούς μας και μπαίνουμε στο κλίμα που έχει το καινούριο αυτό κομμάτι του έργου. Η προσεκτική παρατήρηση και η συζήτηση βοηθάνε, ώστε να αποσαφηνιστούν και να απομυθοποιηθούν καταστάσεις αλλά και να εντοπιστούν θέματα που απαιτούν λύσεις ή ιδιαίτερους χειρισμούς. Στο εκπαιδευτικό κομμάτι του έργου μαζί με τα παιδιά και με τους γονείς μέρος του αποτελούν οι παιδαγωγοί, οι εκπαιδευτικοί, οι κοινωνικοί σύμβουλοι, επίσης η ευρύτερη οικογένεια καθώς και η τοπική κοινωνία, και τελικά εμπλεκόμαστε όλοι με όποιον τυχόν ρόλο καλούμαστε να διαδραματίσουμε εμείς πλέον στον αγώνα της συνύπαρξης και στην ανάγκη για συνεργασία. Το ζητούμενο είναι η οποιαδήποτε μετάβαση να είναι ομαλή, για να είμαστε εμείς καλά και τα παιδιά μας ακόμα καλύτερα. Οι γεμάτες από το καλοκαίρι μπαταρίες είναι τα αρχικά «εργαλεία» που θα μας βοηθήσουν να πετύχουμε το στόχο μας. Επίσης βοηθούν: η ηρεμία και η ψυχραιμία, η υπομονή και η σταθερότητα, η εμπιστοσύνη και η πίστη, η συζήτηση και η ανταλλαγή απόψεων, η εμπειρία των «πληγέντων» από την αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων, η αγάπη και η κατανόηση, η αυτογνωσία και η ενσυναίσθηση, το χαμόγελο και το χιούμορ, ο καλός ύπνος, η σωστή διατροφή, ο καθαρός αέρας και άλλα πολλά, που μπορείτε να ανακαλύψετε μόνοι σας και να δοκιμάσετε (οι ιδέες σας είναι πάντα ευπρόσδεκτες).
Καλή σας επιτυχία, λοιπόν, και να μην ξεχνάτε ότι οι μεταβάσεις συνιστούν μια νέα αρχή, όχι το τέλος του έργου και σε καμία περίπτωση, βέβαια, το τέλος του κόσμου. Εδώ, πάλι, ήρθε απλώς το τέλος ενός άρθρου.
Καλό καλοκαίρι και, αφού δε θα το πούμε στην ώρα του, καλό φθινόπωρο!
Ε.Θ.