Solstice Night – Η γιορτή του Χειμερινού ηλιοστάσιου
γράφει ο Mr.Mystirius
Η νύχτα της 22ας Δεκεμβρίου είναι η μεγαλύτερη του έτους με διάρκεια 14 ωρών και 29 λεπτών. Την ημέρα εκείνη ο Ήλιος φτάνει στο σημείο της τροχιάς του που ονομάζεται Χειμερινό ηλιοστάσιο και αρχίζει επίσημα η εποχή του χειμώνα. Οι εορτασμοί των φάσεων του Ηλίου, που σχετίζονται με τις εποχές του έτους, προέρχονται από τα πανάρχαια χρόνια της ανθρωπότητας, από τότε που ο άνθρωπος άρχισε να αντιλαμβάνεται και να μελετά το σύμπαν. Οι άνθρωποι γιόρταζαν τις περιόδους του Ήλιου, που συνέπιπταν με τα χαρακτηριστικά σημεία της ετήσιας φαινόμενης τροχιάς του γύρω από τη Γη, δηλαδή τις δύο ισημερίες και τα δύο ηλιοστάσια. Οι πανάρχαιες αυτές τελετουργίες κατέχουν ακόμη και σήμερα σημαντική θέση στην κοινωνική και στη θρησκευτική συγκρότηση των κοινωνιών μας.
Από την Αρχαιότητα ακόμη ο υπολογισμός του έτους γινότανε με την παρατήρηση της επίδρασης που έχει πάνω στη Γη η περιφορά της γύρω από τον Ήλιο, η επίδραση, δηλαδή, του κύκλου των ηλιακών φάσεων, γνωστές και ως εποχές. Οι εποχιακές αυτές αλλαγές είχαν για τους αρχαίους βαρύνουσα σημασία, ιδιαίτερα για τον τομέα της γεωργίας. Επειδή η σπορά, η συγκομιδή και οι άλλες γεωργικές ασχολίες εξαρτιόνταν από τις αλλαγές των εποχών, η διάρκεια ενός ηλιακού έτους έπρεπε να μετρηθεί επακριβώς. Από τις απαρχές σχεδόν των οργανωμένων κοινωνιών, η συγκεκριμένη ημέρα κατείχε ιδιαίτερη θέση στο σύνολο των περιοδικών δρώμενων που σχετίζονταν με αστρονομικά φαινόμενα. Κυρίως η ημέρα του Χειμερινού ηλιοστασίου συνοδευόταν πάντοτε από μικρές ή μεγάλες εορταστικές εκδηλώσεις, κυριολεκτικά σε κάθε σημείο του πλανήτη, και σε αρκετά από αυτά ο συμβολισμός τιμούσε τη «γέννηση» ή την «ανάσταση» του ηλιακού θεού. Ο Ήλιος λατρεύτηκε από του αρχαίους λαούς σαν θεός, γι' αυτό πολλές θρησκείες είχαν τοποθετήσει σε αυτή την περίοδο, πολύ πριν από την έλευση του Χριστιανισμού, τη γέννηση των θεών τους.
Η αρχαιότερη απόδειξη της σημασίας της ημερομηνίας αυτής για τους αρχαίους λαούς είναι το μεγαλιθικό μνημείο του Newgrange στην Ιρλανδία, το οποίο είναι ένα κυκλικό πέτρινο κτίριο, που αποτελεί ένα εξαιρετικό επίτευγμα από τεχνική άποψη. Είναι κατασκευασμένο, υποτίθεται, από πρωτόγονους, και χτισμένο έτσι, που ο κεντρικός του θάλαμος φωτίζεται μόνο σε κάθε Χειμερινό ηλιοστάσιο. Οι Σουμέριοι και οι Μεσοποτάμιοι γιόρταζαν το Χειμερινό ηλιοστάσιο ως την ημέρα της μάχης του Μαρντούκ με τις δυνάμεις του Χάους. Επειδή, μάλιστα, η παράδοση απαιτούσε την αυτοκτονία του βασιλιά τους, για να «μεταφερθεί» στο πλευρό του Μαρντούκ και να τον βοηθήσει, ανακήρυτταν βασιλιά τους για την περίοδο του δωδεκαήμερου κάποιον τυχαίο και, αφού του πρόσφεραν βασιλικές τιμές, τον έσφαζαν τη δωδέκατη μέρα τελετουργικά. Οι Βαβυλώνιοι και οι Πέρσες τελούσαν την ίδια περίοδο παρόμοιους εορτασμούς, στους οποίους οι άρχοντες και οι δούλοι αντάλλαζαν τίτλους. Στο Βουδισμό, το Χειμερινό ηλιοστάσιο γιορτάζεται και ως «Ημέρα των Παιδιών», με σκοπό να έρθει ζεστασιά, φως και χαρά την πιο μεγάλη νύχτα του χρόνου.
