Η τρελή piñata | Καλοκαίρι στα ελληνικά νησιά
Το τέλος του καλοκαιριού μάς βρίσκει πάντα λίγο μελαγχολικούς, παρότι κάποιες μέρες ακόμα μένουν έως τις 21/09, ημερομηνία που σημαίνει το επίσημο τέλος της εποχής. Είναι ίσως η αμηχανία και το άβολο της μετάβασης που δημιουργεί αυτή την αίσθηση. Φέτος το καλοκαίρι ήταν δύσκολο για πολύ κόσμο. Λίγα μπάνια, συρρικνωμένες ή καθόλου διακοπές και για ένα μεγάλο ποσοστό η καθημερινότητα της ακινησίας λόγω ανεργίας παρέμεινε η ίδια. Έτσι, ενώ θα έπρεπε να είναι μία «ακινησία» χαλάρωσης και ανανέωσης για γέμισμα των μπαταριών για το δύσκολο χειμώνα που δείχνει από μακριά τα δόντια του, ήταν μία εκτός εισαγωγικών ακινησία-μονόδρομος χωρίς διέξοδο διαφυγής.
Επιμένω, όμως, στο ότι οι εποχές είναι τέσσερις και ότι το καλοκαίρι θέλει ακόμα μέρες για να τελειώσει. Έτσι, στο κύκνειο άσμα του αποφάσισα να σας γεμίσω με ανάλογες εικόνες. Η φαντασία είναι ίσως ό,τι παραμένει ζωντανό και μας ταξιδεύει όπου εμείς επιλέγουμε, αν δεν επιτρέψουμε σε κανέναν να την αιχμαλωτίσει. Ένα αφιέρωμα στο καλοκαίρι, λοιπόν, που φεύγει, έτσι για να κρατήσετε έστω και νοητά τις καλύτερες στιγμές του δύναμη για ό,τι έρχεται. Προσωπικά, φέρω τις καλοκαιρινές αναμνήσεις έντονα μέχρι το Δεκέμβρη όπου αρχίζουν οι προετοιμασίες για τα Χριστούγεννα. Τα μελομακάρονα με καλό μέλι και πολύ καρύδι, τα μανταρίνια και τα κάστανα με κάνουν να ξεχαστώ, παρασέρνοντάς με στην αναζήτηση της χειμερινής θαλπωρής. Μέχρι τότε έχουμε καιρό όμως…
Στις ταινίες έκανα επιλογές βάσει κυρίως της φωτογραφίας αλλά και της ατμόσφαιρας του έργου. Φυσικά, υπάρχουν και άλλες. Παραθέτω ορισμένες της δικής μου προτίμησης για διαφορετικούς λόγους την καθεμία. Στα βιβλία θα προτείνω κάποια που με ταξίδεψαν με τις θερμές θερινές τους εικόνες και τον αισθησιασμό τους μέσα από αυτές. Ένα βιβλίο πετυχαίνει σίγουρα το στόχο του αν μετά από χρόνια διατηρεί ακόμα έντονη την αίσθησή του μέσα μας. Σκέφτηκα επίσης να συμπεριλάβω και λευκώματα για μια βουτιά στα αιγαιοπελαγίτικα και όχι μόνο χρώματα, χωρίς να κάνω επιλογή συγκεκριμένου νησιού. Τέλος, στη μουσική ακολουθώ το μονοπάτι που χάραξαν οι ίδιες οι ταινίες, οι πιο πολλές με υπέροχα soundtrack! Καλές φανταστικές βουτιές, επομένως, σας εύχομαι… Κρατάτε πάντα μία γωνιά του μυαλού ανοιχτή στη φαντασία, αποφορτίζει πολύ όμορφα την αρνητική ένταση της ημέρας!
