ANTITHESIS − Αντίθεση στα στερεότυπα
Συνέβη στη Θεσσαλονίκη και εξαπλώνεται και στην υπόλοιπη Ελλάδα!
Το σχέδιο δράσης Antithesis ξεκίνησε το Μάρτιο του 2014 ως μία ιδέα τού να προβληθούν με καλλιτεχνικό τρόπο ο κοινωνικός ρατσισμός, ο στιγματισμός και τα στερεότυπα, και αποτελεί μια πρωτοβουλία της Καλλιτεχνικής Ένωσης Ulysses. Μέσα από μία σειρά εξελικτικών φάσεων, άνθρωποι άγνωστοι μεταξύ τους, εθελοντές πολίτες, προερχόμενοι από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, αλλά κάτω από την «ομπρέλα» μιας κοινής παραδοχής, της στυγνής πραγματικότητας πως ο παραγκωνισμός συνανθρώπων μας παραμονεύει, έσπευσαν να βοηθήσουν στην υλοποίηση του έργου αυτού. Κινητήριος μοχλός η ανάγκη προβολής στερεοτυπικών, αντιφατικών εικόνων, άλλοτε εμφανών στην καθημερινή πλατφόρμα και άλλοτε αφανών στη δίνη της λογοκριτικής συνομωσίας, μέσα από φωτογραφίες πραγματικών προσώπων. Η πρώτη φάση ολοκληρώθηκε με την πραγματοποίηση μίας φωτογραφικής έκθεσης κατά την οποία οι συμμετέχοντες φωτογραφήθηκαν σε ζευγάρια, που φέρουν μία «αντίθεση», κατά την κοινωνική ομοφωνία. Ζευγάρια ατόμων, που για πρώτη φορά συναντήθηκαν στο στούντιο και τα οποία μέσα από διαπροσωπικές ασκήσεις κατανόησης για την ανάπτυξη αμοιβαίου σεβασμού, αλληλοκατανόησης, επικοινωνίας και ομαδικής εργασίας υλοποίησαν τους στόχους του σχεδίου δράσης, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία.
Ως δεύτερη φάση ορίστηκε η πραγματοποίηση εργαστηρίου-σεμιναρίου κατά το οποίο οι ενδιαφερόμενοι αιτήθηκαν μέσω του διαδικτύου να συμμετάσχουν σε ένα ολοήμερο πρόγραμμα δραστηριοτήτων, το οποίο έλαβε χώρα στην αίθουσα φιλοξενίας της έκθεσης φωτογραφίας. Με αφορμή την έκθεση αυτή και τις αντιθέσεις που προβάλλονται, οι συμμετέχοντες μπήκαν στη διαδικασία της βιωματικής και συγκινησιακής προσέγγισης του θέματος και ενός γενικότερου προβληματισμού, στοχεύοντας προοδευτικά και εξελικτικά στην κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς καθώς και στην αποδοχή και στη διαχείριση της διαφορετικότητας. Κατά την έναρξη του προγράμματος έλαβαν χώρα δραστηριότητες εισαγωγικές ως προς την ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων και σχέσεων για το κτίσιμο ομάδας, για το ξεκλείδωμα χαρακτήρων και για τη δημιουργία κινήτρων, που λειτούργησαν ως προθέρμανση, διαμορφώνοντας σχέσεις διαφάνειας, συμπάθειας, επικοινωνίας και συλλογικότητας, εφόσον τα άτομα που συμμετείχαν είχαν συναντηθεί για πρώτη φορά και καλούνταν να αναπτύξουν δράσεις μεταξύ τους. Στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκαν ενημερωτικές ομιλίες από κοινωνικούς φορείς πάνω σε θέματα ανθρώπινων αναγκών, ταυτότητας, φύλου, παθήσεων, αναπηριών και εξωτερικής εμφάνισης. Στο τέλος, ακολούθησαν συνομιλίες μεταξύ των συμμετεχόντων και των εκπροσώπων των φορέων.