Στην αρχαία Ελλάδα στο Χειμερινό ηλιοστάσιο γιόρταζαν τη γέννηση του Διονύσου, γιου του Δία και της παρθένου Σεμέλης. Τον αποκαλούσαν «σωτήρα» και «θείο βρέφος». Ήταν ο «καλός ποιμένας», οι ιερείς του οποίου κρατούσαν την ποιμενική ράβδο, όπως συνέβαινε και με τον Όσιρη. Ο Ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους Έλληνες σαν θεός, εφόσον για εκείνους ο Ήλιος ήταν ο δημιουργός των εποχών του έτους και του κύκλου των φαινομένων και των εναλλαγών που σχετίζονται με αυτές, από τη σπορά έως τη βλάστηση και από την ανθοφορία έως τη συγκομιδή. Τον απεικόνιζαν πάνω σε ένα πύρινο άρμα να ξεκινά κάθε πρωί, να διατρέχει τον ουρανό και να σκορπίζει το φως στη Γη. Τον ταύτιζαν επίσης με τον Φοίβο Απόλλωνα, το θεό του φωτός. Αναπαριστούσαν την κίνηση του Ήλιου με τη ζωή ενός ανθρώπου που γεννιόταν κατά το Χειμερινό ηλιοστάσιο και μεγάλωνε βαθμιαία καθώς αυξανόταν το φως του Ήλιου μέχρι την Εαρινή ισημερία, όταν η ημέρα εξισώνεται με τη νύχτα.
Στους βόρειους λαούς, αυτή η ημέρα, ακριβώς στο μέσον του χειμώνα, ήταν ημέρα εορτασμού από τα πολύ παλιά χρόνια. Είναι η πιο μικρή ημέρα του χρόνου, όταν ο Ήλιος βρίσκεται στο κατώτατο και πιο αδύναμο σημείο του. Είναι το σημείο της στροφής της εποχής και του χρόνου. Στην παγανιστική Σκανδιναβία, ο ίδιος εορτασμός ονομαζόταν «Yule». Η λέξη σημαίνει κούτσουρο που καίγεται. Κατά το Σκανδιναβικό εορτασμό έκαιγαν τεράστια κούτσουρα και οι άνθρωποι έπιναν υδρόμελι γύρω από την εορταστική πυρά ακούγοντας ποιητές και τροβαδούρους να διηγούνται αρχαίους μύθους. Πίστευαν ότι αυτές οι εορταστικές πυρές έδιναν δύναμη στον Ήλιο, για να λάμψει δυνατότερα. Το γκι, ιερός καρπός του πλέον ιερού δέντρου, της βελανιδιάς, κοβόταν με εορταστικές τελετές. Μοιραζόταν στις οικογένειες, που το κρεμούσαν πάνω από τις πόρτες ως σύμβολο καλοτυχίας. Οι Κέλτες Δριίδες θεωρούσαν το γκι ιερό. Το έκοβαν με χρυσό δρεπάνι και το μοίραζαν στους ανθρώπους σαν ίαμα. Το φιλί κάτω από τη βελανιδιά και το γκι ισοδυναμούσε με δέσμευση, υπόσχεση και εγγύηση φιλίας. Ο παγανιστικός κόσμος κατά την Αρχαιότητα γιόρταζε την ίδια μέρα, στις 25 Δεκεμβρίου, τη γέννηση του Μίθρα, ο οποίος επίσης είχε γεννηθεί από μία παρθένο μέσα σε μία σπηλιά.