Το τέλος του καλοκαιριού μάς βρίσκει πάντα λίγο μελαγχολικούς, παρότι κάποιες μέρες ακόμα μένουν έως τις 21/09, ημερομηνία που σημαίνει το επίσημο τέλος της εποχής. Είναι ίσως η αμηχανία και το άβολο της μετάβασης που δημιουργεί αυτή την αίσθηση. Φέτος το καλοκαίρι ήταν δύσκολο για πολύ κόσμο. Λίγα μπάνια, συρρικνωμένες ή καθόλου διακοπές και για ένα μεγάλο ποσοστό η καθημερινότητα της ακινησίας λόγω ανεργίας παρέμεινε η ίδια. Έτσι, ενώ θα έπρεπε να είναι μία «ακινησία» χαλάρωσης και ανανέωσης για γέμισμα των μπαταριών για το δύσκολο χειμώνα που δείχνει από μακριά τα δόντια του, ήταν μία εκτός εισαγωγικών ακινησία-μονόδρομος χωρίς διέξοδο διαφυγής.
Επιμένω, όμως, στο ότι οι εποχές είναι τέσσερις και ότι το καλοκαίρι θέλει ακόμα μέρες για να τελειώσει. Έτσι, στο κύκνειο άσμα του αποφάσισα να σας γεμίσω με ανάλογες εικόνες. Η φαντασία είναι ίσως ό,τι παραμένει ζωντανό και μας ταξιδεύει όπου εμείς επιλέγουμε, αν δεν επιτρέψουμε σε κανέναν να την αιχμαλωτίσει. Ένα αφιέρωμα στο καλοκαίρι, λοιπόν, που φεύγει, έτσι για να κρατήσετε έστω και νοητά τις καλύτερες στιγμές του δύναμη για ό,τι έρχεται. Προσωπικά, φέρω τις καλοκαιρινές αναμνήσεις έντονα μέχρι το Δεκέμβρη όπου αρχίζουν οι προετοιμασίες για τα Χριστούγεννα. Τα μελομακάρονα με καλό μέλι και πολύ καρύδι, τα μανταρίνια και τα κάστανα με κάνουν να ξεχαστώ, παρασέρνοντάς με στην αναζήτηση της χειμερινής θαλπωρής. Μέχρι τότε έχουμε καιρό όμως…
Στις ταινίες έκανα επιλογές βάσει κυρίως της φωτογραφίας αλλά και της ατμόσφαιρας του έργου. Φυσικά, υπάρχουν και άλλες. Παραθέτω ορισμένες της δικής μου προτίμησης για διαφορετικούς λόγους την καθεμία. Στα βιβλία θα προτείνω κάποια που με ταξίδεψαν με τις θερμές θερινές τους εικόνες και τον αισθησιασμό τους μέσα από αυτές. Ένα βιβλίο πετυχαίνει σίγουρα το στόχο του αν μετά από χρόνια διατηρεί ακόμα έντονη την αίσθησή του μέσα μας. Σκέφτηκα επίσης να συμπεριλάβω και λευκώματα για μια βουτιά στα αιγαιοπελαγίτικα και όχι μόνο χρώματα, χωρίς να κάνω επιλογή συγκεκριμένου νησιού. Τέλος, στη μουσική ακολουθώ το μονοπάτι που χάραξαν οι ίδιες οι ταινίες, οι πιο πολλές με υπέροχα soundtrack! Καλές φανταστικές βουτιές, επομένως, σας εύχομαι… Κρατάτε πάντα μία γωνιά του μυαλού ανοιχτή στη φαντασία, αποφορτίζει πολύ όμορφα την αρνητική ένταση της ημέρας!