Κεντρικό άξονα στη δομή του προγράμματος αποτέλεσαν τα εργαστήρια, που στόχευαν στην αποδέσμευση από στερεοτυπικές ιδέες, στον προβληματισμό, στην αναγνώριση της πιθανής άγνοιας σχετικών εννοιών ή στην αναγνώριση πιθανώς λανθασμένα διαμορφωμένων εντυπώσεων, και τέλος στην παροχή πληροφοριών σε σχέση με τις ασθένειες και τις αναπηρίες. Και αυτό ήταν το πιο διασκεδαστικό κομμάτι του σεμιναρίου! Άνθρωποι νέοι, έτοιμοι να ενημερωθούν αλλά και να ψυχαγωγηθούν, γέμισαν με τη ζωντάνια τους και την ενέργειά τους το τριώροφο κτίριο που μας φιλοξένησε στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, το οποίο αποτελεί καφέ-μπαρ αλλά και καλλιτεχνικό χώρο έτσι διαμορφωμένο, ώστε να ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες των θαμώνων, σε μία καλαίσθητη ατμόσφαιρα. Τα εργαστήρια χαρακτήριζαν δράσεις, που ωθούσαν στην κίνηση, στην ατομική εργασία και στην αναζήτηση, προσφέροντας επιπλέον πληροφορίες με παιγνιώδη τρόπο και ζωντανεύοντας έτσι για λίγο συναισθήματα μέσα από αυτήν τη διαρκή κινητικότητα.
Πρώτιστο μέλημα κατά το σχεδιασμό των δραστηριοτήτων αυτών ήταν το να δοθεί η δυνατότητα έκφρασης σε καταστάσεις προσομοίωσης και το να επιτευχθούν η αναγνώριση δυνατοτήτων και η ψυχαγωγική κίνηση μέσα από μία δημιουργική και ομαδική διαδικασία. Αξιοσημείωτο είναι πως το αποτέλεσμα ικανοποίησε ιδιαίτερα διοργανωτές και παρευρισκόμενους. Στη διεργασία αξιολόγησης του προγράμματος, οι συμμετέχοντες ανέφεραν ως σημεία που ξεχώρισαν την προσπάθεια καλλιέργειας ενός συστήματος αξιών, αποδέσμευσης από στερεότυπα και προκαταλήψεις καθώς και ανάδυσης στοιχείων διαφορετικότητας. Αυτό συνέβη στη διαδικασία προσομοίωσης και ανταλλαγής κοινωνικών ρόλων, στην οποία προκλήθηκαν ποικίλα συναισθήματα σε συνδυασμό με την ανάκληση βιωμάτων κοινωνικής διάκρισης. Στην τελική συναρμολόγηση του εργαστηρίου-σεμιναρίου, το συμμετέχον κοινό διαπίστωσε την ύπαρξη μορφών ρατσισμού και προχώρησε στην παραδοχή αντίστοιχων εμπειριών στην καθημερινότητά του. Από τη μεριά των διοργανωτών και των συντονιστών, παρατηρήθηκε πως το κοινό χαρακτήριζαν ήθος και αξίες, πως είχε επίγνωση των σχετικών θεματικών, πως ήταν έτοιμο να μοιραστεί εμπειρίες και ιδέες, και, φυσικά, πως ήταν τόσο ζωντανό, που έδωσε κίνητρο στη διοργάνωση να συμπεριλάβει και άλλα παρόμοια εργαστήρια στο παρόν σχέδιο δράσης. Η εκδήλωση έκλεισε με ένα επετειακό βίντεο της Ulysses για τα 8 χρόνια της ίδρυσής της.
Το σχέδιο δράσης ANTITHESIS, όμως, δε σταματάει εδώ. Μέσα από διαδοχικά κλιμακούμενες δράσεις στα επερχόμενα έτη, θα αποτελεί δίκτυο δράσεων και εργαστηρίων με ένα και μοναδικό σκοπό: Την έναρξη του διαλόγου με τον κόσμο ως προς τον κοινωνικό ρατσισμό και τα στερεότυπα, με βασικό κινητήριο μοχλό τις Τέχνες!
Η καλλιτεχνική Ένωση Ulysses – Artistic Merits ευχαριστεί τους χορηγούς υποστήριξης για την πολύτιμη συνεισφορά τους: Films Production − Stay Hungry Films in London, Wonderwall − The Roof’n’Roll Hall, Thessaloniki Rainbow Youth, Ινστιτούτο Ενδοοικογενειακής Αποκατάστασης, Σύλλογος ΘΕΤΙΚΗ ΦΩΝΗ, Thess checkpoint, E-charity.gr online magazine, Mpezes Pastry Shop, D.E.M.C. Direct Marketing/ Digital Prints και το CMOM-CityMag online magazine.
Καλλιτεχνική Ένωση Ulysses – Artistic Merits
Καλλιτεχνική Ένωση Ulysses – Artistic Merits