Επίσης, η μέρα αυτή θεωρείται γενέθλια μέρα για τον Όσιρη, το Δία και τον Ηρακλή. Ο Ιησούς θεοποιήθηκε στη Σύνοδο της Νίκαιας και η γέννησή του ορίστηκε στις 25 Δεκεμβρίου, όπως ακριβώς γιορταζόταν μέχρι τότε η γέννηση του Μίθρα από τους παγανιστές. Για να περάσει πιο εύκολα η νέα θρησκεία στον παγανιστικό κόσμο, δανείστηκε παγανιστικές συνήθειες και πρακτικές, με αποτέλεσμα στοιχεία της παλιάς πίστης και πολλές από τις παλιές δοξασίες, ίδιες ή παραλλαγμένες, να μην πεθάνουν, αλλά να διασωθούν μαζί με χαρακτηριστικά του θρησκευτικού πνεύματος της Αρχαιότητας. Έτσι, κάποια από αυτά τα στοιχεία αφορούν και τη γέννηση του Χριστού.
Πολλές ημερομηνίες εορτών του προχριστιανικού κόσμου χρησιμοποιήθηκαν για τον εορτασμό των Χριστουγέννων. Εξέχουσα θέση κατέχει η 6η Ιανουαρίου, η ημέρα της βάπτισης του Χριστού. Το 336 μ.Χ. ορίστηκε η 25η Δεκεμβρίου ως η μέρα γέννησης του Χριστού, ο οποίος έγινε ένας νέος «θεός-ήλιος» στη νέα θρησκεία. Ο Χριστιανισμός διαμορφώθηκε φέροντας τόσο παγανιστικά όσο και ιουδαϊκά στοιχεία. Δεν είναι τυχαίο που ακόμα έως σήμερα οι άνθρωποι γιορτάζουν τις ίδιες μέρες. Ο εορτασμός της «Ημέρας των Παιδιών» δεν έχει τις ρίζες του στο Χριστιανισμό. Οι μέρες αυτές έχουν την έννοια μιας αρχέγονης γιορτής για την ίδια την ανθρωπότητα. Μιας γιορτής για τη ζωοδότρα πηγή, τον άρχοντα του ηλιακού μας συστήματος και προστάτη της Γης.
Καλές γιορτές!
Mr.Mystirius
Από την Αρχαιότητα ακόμη ο υπολογισμός του έτους γινότανε με την παρατήρηση της επίδρασης που έχει πάνω στη Γη η περιφορά της γύρω από τον Ήλιο, η επίδραση, δηλαδή, του κύκλου των ηλιακών φάσεων, γνωστές και ως εποχές. Οι εποχιακές αυτές αλλαγές είχαν για τους αρχαίους βαρύνουσα σημασία, ιδιαίτερα για τον τομέα της γεωργίας. Επειδή η σπορά, η συγκομιδή και οι άλλες γεωργικές ασχολίες εξαρτιόνταν από τις αλλαγές των εποχών, η διάρκεια ενός ηλιακού έτους έπρεπε να μετρηθεί επακριβώς. Από τις απαρχές σχεδόν των οργανωμένων κοινωνιών, η συγκεκριμένη ημέρα κατείχε ιδιαίτερη θέση στο σύνολο των περιοδικών δρώμενων που σχετίζονταν με αστρονομικά φαινόμενα. Κυρίως η ημέρα του Χειμερινού ηλιοστασίου συνοδευόταν πάντοτε από μικρές ή μεγάλες εορταστικές εκδηλώσεις, κυριολεκτικά σε κάθε σημείο του πλανήτη, και σε αρκετά από αυτά ο συμβολισμός τιμούσε τη «γέννηση» ή την «ανάσταση» του ηλιακού θεού. Ο Ήλιος λατρεύτηκε από του αρχαίους λαούς σαν θεός, γι' αυτό πολλές θρησκείες είχαν τοποθετήσει σε αυτή την περίοδο, πολύ πριν από την έλευση του Χριστιανισμού, τη γέννηση των θεών τους.