Ταινίες Phaedra (1962) (Φαίδρα) Σκηνοθέτης: Ζιλ Ντασέν Γλώσσα: Αγγλικά, ελληνικά Ηθοποιοί: Μελίνα Μερκούρη, Άντονι Πέρκινς, Ραφ Βαλόνε κ.ά. Περιγραφή Η ταινία «Phaedra» (Φαίδρα) γυρισμένη μεταξύ άλλων τοποθεσιών και στην Ύδρα παρουσιάζει μία σύγχρονη εκδοχή της μυθολογικής Φαίδρας, η οποία έτρεφε έναν χωρίς ανταπόκριση παράφορο έρωτα για τον Ιππόλυτο, το γιο του συζύγου της Θησέα. Στην ταινία η εκδοχή παραλλάσσεται ελαφρώς, καθώς η Φαίδρα (Μελίνα Μερκούρη), παντρεμένη με τον αρκετά μεγαλύτερό της πλοιοκτήτη σύζυγό της (Ραφ Βαλόνε), και ο Ιππόλυτος (Άντονι Πέρκινς) ερωτεύονται αμοιβαία με το που συναντιούνται. Ακολουθώντας το χνάρι του μύθου η σχέση αυτή με τον έναν ή τον άλλον τρόπο τερματίζεται, τα πάθη πυροδοτούνται και το τραγικό τέλος δεν αργεί να έρθει. Η ταινία έχει ωραίες δωρικές εικόνες χορού, που παραπέμπουν στην τραγωδία, ενώ το σενάριο (Ζιλ Ντασέν, Μαργαρίτα Λυμπεράκη) έχοντας ως αρχική πηγή έμπνευσης τον Ιππόλυτο του Ευριπίδη δίνει μία άλλη διάσταση στην ιστορία. Zorbas the Greek (1964) (Ζορμπάς) Σκηνοθέτης: Μιχάλης Κακογιάννης Γλώσσα: Αγγλικά, ελληνικά Ηθοποιοί: Άντονι Κουίν, Άλαν Μπέιτς, Ειρήνη Παπά κ.ά. Περιγραφή Η ταινία γυρίστηκε σε διάφορα σημεία της Κρήτης. Βλέπουμε εκτός από την Ειρήνη Παπά και άλλους Έλληνες ηθοποιούς σε μικρούς ρόλους, όπως το Γιώργο Φούντα, την Ελένη Ανουσάκη και το Σωτήρη Μουστάκα. Το σενάριο της ταινίας, γραμμένο από το Μιχάλη Κακογιάννη, είναι βασισμένο στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά. Ο μοναδικός Άντονι Κουίν υποδύεται τον παθιασμένο για ζωή Ζορμπά, ο οποίος μετεωρίζεται μεταξύ πρωτόγονης αγριάδας και ανύποπτα καθηλωτικής ευαισθησίας. Αξέχαστο το συρτάκι του Μίκη Θεοδωράκη, που έκτοτε έγινε σήμα κατατεθέν στο εξωτερικό σε σχέση με την Ελλάδα. Η ταινία βραβεύτηκε με τρία Όσκαρ: Β’ γυναικείου ρόλου, καλλιτεχνικής διεύθυνσης και φωτογραφίας. The Moon-Spinners (1964) (Τα σμαράγδια της μεσογείου) Σκηνοθέτης: Τζέιμς Νέλσον Γλώσσα: Αγγλικά Ηθοποιοί: Χέιλι Μιλς, Ελάι Γουάλας, Ειρήνη Παπά κ.ά. Περιγραφή Την ίδια χρονιά γυρίστηκε και μία άλλη ταινία στην Κρήτη, αυτή τη φορά των στούντιο της Ντίσνεϊ, με τη Χέιλι Μιλς, γνωστή από την «Πολυάννα», τα «Παιδιά του Πλοίαρχου Γκραντ» και την πρώτη εκδοχή του «Parent trap» (Η αδελφή μου και εγώ), γυρισμένη αργότερα με τη Λίντσεϊ Λόχαν. Η πρώτη εκδοχή είναι συνήθως καλύτερη. Η Χέιλι Μιλς ήταν ένα παιδί θαύμα, κόρη του γνωστού ηθοποιού Τζον Μιλς και της συγγραφέα και ηθοποιού Μέρι Χέιλι Μπελ. Τη γνωρίσαμε κυρίως από ταινίες της Ντίσνεϊ, αλλά πρωταγωνίστησε και σε άλλες ταινίες και ως παιδί και ως ενήλικη. Στο έργο «Tiger Bay» (1959), μάλιστα, στον πρώτο της μεγάλο ρόλο, όπου υποδύθηκε ένα παιδί ‒ αυτόπτη μάρτυρα φόνου, της απονεμήθηκε σε ηλικία 13 ετών ειδικό βραβείο στο Φεστιβάλ του Βερολίνου. Η ερμηνεία της είναι πολύ πηγαία εκεί. Το στόρι εδώ αφορά μία νεαρή Αγγλίδα που επισκέπτεται με τη θεία της την Κρήτη και αντιμετωπίζουν μέσα από ένα πέπλο μυστηρίου οικογενειακές καταστάσεις και τις ιδιαιτερότητες της τοπικής κοινωνίας. Η φωτογραφία και οι εικόνες του νησιού και της θάλασσας μαζί με την ανακάλυψη του έρωτα, συντηρητικά βέβαια για το μεσοαστικό οικογενειακό κοινό των συγκεκριμένων στούντιο, εναλλάσσουν την ατμόσφαιρα μυστηρίου με ανάλαφρες πινελιές. Le Grand Bleu (1988) (Απέραντο Γαλάζιο) Σκηνοθέτης: Λυκ Μπεσόν Γλώσσα: Αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά Ηθοποιοί: Ζαν-Μαρκ Μπαρ, Ζαν Ρενό, Ροζάνα Αρκέτ κ.ά. Περιγραφή Μία ταινία που έχει καθιερωθεί ως «κλασική» τόσο για τη μουσική όσο και για τη φωτογραφία με εικόνες μεταξύ άλλων από την Αμοργό, τις μικρές Ανατολικές Κυκλάδες, την Ίο και την Ταορμίνα της Σικελίας, για τη σκηνοθεσία επίσης του Λυκ Μπεσόν και το ιδιαίτερο στόρι. Είναι μία ιστορία πολύ «θαλασσινή», εφόσον έχει ως επίκεντρο τη φιλία και τον ανταγωνισμό δύο δυτών, των οποίων το πάθος για την κατάδυση τους φέρνει στο όριο ζωής και θανάτου. Η ταινία αφορά ίσως την αυτοσυνειδητοποίηση και τον αυτοπροσδιορισμό σε σχέση με το σύνολο, τη διάδραση με αυτό, τους προσωπικούς στόχους και τα όρια που, αν ξεπεραστούν, τα σκιαγραφούν τα ίδια τα άκρα. Summer Lovers (1982) Σκηνοθέτης: Ράνταλ Κλάισερ Γλώσσα: Αγγλικά Ηθοποιοί: Πέτερ Γκάλαγκερ, Ντάριλ Χάνα κ.ά. Περιγραφή Ταινία με την Ντάριλ Χάνα πολύ νέα και το Βλαδίμηρο Κυριακίδη σε μικρό ρόλο. Η ιστορία διερευνά τις ανθρώπινες σχέσεις σε μία εποχή αθωότητας μέσα στη θέρμη του καλοκαιριού. Τη βλέπει κανείς χαζεύοντας όλο το ανεπιτήδευτο ακόμα τότε τοπίο της Σαντορίνης ανεξαρτήτως καλδέρας. Επίσης τις σκηνές από την Κρήτη, τη Δήλο και τη Μύκονο. Mediterraneo (1991) Σκηνοθέτης: Γκαμπριέλε Σαλβατόρες Γλώσσα: Ιταλικά, αγγλικά, ελληνικά, τούρκικα Ηθοποιοί: Ντιέγκο Αμπαταντουόνο, Κλάουντιο Μπιγκάλι, Βάνα Μπάρμπα κ.