Η αρχαιότερη απόδειξη της σημασίας της ημερομηνίας αυτής για τους αρχαίους λαούς είναι το μεγαλιθικό μνημείο του Newgrange στην Ιρλανδία, το οποίο είναι ένα κυκλικό πέτρινο κτίριο, που αποτελεί ένα εξαιρετικό επίτευγμα από τεχνική άποψη. Είναι κατασκευασμένο, υποτίθεται, από πρωτόγονους, και χτισμένο έτσι, που ο κεντρικός του θάλαμος φωτίζεται μόνο σε κάθε Χειμερινό ηλιοστάσιο. Οι Σουμέριοι και οι Μεσοποτάμιοι γιόρταζαν το Χειμερινό ηλιοστάσιο ως την ημέρα της μάχης του Μαρντούκ με τις δυνάμεις του Χάους. Επειδή, μάλιστα, η παράδοση απαιτούσε την αυτοκτονία του βασιλιά τους, για να «μεταφερθεί» στο πλευρό του Μαρντούκ και να τον βοηθήσει, ανακήρυτταν βασιλιά τους για την περίοδο του δωδεκαήμερου κάποιον τυχαίο και, αφού του πρόσφεραν βασιλικές τιμές, τον έσφαζαν τη δωδέκατη μέρα τελετουργικά. Οι Βαβυλώνιοι και οι Πέρσες τελούσαν την ίδια περίοδο παρόμοιους εορτασμούς, στους οποίους οι άρχοντες και οι δούλοι αντάλλαζαν τίτλους. Στο Βουδισμό, το Χειμερινό ηλιοστάσιο γιορτάζεται και ως «Ημέρα των Παιδιών», με σκοπό να έρθει ζεστασιά, φως και χαρά την πιο μεγάλη νύχτα του χρόνου.
Στην αρχαία Ελλάδα στο Χειμερινό ηλιοστάσιο γιόρταζαν τη γέννηση του Διονύσου, γιου του Δία και της παρθένου Σεμέλης. Τον αποκαλούσαν «σωτήρα» και «θείο βρέφος». Ήταν ο «καλός ποιμένας», οι ιερείς του οποίου κρατούσαν την ποιμενική ράβδο, όπως συνέβαινε και με τον Όσιρη. Ο Ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους Έλληνες σαν θεός, εφόσον για εκείνους ο Ήλιος ήταν ο δημιουργός των εποχών του έτους και του κύκλου των φαινομένων και των εναλλαγών που σχετίζονται με αυτές, από τη σπορά έως τη βλάστηση και από την ανθοφορία έως τη συγκομιδή. Τον απεικόνιζαν πάνω σε ένα πύρινο άρμα να ξεκινά κάθε πρωί, να διατρέχει τον ουρανό και να σκορπίζει το φως στη Γη. Τον ταύτιζαν επίσης με τον Φοίβο Απόλλωνα, το θεό του φωτός. Αναπαριστούσαν την κίνηση του Ήλιου με τη ζωή ενός ανθρώπου που γεννιόταν κατά το Χειμερινό ηλιοστάσιο και μεγάλωνε βαθμιαία καθώς αυξανόταν το φως του Ήλιου μέχρι την Εαρινή ισημερία, όταν η ημέρα εξισώνεται με τη νύχτα.