ά. Περιγραφή Το «Mediterraneo» γυρίστηκε στο Καστελόριζο και υπερχειλίζει από υπέροχες εικόνες και καταγάλανα νερά. Την πλοκή της ταινίας, το σενάριο και τις ερμηνείες διατρέχει το είδος του ρομαντισμού που ως γλυκόπικρο σχόλιο ντυμένο με χιούμορ χαρακτηρίζει σε πολλά σημεία του τον ιταλικό κινηματογράφο, ο οποίος μεταμορφώνει τις τραγικές στιγμές σε σχεδόν ιδιόρρυθμα ευχάριστα παραμύθια… Μία ομάδα Ιταλών στρατιωτών αφήνεται προς το τέλος του πολέμου στο νησί για να ελέγχει τις κινήσεις του εχθρού. Οι κάτοικοι αρχικά μουδιασμένοι και κρυμμένοι ανακαλύπτουν γρήγορα ότι οι στρατιώτες είναι το ίδιο αμήχανοι, εγκαταλελειμμένοι και ακίνδυνοι με εκείνους και τότε το νησί ξαναγεμίζει με φωνές παιδιών, ενώ η καθημερινότητα αποκαθίσταται. Οι στρατιώτες διαπιστώνουν κάποια στιγμή ότι τους ξέχασαν, παρότι ο πόλεμος κάποια στιγμή τελειώνει. Με λεπτό τρόπο ξετυλίγονται διάφοροι μικρόκοσμοι σε αυτή την ταινία σαν ομόκεντροι κύκλοι ο ένας μέσα στον άλλον, αποκαλύπτοντας την τραγική ειρωνεία που στις ακραίες πολεμικές και οικονομικοπολιτικές καταστάσεις παγιδεύει τον άνθρωπο ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας, επαγγέλματος, ιδιότητας, εθνικότητας, χρώματος και πεποιθήσεων. Η ταινία βραβεύτηκε με Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας το 1992. Ελεύθερη Κατάδυση (1995) Σκηνοθέτης: Γιώργος Πανουσόπουλος Γλώσσα: Ελληνικά Ηθοποιοί:Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, Αντώνης Αντωνίου, Αλέκος Συσσοβίτης, Βαλέρια Χριστοδουλίδου, Ηλίας Λογοθέτης κ.ά. Περιγραφή Άλλη μία ταινία γυρισμένη στην Κρήτη. Οι λάτρεις του υγρού στοιχείου θα αισθανθούν ικανοποίηση με τις εικόνες πάνω και κάτω από την επιφάνεια του νερού. Ο έρωτας δύο ετεροθαλών αδελφών, η ανάσυρση ενός βυθισμένου αεροπλάνου και όλα τα πρόσωπα που διαπλέκονται μεταξύ τους στήνουν το σκηνικό που πλαισιώνει η μουσική του Μάνου Χατζηδάκι σε επιμέλεια και διασκευή Νίκου Κυπουργού. Στην ταινία τραγουδούν επίσης οι Άκης Πάνου, Γλυκερία, Βαλέρια Χριστοδουλίδου και Τεμίζ Όκαϋ. Να σημειώσουμε ότι εδώ βλέπουμε τον Αλέκο Συσσοβίτη στην πρώτη του κινηματογραφική εμφάνιση. Η ταινία βραβεύτηκε με πέντε κρατικά βραβεία ποιότητας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ΥΠΠΟ το 1995: καλύτερης ταινίας, Α’ γυναικείου ρόλου (Καριοφυλλιά Καραμπέτη), Β’ ανδρικού ρόλου (Αντώνης Αντωνίου), Β’ γυναικείου ρόλου (Βαλέρια Χριστοδουλίδου) και καλύτερης μουσικής. Το φιλί της ζωής (2007) Σκηνοθέτης: Νίκου Ζαπατίνα Γλώσσα: Ελληνικά Ηθοποιοί: Κατερίνα Παπουτσάκη, Λαέρτης Μαλκότσης, Ζέτα Δούκα, Θέμος Αναστασιάδης κ.ά. Περιγραφή Η ταινία ενώ στην αρχή μοιάζει με κωμωδία καταστάσεων εξελίσσεται τελικά σε περιπέτεια με στοιχεία αστυνομικού θρίλερ χωρίς να χάνει το χιούμορ της. Είναι γυρισμένη κυρίως στη Σίφνο και το βλέμμα του θεατή χορταίνει από νησιώτικες και θαλασσινές εικόνες. Το κεντρικό δίπολο του στόρι εστιάζεται ανάμεσα σε ένα παντρεμένο ζευγάρι και σε ένα περίπου ζευγάρι που φιλοξενείται από το πρώτο. Στο δεύτερο ο γεωπόνος νεαρός άντρας μένει να λύσει το «μικρό» του πρόβλημα. Επρόκειτο να παντρευτεί στη Μήλο και έχασε το καράβι! Στο μεταξύ όμως γνώρισε τη Ζωή και άρχισε να βλέπει τη ζωή με άλλον αέρα. Είναι μία ευχάριστη ταινία που στο τέλος αφήνει και μία νότα αισιοδοξίας, ότι καμιά φορά μπορεί και τα πιο απίθανα πράγματα να συμβούν! Γιατί όχι; Mama mia! (2008) Σκηνοθέτης: Φιλίδα Λόιντ (Phyllida Lloyd) Γλώσσα: Αγγλικά, ελληνικά Ηθοποιοί: Μέριλ Στριπ, Πιρς Μπρόσναν, Κόλιν Φερθ, Αμάντα Σέφιλντ κ.ά. Περιγραφή Η ταινία εντάσσεται στο είδος της ρομαντική κομεντί όντας ένα σύγχρονο μιούζικαλ. Η πλοκή της φέρει όλη την ανάλαφρη τρέλα, ιδωμένη από την κωμική της πλευρά, που πλαισιώνει ταιριαστά τα ευχάριστα ξεσηκωτικά τραγούδια των Abba. Η νεαρή πρωταγωνίστρια ετοιμάζεται να παντρευτεί αλλά, στην ουσία, αδημονεί να γνωρίσει τον πατέρα της, ενώ στο τέλος καταλήγει από αυτήν τη συγκυρία να ξαναπαντρευτεί η μητέρα της. Η ταινία είναι ό,τι πρέπει για μία ευχάριστη βραδιά, με πολύ χρώμα και ωραίες εικόνες από τη Σκιάθο και τη Σκόπελο. Η Μέριλ Στριπ ξεδιπλώνει όλο το ταλέντο της στο τραγούδι και στο χορό, αποδεικνύοντας για άλλη μία φορά το πόσο ευέλικτη και πολύπλευρη είναι. Νήsos (2009) Σκηνοθέτης: Χρήστος Δήμας Γλώσσα: Ελληνικά Ηθοποιοί: Κώστα Βουτσάς, Ελένη Καστάνη, Ελισάβετ Κωνσταντινίδου, Βλαδίμηρος Κυριακίδης, Δημήτρης Τζουμάκης, Τάνια Τρύπη κ.ά. Περιγραφή Το άνοιγμα της διαθήκης ενός επιφανούς προσώπου του νησιού περιπλέκει και αναστατώνει τις ζωές των κατοίκων της τοπικής κοινωνία, καθώς γίνεται αφορμή για διάφορες αποκαλύψεις. Η ταινία γυρίστηκε στη Σίφνο και η καλοκουρδισμένη πλοκή της σε συνδυασμό με τις ερμηνείες των ηθοποιών προκαλούν ποικιλία συναισθημάτων από γέλιο έως συγκίνηση. Πληροφοριακά, το 2011 γυρίστηκε και η ταινία Νήsos 2, αλλά δεν εκφέρω άποψη γιατί δεν την έχω δει. |
|