Στους βόρειους λαούς, αυτή η ημέρα, ακριβώς στο μέσον του χειμώνα, ήταν ημέρα εορτασμού από τα πολύ παλιά χρόνια. Είναι η πιο μικρή ημέρα του χρόνου, όταν ο Ήλιος βρίσκεται στο κατώτατο και πιο αδύναμο σημείο του. Είναι το σημείο της στροφής της εποχής και του χρόνου. Στην παγανιστική Σκανδιναβία, ο ίδιος εορτασμός ονομαζόταν «Yule». Η λέξη σημαίνει κούτσουρο που καίγεται. Κατά το Σκανδιναβικό εορτασμό έκαιγαν τεράστια κούτσουρα και οι άνθρωποι έπιναν υδρόμελι γύρω από την εορταστική πυρά ακούγοντας ποιητές και τροβαδούρους να διηγούνται αρχαίους μύθους. Πίστευαν ότι αυτές οι εορταστικές πυρές έδιναν δύναμη στον Ήλιο, για να λάμψει δυνατότερα. Το γκι, ιερός καρπός του πλέον ιερού δέντρου, της βελανιδιάς, κοβόταν με εορταστικές τελετές. Μοιραζόταν στις οικογένειες, που το κρεμούσαν πάνω από τις πόρτες ως σύμβολο καλοτυχίας. Οι Κέλτες Δριίδες θεωρούσαν το γκι ιερό. Το έκοβαν με χρυσό δρεπάνι και το μοίραζαν στους ανθρώπους σαν ίαμα. Το φιλί κάτω από τη βελανιδιά και το γκι ισοδυναμούσε με δέσμευση, υπόσχεση και εγγύηση φιλίας. Ο παγανιστικός κόσμος κατά την Αρχαιότητα γιόρταζε την ίδια μέρα, στις 25 Δεκεμβρίου, τη γέννηση του Μίθρα, ο οποίος επίσης είχε γεννηθεί από μία παρθένο μέσα σε μία σπηλιά.
Επίσης, η μέρα αυτή θεωρείται γενέθλια μέρα για τον Όσιρη, το Δία και τον Ηρακλή. Ο Ιησούς θεοποιήθηκε στη Σύνοδο της Νίκαιας και η γέννησή του ορίστηκε στις 25 Δεκεμβρίου, όπως ακριβώς γιορταζόταν μέχρι τότε η γέννηση του Μίθρα από τους παγανιστές. Για να περάσει πιο εύκολα η νέα θρησκεία στον παγανιστικό κόσμο, δανείστηκε παγανιστικές συνήθειες και πρακτικές, με αποτέλεσμα στοιχεία της παλιάς πίστης και πολλές από τις παλιές δοξασίες, ίδιες ή παραλλαγμένες, να μην πεθάνουν, αλλά να διασωθούν μαζί με χαρακτηριστικά του θρησκευτικού πνεύματος της Αρχαιότητας. Έτσι, κάποια από αυτά τα στοιχεία αφορούν και τη γέννηση του Χριστού.
Πολλές ημερομηνίες εορτών του προχριστιανικού κόσμου χρησιμοποιήθηκαν για τον εορτασμό των Χριστουγέννων. Εξέχουσα θέση κατέχει η 6η Ιανουαρίου, η ημέρα της βάπτισης του Χριστού. Το 336 μ.Χ. ορίστηκε η 25η Δεκεμβρίου ως η μέρα γέννησης του Χριστού, ο οποίος έγινε ένας νέος «θεός-ήλιος» στη νέα θρησκεία. Ο Χριστιανισμός διαμορφώθηκε φέροντας τόσο παγανιστικά όσο και ιουδαϊκά στοιχεία. Δεν είναι τυχαίο που ακόμα έως σήμερα οι άνθρωποι γιορτάζουν τις ίδιες μέρες. Ο εορτασμός της «Ημέρας των Παιδιών» δεν έχει τις ρίζες του στο Χριστιανισμό. Οι μέρες αυτές έχουν την έννοια μιας αρχέγονης γιορτής για την ίδια την ανθρωπότητα. Μιας γιορτής για τη ζωοδότρα πηγή, τον άρχοντα του ηλιακού μας συστήματος και προστάτη της Γης.
Καλές γιορτές!
Mr.Mystirius
RSS Feed
